Zr. Jeanne Devos en Prof. Peter Adriaenssens tekenden vandaag een intentieverklaring over samenwerking met het St. Johns Medical College in Bangalore.

Zr. Jeanne Devos richtte in 1985 de National Domestic Workers Movement (NDWM) op, die opkomt voor de rechten van kinderen die als huisbedienden werken in India. De beweging is nu actief in 22 van de 28 Indische deelstaten, telt meer dan 200 medewerkers en een gigantisch netwerk van 2 miljoen leden. Vele van deze kinderen zijn getraumatiseerd, op emotioneel maar vaak ook op seksueel en fysiek gebied. Zr. Devos ging voor haar organisatie op zoek naar advies over de aanpak van dergelijke kwetsbare kinderen, en kwam uit bij Prof. Adriaenssens, kinderpsychiater en directeur van het Vertrouwenscentrum Kindermishandeling Vlaams-Brabant.

V.l.n.r.: Prof. Peter Adriaenssens, Zr. Jeanne Devos, kinderpsychiater Prof. Mysore, vice-rector van St. John's Prof. Srinivasan, directeur van Gasthuisberg Prof. Johan Kips en vice-rector van de KULeuven Prof. Karen Maex.

De samenwerking heeft al geleid tot de oprichting van het Zuster Jeanne Devos Fonds voor Kinderrechten, die financiële steun verzamelt voor zowel structurele als inhoudelijke ondersteuning van de NDWM. Vandaag werd de samenwerking nog een stap verder gezet; er werd een intentieverklaring ondertekend door Devos, Adriaenssens, de KULeuven (vertegenwoordigd door vice-rector Karen Maex), het UZ Leuven (vertegenwoordigd door de nieuwe algemeen directeur Johan Kips), en Prof. Krishnamachari Srinivasan, vice-rector en hoofdpsychiater van het St. Johns Medical College in Bangalore.

In eerste instantie willen de partners gaan samenwerken rond de zorg voor kwetsbare kinderen. "De vrijwilligers hebben een zeer goede basis, maar lopen vast met kinderen met uitgesproken depressie, zelfverwonding en geseksualiseerd gedrag," vertelt Prof. Adriaenssens. Dus zijn de coördinatoren van het project van Zr. Devos meegevlogen naar België om op het Vertrouwenscentrum trainingen te volgen rond trauma-counselling. De bedoeling is dat ze de opgedane kennis weer doorgeven in hun eigen provincies. Prof. Adriaenssens: "Informatie over hoe de hersenen van kinderen kunnen herstellen mits goede voeding en een evenwichtige omgeving, daar hadden zij nog nooit over horen praten, dat er zulke bewijzen bestaan."

De psychiaters van St. Johns in Bangalore zouden in de toekomst mee kunnen helpen om die kinderen er uit de selecteren die meer psychiatrische begeleiding nodig hebben. "Dat getraumatiseerde kinderen academische zorgen krijgen, is extreem hoopvol," reageert Zr. Devos. Het ziekenhuis in Bangalore is door de overheid immers helemaal niet verplicht om publieke gezondheidszorg aan te bieden voor wie het niet kan betalen. Normaal gezien zouden de kinderen in het project van Devos er niet zomaar binnen geraken.

De beide ziekenhuizen willen ook samenwerken rond wetenschappelijk onderzoek. Waar klinische studies in de kinderpsychiatrie in het kleine Vlaanderen moeilijk zijn, zou volgens Peter Adriaenssens in India "Onderzoek makkelijker zijn, door de grote aantallen." Daarnaast biedt het internationaal congres rond kindermishandeling en -verwaarlozing dat de komende dagen plaatsvindt in Leuven de kans aan de Indische delegatie om contacten te leggen voor verdere samenwerkingen. Een samenwerking rond medische ethiek met de Leuvense specialist Prof. Schotsmans leek een interessante mogelijkheid.

MASSATHERAPIE

Uiteraard zijn er grote verschillen tussen de zorg die getraumatiseerde kinderen krijgen in India en in België. In het project van Zr. Devos krijgen de dienstmeisjes een soort massatherapie met soms 125 kinderen samen. Zo'n 2 uur per week zingen en spelen ze samen, waarbij het de bedoeling is dat ze zich even geborgen kunnen voelen in een omgeving waar volwassenen geen vreemde dingen met hen zullen doen. In Leuven krijgen kinderen soms ook therapie in grote groepen... van 8 kinderen.

Bij de confrontatie tussen India en België valt inderdaad vooral het enorme schaalverschil op. Prof. Adriaenssens heeft de indruk dat ze in India meer kunnen bereiken met minder mensen; men maakt meer gebruik van principes van zelfzorg, en men rekent op de dragende kracht van netwerken. "Wij kennen bijna enkel hulp met professionelen, hen lukt het wel zonder," maakt Prof. Adriaenssens de analyse van het werk van de NDWM.

In hoeverre zijn de trauma's die een kind in India te verwerken krijgt te vergelijken met de trauma's van kinderen in België? Prof. Adriaenssens: "Het is opvallend hoe gelijkaardig kinderen reageren. Eigenlijk spreken we over dezelfde problemen. Kinderen reageren eigenlijk overal hetzelfde." En ook ginder blijkt burn-out onder zorgverleners een probleem te zijn.

De partners hebben hun geloof gemeenschappelijk. Het christendom heeft een minderheidspositie in het land van de hindoes. Geloof speelt toch een belangrijke rol in zowel het project van Zr. Devos als in de werking van het St. John's ziekenhuis. Volgens Prof. Srinivasan speelt het geloof een belangrijke rol als buffer voor stress. Zr. Devos kan hiervan getuigen: "Wij durfden aan sommige kinderen vragen wat ze in moeilijke situaties deden. 'Ik bid', antwoordden ze ons."

Verwant artikel:
23/04/2007: Zuster Jeanne Devos komt naar Tessenderlo op 27 april. Joris Billen, Indymedia.be.