Indymedia.be is niet meer.

De ploeg van Indymedia.be is verhuisd naar DeWereldMorgen.be waar we samen met anderen aan een nieuwswebsite werken. De komende weken en maanden bouwen we Indymedia.be om tot een archief van 10 jaar werk van honderden vrijwilligers.

[Recensie] Rouw en razernij om Caesar

[Recensie] Rouw en razernij om Caesar

Hendriks reconstrueert de moord op Caesar (15 maart 44 v.C.) plus een paar dagen ervoor en erna en de crematie op of rond 17 maart. Hij baseert zich vooral op antieke Griekse en Latijnse schrijvers zoals Nicolaas van Damascus, Plutarchus, Suetonius, Appianus, Dio Cassius. Hij werkt zo nauwkeurig dat hij voor elk feitje naar één of meer van die bronnen verwijst.

ceaser.jpg

Het boek begint met een spannende verhalende tekst van de moord en van de verontwaardigde reacties van het volk. Deze reconstructie staat in de tegenwoordige tijd en in de directe rede. Samen met de primitieve tekeningen, het grote lettertype en de dialoogjes komt dat erg volks over. In deze tekst vind je nergens de bekende zin “Tu quoque, fili mi”; in de verantwoording (p. 159 ) lezen we dat ook de Griekse zin ( Kai su, teknon) apocrief is en dus wsch. door iemand anders verzonnen is.

Het contrast met de rest van het boek is groot : de chronologie van de gebeurtenissen (119-138) is zeer wetenschappelijk, de tijdtafel (139-150) is niet enkel onderverdeeld in dagen, maar ook in uren. Deze twee onderdelen zijn het interessantst voor classici en historici.

Dan volgen nog een gedetailleerde verantwoording van de bronnen voor elke al dan niet uitgesproken zin (151-195), eindeloos veel noten ( 197-215) en de bibliografie met zowel primaire als secundaire literatuur. Bij die secundaire literatuur mis ik de boeken van Robert Nouwen ( “Caesar in Gallië”), Tom Holland ( “Rubicon”) en de recente Nederlandse vertaling van de indrukwekkende biografie van Adrian Goldsworthy (“Caesar”, 2007).

De meeste gegevens van Tommie Hendriks zijn niet nieuw, behalve zijn versie van de dag van de crematie. Terwijl de meesten opteren voor 20 of 18 maart, probeert Hendriks te bewijzen dat het 17 maart moet zijn. Niet alle informatie is even relevant, maar de studie is alleszins een voorbeeld van geduldig en nauwgezet monnikenwerk. Het eerste deel is duidelijk bestemd voor een heel breed publiek en ook voor klassikaal gebruik, de andere enkel voor classici en historici.

De ondertitel is voor discussie vatbaar : er zijn nog meer politieke moorden gebeurd in de loop van de geschiedenis, die evenveel aandacht kregen.

Referentie :
Tommie Hendriks,

Rouw en razernij om Caesar.
De wraak van het volk voor een politieke moord zonder weerga.
Uitgeverij Aspekt, Soesterberg / Denis, Sint-Niklaas, 2008.
234 p. ; tek., noten, lit.
ISBN 978 90 5911 2957;€ 16,95.

De moord op Julius Caesar: Michael Parenti

In het licht van de hoger besproken publicaties, denk ik dat het werk van Michael Parenti over Julius Caesar ('The assasination of Julius Caesar'; bekroond met een Pullitzer in 2003)ook interessant kan zijn. Hieronder een korte boekbespreking (in Engels) door mezelf en een bibliografie.

Groetjes

1.3.4. The Assassination of Julius Caesar, A People's History of Ancient Rome (Parenti, 2003)

Julius Caesar is a historical figure most of us know through our history lessons in school as one of the great leaders of the Roman Empire. And he was. Many of us know his exclamation “Et tu Brute, tu quoque fili mi” (and you Brutus, also you my son). Concerning these so called last words of Caesar, Parenti notes that many historians doubt whether it is a historically correct account of the facts. And it is not the only 'fact' about Caesar that he refutes in this book on the rise and fall of not only Caesar but of the Roman Republic as a whole.

As can be expected of Michael Parenti he analyzes the historical figure of Gaius Julius Caesar from the standpoint of the people of Rome. He portrays Caesar as the representative and the exponent of a long line of reformers. And he tries to explain why Caesar was murdered: not because of the sole fact that he was abusing of his power, but mainly because of the fact that he tried to maintain the Republic and because he was the people's emperor.

Throughout this book, which was nominated in 2003 for a Pulitzer price and which was chosen ‘Book of the Year’ 2004 by Online Review of Books, Parenti describes the political and societal context in which the murder of the statesman Caesar was carried out. And he provides the reader with a fascinating insight in Roman society, not only of the higher classes but also and especially of the lower classes, the common people.

