Peter Van de Ven23 maart 2007 – 13:48

De problematiek is anders minder moeilijk dan hij lijkt.

Uiteraard kan je betwisten of een neutraliteitseis in Antwerpen nodig is, dat hangt af van de context en de situatie, eigenlijk een debat op zich. Het is niet ondenkbaar dat zulk een neutraliteitseis in Antwerpen vereist is, maar in Gent niet.

Wie eist de hoofddoek te mogen dragen ondanks deze neutraliteitseis, vraagt om een voorkeursbehandeling. Die voorkeursbehandeling kan gemotiveerd worden op morele gronden, bv de integratie van moslima’s, maar de weigering van een voorkeursbehandeling is geen discriminatie. Sterker: het afwijzen van voorkeursbehandelingen zijn een expressie van anti-discriminatie.

Een ander aspect is de vraag waarom moslima’s het nodig vinden om een zeer conservatieve interpretatie van hun religie voortdurend te promoten aan de buitenwereld. Niet weinig gesluierde moslima’s willen hoofddoekloze zusters indoctrineren tot het dragen van een hoofddoek, met “argumenten” als hel en verdoemenis. Geen hoofddoek dragen is godslastering, shirk, zo klinkt het uit de mond van conservatieve moslims.

Een neutraliteitseis kan moslima’s helpen die zich van deze conservatieve druk wensen te ontdoen.

Een bijkomend probleem is dat van indirecte discriminatie. Een jongere die aan de leerplicht onderworpen is, én tegelijk aan een neutraliteitseis van de school, wordt wel belemmerd in zijn godsdienstvrijheid. De oplossing daarin ligt voor mij in het toestaan van een discrete hoofddoek (maar echte dan, geen keppel) samen met de belofte zich eveneens op religieus vlak discreet op te stellen, dwz geen hoofddoekloze medestudentinnen te indoctrineren of aan te sporen tot het dragen van een hoofddoek. In die zin is het verbod in Groot-Brittannië op gelaatsbedekkende sluiers volledig terecht. Dat kan men moeilijk “discreet” noemen.

Voor leerlingen die niet (meer) aan de leerplicht onderworpen zijn, geldt deze redenering echter niet. Ook een werknemer is niet onderworpen aan een “werkplicht bij een bepaalde werkgever”, maar wanneer het stadsbestuur eerst moslima’s aanmoedigt om een bepaalde functie op zich te nemen, om hen daarna te confronteren met een neutraliteitseis, komt men in een quasi-indirecte-discriminatie terecht, of minstens een misbruik van vertrouwen.

De kern voor mij is: een stadsbestuur hoeft geen neutraliteitseis te stellen, maar als het dit doet, is de weigering van een voorkeursbehandeling daartegen geen discriminatie. Kritiek blijft dan nog steeds mogelijk, maar dan wel op morele gronden.