Indymedia.be is niet meer.

De ploeg van Indymedia.be is verhuisd naar DeWereldMorgen.be waar we samen met anderen aan een nieuwswebsite werken. De komende weken en maanden bouwen we Indymedia.be om tot een archief van 10 jaar werk van honderden vrijwilligers.

François Houtart blikt terug op de Wereld Sociale Fora in Venezuela en Mali

François Houtart blikt terug op de Wereld Sociale Fora in Venezuela en Mali

CARACAS -- Eminence grise van de andersglobalisten François Houtart stond mee aan de wieg van het WSF en is lid van de internationale raad van het WSF. Een interview over de toekomst van het WSF, het hoe en waarom van het WSF te Caracas, en dan nog wat.

-francois-houtart-.jpg

(foto timothee redkitten)

U was ook op de Afrikaanse editie van het WSF2006 te Bamako in Mali. Hoe hebt u dat ervaren?

"Zeer positief. Het WSF werd dit jaar polycentrisch georganiseerd, eerder uit praktische overwegingen dan als bewuste keuze. Eigenlijk raakte men er gewoon niet uit op welke van de drie plaatsen men het forum zou organiseren. Oplossing: drie fora. Ik heb me daar lang tegen verzet maar uiteindelijk blijkt dat zeer goed te werken. Het feit dat we dit jaar in Afrika aanwezig waren, is zeer belangrijk geweest voor de lokale bewegingen en voor Afrika in het algemeen. Ook de kwaliteit van de discussies was zeer hoog. De basis nam actief deel en ook de landbouworganisaties waren zeer aanwezig. Magnifique."

Hebt u een bepaalde boodschap uit Bamako naar Caracas kunnen brengen?

"In Mali hebben we een dag voor aanvang van het forum in beperkte kring een belangrijke vergadering gehad. Met een 100-tal analisten, activisten en intellectuelen stelden we ons de vraag, hoe we van het collectieve bewustzijn dat we hebben kunnen creëren in deze fora over kunnen gaan naar collectieve acties. We weten ondertussen dat een andere wereld mogelijk is, maar hoe vertalen we dat in acties? We gingen in tien werkgroepen samenzitten rond tien punten met als doel de evoluties te versnellen. Dit resulteerde in een tekst getiteld "L'appel du Bamako". We roepen nu alle sociale bewegingen op hun commentaren rond deze tekst te formuleren en de tekst mee te onderschrijven. Tegen het WSF2007 te Kenia moet de tekst finaal klaar zijn en zou ze als blauwdruk kunnen dienen voor politieke actie."

"Een zeer concreet voorbeeld is dat we voor de mondiale mobilisatie tegen de oorlog in Irak (18 maart) twee punten toevoegden: We eisen niet alleen een einde van de bezetting in Irak, maar ook de vernietiging van het nucleair arsenaal van à lle landen en de onmiddelijke verwijdering van alle buitenlandse militaire basissen. Op deze manier willen we een nieuwe dimensie geven aan de oppositie tegen de bezetting van Irak en een meer politieke inhoud geven aan deze wereldbetoging."

"Natuurlijk kregen we de kritiek dat een stelletje intellectuelen buiten de fora hun ding gingen doen en kregen we zelfs het verwijt dat we het WSF ondergraven op deze manier, maar dat is hoegenaamd niet het uitgangspunt. De sociale fora zijn niet de plaats om over concrete actiepunten te debatteren. De dag dat het forum als entiteit standpunten zou willen innemen en acties zou gaan plannen krijg je de explosie van de beweging. Dit deligitimeert een evenement als het Wereld Sociaal Forum echter helemaal niet. Het is van kapitaal belang dat de diversiteit behouden blijft, en het is strategisch gezien absoluut noodzakelijk dat we deze onmoetingen blijven organiseren. De fora blijven een plaats om ideeën uit te wisselen en te netwerken, de lokale bewegingen op mundiaal niveau samen te brengen. Maar om collectieve beslissingen te nemen, kunnen ze niet dienen, daar is de beweging te divers voor - maar ik herhaal, die diversiteit is juist goed. Ook zijn de fora geen doel op zich maar een proces, "l'appel du Bamako", is de nieuwe versnelling van dat proces. Bovendien zal je merken dat de uitgangspunten van deze tekst veel radicaler zijn dan het charter of principles van het WSF, zonder dat ze daarbij de helft van de beweging van zich moet vervreemden."

Is "L'appel du Bamako" dan het antwoord op de kritiek dat men op het WSF steeds verzand in praten?