What makes this book so typical ‘Parential’, is the use of the notion of class to analyze historical events. Parenti does not want to romanticise history, nor does he want to romanticise or even pay tribute to Caesar. He just wants to demonstrate how, in his view, the ruling classes and reactionary forces within a given society will go to all lengths when their privileges are threatened or when someone tries to give more power to the people.

1.3.5. Michael Parenti (1933) : Bibliography

-The Culture Struggle (Seven Stories Press, 2006);

-Superpatriotism (City Lights Books, 2004);

-The Assassination of Julius Caesar, A People's History of Ancient Rome (The New Press, 2003);

-The Terrorism Trap. September 11 and Beyond (City Lights Books, 2002);

-To Kill a Nation. The Attack on Yugoslavia (Verso, 2000);

-History as Mistery (City Lights Books, 1999);

-Democracy for the Few (St.Martin's, 7de editie 2001);
-America Besieged (City Lights Books, 1998);

-Blackshirts and Reds. Rational Fascism and the Overthrow of Communism (City Lights Books, 1997 ) (Nederlandse versie: Uitgeverij EPO, 2001);

-Dirty Thruths (City Lights Books, 1996);

-Against Empire (City Lights Books, 1995);

-Land of Idols. Political Mythology in America (St.Martin's, 1994);

-Inventing Reality. The Politics of News Media (St.Martin's, 2de editie 1993);

-Make-Believe Media. The Politics of Entertainment (St.Martin's, 1992);

-The Sword and the Dollar. Imperialism, Revolution and the Arms Race (St.Martin's, 1989);

-Power and the Powerless (St.Martin's, 1978);

-Ethnic and Political Attitudes (Arno Press, 1975);

-Trends and Tragedies in American Foreign Policy (Little, Brown, 1971);

-The Anti-Communist Impulse (Random House, 1969)

Commentaar op recensie J. Abbeel

Bij twee kritiekpunten slaat de heer Abbeel mijns inziens de plank geheel mis:

1. De recensent mist bij de literatuuropgave de titels van Robert Nouwen (“Caesar in Gallië”) en Tom Holland (“Rubicon”). Dat is een merkwaardige aanmerking, daar beide boeken voor mijn onderwerp irrelevant zijn. Voorts mist Abbeel de Nederlandse vertaling van Adrian Goldsworthy’s biografie “Caesar”, wat eveneens vreemd is, omdat op mijn literatuurlijst naar goed gebruik de oorspronkelijke, Engelstalige editie van dit werk prijkt. Voor zover de biografie van Goldsworthy voor mijn studie van belang is, verwijs ik ernaar op de pagina’s 111, 122 en 209 van mijn boek.

2. De recensent heeft kritiek (“er zijn nog meer politieke moorden gebeurd in de loop van de geschiedenis, die evenveel aandacht kregen.”) op de ondertitel (‘een politieke moord zonder weerga’). Deze kritiek is oneigenlijk. Immers, de ondertitel gaat helemaal niet over de hoeveelheid aandacht die deze politieke moord heeft gekregen, maar verwijst naar de uniciteit ervan. En waar vindt men een vergelijkbare politieke moord, waarbij in een samenzwering van 60 politici (a) in alle openheid - namelijk tijdens een vergadering in het regeringsgebouw (b) - op een gewijde plaats - i.e. de curia Pompeii (c) - een wereldheerser (d) sterft door de eigen dolken van die politici (e), een wereldheerser, die ook nog het religieuze opperhoofd - namelijk pontifex maximus (f) - van de natie is ? [Geschiedkundige vergelijkingen gaan vaak behoorlijk mank. Niettemin zijn ze erg populair. Ik waag een poging: 60 Amerikaanse senatoren (a) vermoorden, eigenhandig met hun revolvers (e), tijdens een senaatsvergadering (b) in het Capitool te Washington, dat de sacrale status van een christelijke kathedraal heeft gekregen (c), de Amerikaanse president (d), die behalve de functie van president ook die van paus bekleedt (f)].

Een veel gedegener recensie

Een veel gedegener recensie van "Rouw en Razernij om Caesar" vindt men in 'Tijdschrift voor Geschiedenis', 2009, volume 122, p. 250-251. Van Gorcum Publishers, Assen, 2009, ISSN: 0040-7518.

Hieruit:

“Een unieke bijdrage aan onze kennis over deze moord.”

“(Hendriks) doel is de feiten op te sporen en te ordenen zodat er een compleet en betrouwbaar beeld ontstaat van die fatale dagen rond de dood van Julius Caesar (.) En in die opzet is de schrijver overtuigend geslaagd.”

“Een voorbeeldige bronnenstudie.”

Tags