Media / Journalisten kunnen leren van bloggers

Media / Journalisten kunnen leren van bloggers
by Steve Outing (posted by raf) Tuesday, Jan. 04, 2005 at 9:55 PM

Journalisten kunnen het één en ander leren van bloggers. En vice versa. Dat schrijft Steve Outing van het Amerikaanse Poynter Institute. De tijd dat media en weblogs met getrokken messen tegenover elkaar stonden, moet maar eens voorbij zijn, vindt Outing. Een samenvatting van zijn stellingen.

Bloggers zijn al een jaar of 3-4 aan de slag, maar tijdens de campagne voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen van november 2004 kregen een aantal politieke bloggers ze erkenning. "Als de geschiedenis van de verkiezingen van 2004 geschreven zal worden, zal één woord opduiken dat tijdens alle vorige verkiezingen ontbrak: dat woord is 'blog'", schreef de Britse zakenkrant Financial Times op 30 december.

Blogs of weblogs zijn dagboeken op websites. Van in het begin hebben ook journalisten weblogs bijgehouden, maar aanvankelijk kregen ze vaak met hun media-bazen af te rekenen. Zij mochten van hun bazen hun persoonlijke visies over maatschappelijke toestanden niet prijsgeven. Er zijn journalisten-bloggers afgedankt omdat hun bazen schrik hadden dat ze hun eigen media concurrentie zouden aandoen.

Maar meestal zijn bloggers géén journalisten maar "doodgewone" mensen die over hun stokpaard heel regelmatig in het publiek hun licht willen laten schijnen. Ze kunnen wel bijzonder beslagen zijn in allerlei materies, onder de bloggers die hieronder worden aangehaald, zijn er notoire deskundologen. En voor de verkiezingen van november hebben de politieke bloggers in de VS kennelijk zulke nagels met koppen geslagen, dat de Amerikaanse publieke opinie hen niet meer kan of wil negeren.

Steve Outing heeft het hieronder vooral over de 'onafhankelijke' (niet-journalistieke) bloggers. Zij zijn het, volgens hem, die deze nieuwe aanspraak aan de publieke opinie het meest vernieuwen.

Zodoende: wat kunnen journalisten leren van bloggers?

1/ Geen terughoudendheid
Journalisten verwijten bloggers dat ze veel te snel eender wat publiceren.
De bloggers zien daarin geen probleem, zolang ze er maar bij vertellen waar hun informatie vandaan komt, hoe ze die zelf inschatten en dat ze misschien niet accuraat is.

2/ Sneller nieuws
Journalisten handelen alsof zij als enigen iets zinnigs te vertellen hebben over een onderwerp.
Bloggers vertrouwen op hun lezers. Ze laten sneller informatie op de wereld los, omdat ze erop rekenen dat er onder hun lezers mensen zijn die de geloofwaardigheid van de informatie zullen onderzoeken.

3/ Nieuws is een gesprek
"Nieuws is geen eenzijdige lezing, nieuws is een conversatie", stelt media-maker en blogger Jeff Jarvis. "Nieuws is niet af wanneer het gedrukt is. Dan pas begint het publiek vragen, correcties en andere perspectieven toe te voegen die het nieuws beter maken. De relatie met het publiek verandert dus helemaal".
Jarvis is tè optimistisch wanneer hij zegt dat "the people have now the power of the press". Maar hij vindt terecht dat media-makers hun lezers moeten inviteren om bij te dragen aan het eindproduct. Dat twee-weg-verkeer is eigen aan blogs.
De idee vindt snel ingang in media-middens. Dan Gillmor, technologie correspondent van de San Jose Mercury News schrijft in We The Media: "tomorrow's news reporting and production will be more of a conversation. The lines will blur between producers and consumers, changing the role of both."

4/ Personaliteiten-journalistiek
Een punt van stevige discussie!
Journalisten worden geacht hun opinie voor zichzelf te houden, op hun redactie en naar buiten uit in hun medium. Ze schikken zich naar de normen die op hun redactie gangbaar zijn.
Maar: hier is een serieuze verschuiving bezig.
Krantenbedrijven beseffen dat, om lezers te houden, ze veel meer opinies in hun kolommen moeten toelaten. Of zoals een directeur van Het Laatste Nieuws me zopas nog zei: "wij geloven in de krant, maar we moeten wel toegevoegde waarde brengen, bij voorbeeld in de vorm van weekendbijlagen, maar ook via de beste columnisten". De wakkerste kranten schuiven nu sommige van hun eigen journalisten naar voor om uitgesproken opinies te verkondigen. Versterkt deze trend omdat de kranten de opinies van de bevolking zo belangrijk vinden, of omdat hun marketing-afdeling hen stuurt, dat is een andere vraag.

5/ Fouten erkennen
Op dit vlak verschillen journalistiek en blogging heel sterk, zegt Steve Outing. Media erkennen nog altijd niet of met grote tegenzin dat ze kemels schieten. Bloggers daarentegen zijn niet te beroerd om heel snel correcties te posten als ze fouten blijken te maken. Bloggers krijgen dat ook sneller te horen, omdat ze interactief met hun publiek omgaan.

