Naomi Klein12 januari 2009 – 11:37

In juli 2005 legde een grote coalitie van Palestijnse groepen de plannen voor om dat te doen. Zij riepen ’mensen met een geweten van over de hele wereld op een breedschalige boycot op te leggen en initiatieven tot desinvestering te beginnen’ tegen Israël die vergelijkbaar waren als die tegen Zuid-Afrika tijdens de apartheids-tijdperk. De campagne Boycot, Desinvesteer en Sanctioneer - in het kort BDS - was geboren.

Elke dag dat Israël de Gazastrook bestookt bekeert het steeds meer mensen voor de BDS-zaak en spreken van een staakt-het-vuren vertraagt het tempo amper. Ondersteuning ervan groeit zelfs onder de Israëlische Joden. Midden tijdens de aanval hebben ongeveer 500 Israëliërs, waaronder tientallen bekende kunstenaars en wetenschappers, een brief aan de in Israël gestationeerde buitenlandse ambassadeurs gestuurd. Daarin pleiten ze voor ’een onmiddellijke invoering van beperkende maatregelen en sancties’, en trekken een duidelijke parallel met de anti-apartheidsstrijd. ’De boycot van Zuid-Afrika was effectief, maar met Israël wordt omgegaan met fluwelen handschoenen... Deze internationale steun moeten ophouden’.

Nochtans willen velen er nog niet aan denken. De redenen zijn complex, emotioneel en begrijpelijk. Maar ze zijn gewoon niet goed genoeg. Economische sancties zijn de meest doeltreffende instrumenten in het geweldloze arsenaal. Ze laten liggen lijkt bijna op actieve medeplichtigheid. Hier is de top vier van de bezwaren tegen de BDS-strategie, gevolgd door tegenargumenten.

1. Bestraffende maatregelen zullen de Israëliërs eerder vervreemden dan overtuigen. De wereld heeft het geprobeerd met wat vroeger ’constructieve betrokkenheid’ genoemd werd . Het heeft faliekant gefaald. Sinds 2006 heeft Israël haar criminaliteit gestaag verhoogd: uitbreiden van nederzettingen, de lancering van een wrede oorlog tegen Libanon en het opleggen van een collectieve bestraffing van Gaza door de brutale blokkade. Ondanks deze escalatie werd Israël niet geconfronteerd met bestraffende maatregelen - integendeel. De wapens en 3 miljard USD die de VS als jaarlijkse steun naar Israël stuurt is slechts een begin. Tijdens deze cruciale periode, heeft Israël mogen genieten van een dramatische verbetering van de diplomatieke, culturele en commerciële betrekkingen met een aantal andere bondgenoten. In 2007 bijvoorbeeld, werd Israël het eerste niet-Latijns-Amerikaanse land dat een vrijhandelsakkoord ondertekende met de Mercosur. In de eerste negen maanden van 2008 steeg de Israëlische export naar Canada met 45%. Een nieuw handelsakkoord met de Europese Unie zal de export van verwerkte levensmiddelen van Israël verdubbelen. En op 8 december hebben de Europese ministers de EU-Israël Associatieovereenkomst opgewaardeerd, een beloning waar Jeruzalem lang op heeft zitten vlassen.

Het is in deze context dat de Israëlische leiders hun nieuwe oorlog begonnen: ze vertrouwen erop dat het hen niet teveel zou kosten. Het is opmerkelijk dat na meer dan zeven dagen handel in oorlogstijd, het vlaggeschip van de beursindex van Tel Aviv daadwerkelijk steeg met 10,7%. Als wortels niet werken zijn stokken nodig.

2. Israël is Zuid-Afrika niet. Uiteraard niet. De relevantie van het Zuid-Afrikaanse model is dat het aantoont dat BDS-tactiek effectief kan zijn als zwakkere maatregelen (protesten, petities, lobbyen in achterkamertjes) hebben gefaald. En er zijn inderdaad diep verontrustende echos: de kleurgecodeerde identitietskaarten en reisvergunningen, de gebulldozerde woningen en gedwongen verhuizingen, de enkel voor kolonisten toegankelijke wegen. Ronnie Kasrils, een prominente Zuid-Afrikaans politicus, zei dat de architectuur van segregatie die hij in 2007 op de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook zag ’ oneindig veel erger dan de apartheid ’ was.

3. Waarom Israël ervan uitsluiten als de Verenigde Staten, Groot-Brittannië en andere westerse landen hetzelfde doen in Irak en Afghanistan? Boycot is geen dogma, het is een tactiek. De reden dat de BDS-strategie tegen Israël moet worden geprobeerd is praktisch: in een zo klein en van de handel afhankelijk land, kan het werken.

4. Boycots verbreken de communicatie, we hebben meer dialoog nodig, niet minder. Dat zal ik beantwoorden met een persoonlijk verhaal. Gedurende acht jaar werden mijn boeken in Israël gepubliceerd door een commerciële uitgeverij Babel. Maar toen ik De Shock Doctrine publiceerde, wilde ik mij aan de boycot houden. Op advies van BDS-activisten, nam ik contact op met een kleine uitgever Andalus. Andalus is een activistische uitgeverij, nauw betrokken bij de anti-bezettingsbeweging en de enige Israëlische uitgever uitsluitend gewijd aan het vertalen van Arabische teksten in het Hebreeuws. Wij maakten een contract op dat garandeerde dat alle opbrengsten naar het werk van Andalus gaat, en niets naar mij. Met andere woorden, ik boycot de Israëlische economie maar niet de Israëliërs.

Dit plan vereiste tientallen telefoontjes, e-mails en sms-jes, en strekte zich uit van Tel Aviv naar Ramallah naar Parijs naar Toronto naar Gaza City. Mijn punt is: zodra je begint met de uitvoering van een boycot-strategie, stijgt de dialoog dramatisch. En waarom niet? Het bouwen aan een beweging vereist eindeloos communiceren, zoals velen die actief waren in de anti-apartheidsstrijd zich goed herinneren. Het argument dat de ondersteuning van een boycot ons uit elkaar zou halen is bijzonder misleidend, gegeven het amalgaam aan goedkope informatietechnologie die we tot onze beschikking hebben. Wij verdrinken in manieren om tegen elkaar te keer te gaan over nationale grenzen heen.

Nu zullen vele trotse zionisten trachten een punt te scoren: weet ik dan niet dat veel high-tech speelgoed afkomstig is uit Israëlische researchparken, wereldleiders in InfoTech? Juist, maar niet allemaal. Enkele dagen nadat Israël de Gazastrook aanviel stuurde Richard Ramsey, de directeur van een Brits telecombedrijf, een e-mail naar het Israëlische hight-tech bedrijf MobileMax: ’Ten gevolge van de actie van de laatste paar dagen door de Israëlische regering zullen we niet langer in staat zijn om met jullie of een andere Israëlische onderneming zaken te doen’.

Toen Ramsey gecontacteerd werd door The Nation , zei hij dat zijn besluit niet politiek geïnspireerd was. ’We kunnen het ons niet veroorloven om een van onze klanten te verliezen, dus het was puur commercieel defensief’.

Het was dit soort koude zakelijke berekening dat ertoe leidde dat veel bedrijven zich twee decennia geleden uit Zuid-Afrika terugtrokken. En het is precies het soort berekening dat onze meest realistische hoop is om de zo lang onthouden rechtvaardigheid naar Palestina te brengen.

De originele engelse tekst Israel: Boycott, Divest, Sanction werd gepubliceerd in The Nation op 7 januari 2009.
De vertaling is van de hand van het Kollektief Griotte. Waarvoor onze onnoemelijke dank.