G8-tegentop in Rostock: "Klimaatrechtvaardigheid is dringend"

brunodbo06 juni 2007 – 19:47

Een van de eerste panelgesprekken tijdens de G8-tegentop in Rostock ging over klimaatverandering. Of meer specifiek over klimaatrechtvaardigheid, en over de vraag hoe we die rechtvaardigheid kunnen bekomen. Prominente sprekers uit de klimaatbeweging deelden woensdagochtend het podium in de Nikolaikerk. De Indiase Sunita Narain, directrice van het Centrum voor Wetenschap en Leefmilieu in India, vatte de algemene boodschap van het panel als volgt samen: "We kunnen klimaatverandering aan. Maar het zal een revolutie vergen - en die revolutie is hoogdringend. De technolgieën om klimaatverandering aan te pakken bestaan, het ontbreekt de politici enkel aan wil. We hebben leiders met lef nodig."

Er is sinds enkele maanden veel te doen over klimaatverandering: er was de film van Al Gore, verschillende politieke partijen zetten het thema op hun agenda. "We moeten echter toegeven dat de resultaten pover zijn," zei Barbara Unmüssig, voorzitster van de Stichting Heinrich-Böll en moderator van het panel. Die povere resultaten zijn volgens haar te wijten aan het feit dat men, sociale bewegingen incluis, het klimaatprobleem veel te lang als een louter ecologisch probleem benaderd heeft. "Klimaatverandering is een uitdrukking van onrechtvaardigheid, niet enkel ecologische, maar ook economische en sociale onrechtvaardigheid. Klimaatverandering neemt immers mogelijkheden weg voor toekomstige generaties."

"Het kapitalisme heeft grandioos gefaald op het vlak van milieu en efficiënt energieverbruik," zei Martin Rocholl, voorzitter van Friends of The Earth Europe. "We gaan vandaag vreselijk kwistig met energie om. Neem bijvoorbeeld de VS: zij gedragen zich alsof ze vijf keer de aarde ter beschikking hebben voor hun energievoorziening. We moeten dringend onze energie-efficiëntie verhogen. Dat zorgt bovendien voor jobs, bespaart geld en verhoogt de competitiviteit zonder nog meer milieuproblemen te veroorzaken."

Rocholl haalde de 'top runner approach' aan, een keuringssysteem waarbij het meest energie-efficiënte product wordt benoemd tot standaard. Alle gelijkaardige producten, bijvoorbeeld alle auto's, moeten dan binnen de vijf jaar aan die standaard voldoen. "Jammer genoeg werd het idee, dat in Japan al werd geïmplementeerd, onder druk van de energielobby gekelderd in Europa."

Sunita Narain ging verder op het idee van klimaatrechtvaardigheid: "Het gaat volgens mij om twee vormen van rechtvaardigheid. Ecologische rechtvaardigheid, waarbij we erkennen dat de natuurlijke rijkdommen en de draagkracht van onze aarde beperkt zijn, en menselijke rechtvaardigheid, waarbij we erkennen dat elke mens gelijke rechten heeft, ook met betrekking tot ecologie." Volgens Narain is de enige oplossing een systeem van ecologische rechten, waarbij iedereen recht heeft op een bepaalde hoeveelheid vervuiling, en niet meer dan die hoeveelheid. "Meer vervuiling moet zwaar belast worden," voegde Rocholl daaraan toe.

"Eenmaal we die rechten-per-persoon hebben bepaald," ging Narain verder, "kunnen we kijken naar economische groei. Vandaag vervuilen veel mensen minder dan anderen, omdat ze nu eenmaal arm zijn en niet zoveel energie verbruiken. Om te voorkomen dat zij dezelfde fout begaan als de Westerse landen, die tijdens hun ontwikkeling een enorme ecologische schuld opstapelden, moeten we het pad van economische groei herdefiniëren. In plaats van groei te betalen met enorme vervuiling, kunnen we bijvoorbeeld naar een systeem toewerken waarbij de rijke landen de energie-efficiënte ontwikkeling van de arme landen betalen."

"Net als financiële schuld, bestaat er ook ecologische schuld," vertelde Narain. "Die moet evengoed afbetaald worden. En dringend, want de armen dragen nu al de gevolgen van die schuld. Bijvoorbeeld in India, waar de gletsjers die ons drinkwater voorzien, wegsmelten."

Alle sprekers riepen op om op 8 december deel te nemen aan de globale actie rond klimaatverandering, in het kader van de klimaattop in Bali.