6/ Andere reportage-stijl
Niet alle bloggers geven commentaar van achter hun computer, gelukkig zijn er ook die zich "op verplaatsing" van toestanden gaan vergewissen, hoewel ze daarmee dikwijls geen ervaring hebben – zoals "echte" reporters. Dat geeft "frisse reportages", aldus Outing. Het typische van deze bloggers is dat ze "gewone mensen" aanspreken in plaats van directeurs, zoals "echte reporters" bijna altijd doen.

Zou Outing in 1990 met deze stellingen gekomen zijn, zegt hij, hij zou zijn uitgelachten. Maar vandaag "zijn het allemaal mogelijkheden die de traditionele nieuwsorganisaties zouden moeten bekijken", vindt Outing.

Wat bloggers van journalisten kunnen leren?

Als bloggers willen opgroeien, zullen ze groenten moeten eten, schrijft Outing. Bloggers zouden met andere woorden een aantal journalisten-technieken moeten aanleren en toepassen.

1/ De eindredacteur
Bloggers schrijven, analyzeren en publiceren naar eigen goeddunken. Het gaat snel, het is plezierig en creatief, niemand kijkt hen op de vingers. En toch kan het geen kwaad een mee- of na-lezer naar blogs te laten kijken, zelfs als een nieuwe dagboek-nota al online staat. De mee-lezer haalt er zeker spelfouten uit, maar kan ook feitelijke fouten verbeteren. Bovendien kan het soms geen kwaad om bloggers erop te wijzen dat ze persoonlijk voor hun beweringen aansprakelijk gesteld kunnen worden. Ouiting verwacht – in de VS althans – dat er bloggers hun broek gaan scheuren aan proceskosten!

2/ Reportage is géén vies woord
De meeste bloggers, aldus Outing, maken geen reportages. Ze formuleren commentaren op andermans werk of ze leggen gewoon hun zieleroerselen bloot. Bloggers hebben lang niet zo makkelijk toegang tot betrouwbare bronnen als journalisten. Maar ook dat verandert kennelijk, nu sommige bloggers bekende en zelfs gevestigde namen aan het worden zijn.
Outing geeft bloggers de raad op stap te gaan, met talrijke bronnen te praten en de informatie van die bronnen te kruisen. "Ga naar de Public Relations-mensen van bedrijven en openbare instellingen", zegt Outing, "wees niet bang om aan de top van een organisatie om commentaar te vragen, maar leer ook inzien hoe belangrijk het is om veel lager op de organisatie-ladder informatie te vragen. Vermijd anonieme bronnen, als het kan, want ze komen je geloofwaardigheid niet ten goede (tenzij je een hele goeie reden hebt om iemands anonimiteit te bewaren)".

3/ Werktuigen
Bloggers kunnen net zoals journalisten aanspraak maken op de openbaarheid van informatie. De Amerikaanse situatie op dit vlak is een stuk gunstiger dan de Belgische.

4/ Gedraag je
Volgens Outing kan je er voor journalisten in onze contreien van uitgaan dat ze zich niet laten omkopen. Voor Bloggers is dat blijkbaar minder zeker. Outing vernoemt een firma die bloggers betaalt om over haar klanten te schrijven. Op dit stuk hebben de bloggers zich nog geen etikette eigengemaakt.

5/ Vraag alvorens te schieten
Journalisten gaan eerst met een "doelwit" praten alvorens het af te schieten. Bloggers hebben die aanpak niet: ze schieten zonder vragen beschuldigingen of scherpe kritiek af. Maar Outing vindt het niet meer dan fair dat een slachtoffer zich kan verweren.

6/ Snel ter zake
Een goed journalistiek verhaal heeft de structuur van een omgekeerde trechter: je begint met de allerbelangrijkste informatie en geeft dan toedracht, achtergrond en duiding. Al leest een lezer maar tien lijnen, hij/zij heeft het voornaamste mee (en beslist misschien voort te lezen). Hiet zit het vakmanschap van de journalist. Bloggers zouden er wel bij varen moesten ze ook hun schrijfvaardigheid aanscherpen.

7/ Accuraatheid!
Zorg ervoor dat het klopt wat je zegt!

www.poynter.org/content/content_view.asp?id=75383

We the media
by erik Thursday, Jan. 06, 2005 at 10:13 AM

Hoe veranderen nieuwe technieken journalistiek? Een helder leesbaar boek over allerlei nieuwe vormen van journalistiek: weblogs, indymedia, wiki's en nog meer van dat mooois. Complete versie online te lezen!

Grassroots Journalism by the People, for the People", by Dan Gillmor. The main focus of “We the Media” is the ongoing revolution in journalism, but it is much broader than that. It is about media and communication in general. It is a report in mid-2004 on many of the predictions that Marshall McLuhan? made in the 1960s and 70s about how technology will change the way we communicate for good and ill.

“We the Media is Gillmor’s heroic effort to bridge the tech-obsessed polyannas like me and the skeptical grownups whose hardened attitutudes won’t admit of this stuff. He’s done us all a service by writing it for us.”

arch/ive/ief (2000 - 2005)