“Precies. Dit is de nieuwe versnelling in het offensief tegen het neoliberalisme en het imperialisme. Het beantwoordt aan een zeer algemene wens en geeft een verruiming van de perspectieven.”

Ik denk niet dat het toevallig was dat het WSF ook in Caracas plaatsvond?

"Neen, zeker niet. Er dient wel gezegd te worden dat er een zekere tegenstand was, eigenlijk vooral uit de hoek van de sociaal-democratie. Ik moest daar echter mee lachen: waarom zouden we het forum niet kunnen organiseren in Venezuela, net de plaats waar men onze objectieven in de praktijk aan het omzetten is? Het was van belang dat de beweging in contact zou komen met wat men hier aan het doen is, maar het was ook belangrijk als solidariteitsbetuiging aan het Bolivariaanse project. Let wel, er is een groot verschil tussen solidariteit en identificatie. Het is goed dat we hier zijn om onze steun te betuigen, maar dat wil niet zeggen dat we ons als beweging moeten identificeren met Chavez' politiek. Om een voorbeeld te geven, de ALBA, dat is zeker weten een anti-imperialistsch initiatief, maar daarom nog niet meteen socialistisch. De oliepijpleiding die ze nu door Latijns Amerika aan het trekken zijn, in Colombia bvb gaat dat gepaard met gewelddadige onteigenigingen. We hebben gelobbyt voor de oprichting van een onafhankelijke comissie die de gevolgen van die pijpleiding zou onderzoeken. Dit gaat nu gebeuren."

"De vrees bestond dat Chavez het WSF zou recupereren en als propagandamachine zou gebruiken. Chavez heeft echter van in het begin gezegd dat hij de autonomie van de beweging zou respecteren dat hij zelfs het land zou verlaten indien nodig. Als we de balans opmaken kan je zeker niet zeggen dat hij misbruik heeft gemaakt van het evenement, de overheid heeft bovendien enorm geholpen op vlak van infrastructuur enzomeer."

"Het wantrouwen tegenover Chavez komt voort uit een grondig wantrouwen tegenover de politiek. Halloway publiceerde een boek dat een zekere invloed heeft gehad in bepaalde kringen, de centrale gedachte was: hoe de wereld veranderen zonder de macht te nemen. Daar valt iets voor te zeggen, maar het is een utopische gedachte. De sociale fora ontstonden mede uit het gevoel dat de politiek alle credibiliteit verloren had. Niet dat ze die nu volledig herwonnen heeft, maar het besef groeit dat de sociale bewegingen en de politiek elkaar nodig hebben. Er gebeuren ook positieve dingen op politiek vlak, kijk maar naar de evoluties is Latijns Amerika. Onder druk van de civiele maatschappij gebeuren er nu dingen die men vroeger niet voor mogelijk zou gehouden hebben. En de linkse regeringen creeëren een milieu waarin de sociale bewegingen zich vrijer kunnen manifesteren.”

De Venezolaanse schrijver Lous Brito Garcia pleitte op een van de assambleas voor militaire integratie van Latijns Amerika, het vormen van een militair blok tegen de VS.

“Ja, hij is niet de enige die daar voor pleit. Maar die man is ronduit gek, zo'n ideeën zijn zeer gevaarlijk. Stel je voor wat er dan zou gebeuren, dan zou de zaak enorm escaleren. Er zijn Braziliaanse generaals die menen dat Brazilië zelfs kernwapens zou moeten hebben. Dan krijg je een nieuwe wapenwedloop en een verhitting van de gemoederen die meer kwaad dan goed zou doen, op zijn zachts gezegd. Dat wil niet zeggen dat er geen ruimte voor samenwerking zou kunnen zijn, voor een zekere coördinatie tussen de landen, maar men moet daar zeer erg mee opletten.”

Is het WSF te Caracas een geslaagde editie geweest?

“Absoluut. Er waren natuurlijk de onvermijdelijke organisationele problemen, maar ondanks dat ben ik zeer tevreden. Het is goed dat de beweging heeft kunnen proeven van de dynamiek die men hier op gang gebracht heeft. Ook ben ik zeker dat we vooruitgang boeken en kijk ik hoopvol uit naar de toekomst. Volgend jaar vindt het WSF plaats op een locatie, te Nairobi in Kenia. Dat is zeer belangrijk voor Afrika. Bovendien zullen we daar de eerste resutaten kunnen presenteren van het werk dat we in Bamako opgestart hebben.”