Global Balkans Network (GBN)24 maart 2009 – 18:07

Operatie 'Allied Force' versnelde de verplaatsing van meer dan een miljoen mensen en resulteerde rechtstreeks in de dood van meer dan tweeduizend burgers van verschillende nationaliteiten (een cijfer dat nog veel hoger ligt als we de indirecte dodelijke slachtoffers van de interventie en het post-interventie tijdperk meerekenen, evenals zij die werden vermoord in de door de bombardementen veroorzaakte escalatie van het gewapende conflict tussen het Joegoslavische leger en het KLA, het Kosovaarse Bevrijdingsleger).

We zijn nu tien jaar later. Kosovo's 'onafhankelijkheid' heeft een quasi-koloniale entiteit gebaard gekenmerkt door 'etnische' enclaves en een alomtegenwoordig veiligheidsapparaat - een stuk land in de greep van de Westerse machten die het bombardement organiseerden. Ondertussen zitten Servië en Montenegro in de klem van een 'transitie'-proces richting neoliberale democratie, gekenmerk door brutale privatiseringen, toenemende armoede en de versnelde marginalisering van werknemers, studenten, binnen- en buitenlandse vluchtelingen, Roma-gemeenschappen en andere slachtoffers van de economische herstructurering.

Global Balkans is een klein netwerk van anti-autoritaire, anti-kapitalistische activisten van diverse origine uit ex-Joegoeslavië en hun medestanders. Velen van ons ondergingen de vernielingen en de rimpel-effecten van de NAVO-interventie van 1999 persoonlijk. We hebben contact met gewone mensen uit alle gemeenschappen van het voormalige Joegoeslavië wiens leven permanent is overhoop gehaald door de NAVO-aanval, de oorlogen van de jaren 1990, en de neoliberale transitie van Joegoslavië's verschillende opvolgers.

Of het nu gaat om

- werknemers die massaal werden ontslaan uit fabrieken die eerst werden gebombardeerd en vervolgens voor een spotprijs verkocht aan lokale tycoons of buitenlandse investeerders;
- interne vluchtelingen die gevangen zitten tussen het vooruitzicht op 'geen terugkeer' en het gebrek aan middelen en politieke en sociale wil voor hun lokale integratie;
- minderheden die gevangen zitten in enclaves in Kosovo en die elke nacht gaan slapen met de vrees te worden aangevallen, en die al 10 jaar lang niet meer in de stad geweest zijn die 10 kilometer verder ligt;
- families en geliefden van de vele vermisten, verdwenen tijdens de gewelddadige chaos van 1999 en nooit teruggevonden;
- vluchtelingen die nog steeds in containers, shelters en andere belabberde huisvestingsentiteiten wonen die tien jaar geleden door internationale hulporganisaties voor hen zijn opgetrokken als 'tijdelijke oplossing', en waarvoor de hulp in 2004 is afgesneden, het hele jaar door, of het nu -15 of + 40 graden Celsius is;
- gemeenschappen die worden getroffen door vreemde ziektes en hoge kankercijfers, maar die geen toegang hebben tot de juiste gezondheidszorg, noch tot duidelijke antwoorden over de oorzaken van hun ziektes, vermits elk spreken over verarmd uranium en de gezondheidseffecten van de bombardementen wordt gesmoord door de NAVO-landen;
- meer dan 100.000 verdreven burgers die nog steeds onder de bedreiging leven om uit EU-landen te worden gedeporteerd, terug naar Servië, en waarvan velen in het buitenland zijn geboren en de taal van het land niet meer spreken;
- niet-Sloveense minderden in Slovenië die op een dag wakker werden en ontdekten dat hun burgerschap door deze ex-Joegoeslavische regio was opgeheven, en die sindsdien in extreem precaire omstandigheden vechten voor hun statuut;
- de vrouwen, Roma, ethnische en sexuele minderheden die disproportioneel hard getroffen zijn door de massale ontslagen in de geprivatiseerde sectoren van de economie, en die het grootste slachtoffer zijn van het giftige klimaat van militarisme en sociale afbraak dat aanzet tot het zoeken van een zondebok;
- onze eigen families, vrienden en geliefden die de verborgen en niet zo verborgen lidtekens dragen van deze barre tijden;

... hun strijd en doorzettingsvermogen in deze moeilijke omstandigheden inspireren ons. Zij zijn de weggevaagden, de genegeerden, de vermisten en vergetenen van deze militaire campagne van de NAVO, van de post-Joegoeslavische 'transitie', en van de interventies van de internationale gemeenschap. Aan hen denken wij vandaag, en we nodigen iedereen die dit leest uit om hetzelfde te doen.

(...)

Tien jaar na datum wordt het NAVO-bombardement op Joegoeslavië aan ons zicht onttrokken door een hele serie nieuwe imperialistische militaire interventies, waarvan die in Afghansitan en Irak het meest in het oog springen. Wij zien deze militaire avonturen en de massavernielingen die zij veroorzaken als deel van een verontrustend en gevaarlijk proces. (...) We onderstrepen het verband met de NAVO-bombardementen van 1999, die een gevaarlijk precedent waren voor deze latere imperialistische oorlogen. We vragen dat de anti-oorlogsbeweging deze aanval zou herdenken, erover praten, en deze vaak genegeerde link zouden leggen. We zien de NAVO-interventie van 1999 ook in de lijn van eerdere destructieve politieke maatregelen genomen door de 'internationale gemeenschap', te beginnen met de economische 'schoktherapie' die het socialistische Joegoeslavië werd opgelegd in 1990.

Het blijft afwachten wat de wereld en de media van deze tiende verjaardag van de NAVO-interventie zullen maken. We verwachten weinig anders dan het napraten van het standaard nationalistische, pro-neoliberale en pro-NAVO standpunt. Wij herinneren het ons wel. We weigeren om de geschiedenis te laten verdonkermanen, wegvegen, vergeten, en we scharen osn achter al die mensen die nog steeds dagelijks lijden onder de gevolgen van die 78 dagen in 1999 – doorzettend, terugvechtend, werkend aan een andere Balkan en een andere wereld, één waarin niets van dit alles mogelijk of zelfs maar denkbaar zal zijn.

Global Balkans, 24 maart 2009

(Uit het Engels vertaald door Marc-Antoon De Schryver. Let op: dit is een lichtjes ingekorte versie. De volledige, originele tekst vind je op http://www.zcommunications.org/znet/viewArticle/20954)