ACV15 februari 2006 – 21:40

Vandaag verschijnt in het Belgisch Staatsblad de nieuwe wetgeving inzake de bescherming van werknemers tegen lawaai. Met dit KB wordt voldaan aan de minimale verplichtingen opgelegd door een Europese Richtlijn die de werknemers beter wil beschermen tegen lawaai. De Belgische regering beperkt zich op een aantal punten ook werkelijk tot dat strikte minimum.

Tekortkomingen
Pijnpunt blijft vooral het maximale geluidsniveau dat een werknemer mag ondergaan. Als de werknemer gehoorbescherming draagt (zoals oordopjes, oorkappen,…) mag hij volgens de nieuwe wetgeving blootgesteld worden aan 87 decibel. Deze nieuwe grenswaarde houdt daarbij voor het eerst rekening met de dempende werking van individuele gehoorbescherming. En dat is problematisch. In de praktijk is de demping van gehoorbescherming veel kleiner dan de theoretische demping die in het laboratorium werd vastgesteld. De meeste vormen van gehoorbescherming, zo blijkt uit testen, dempen amper 15 decibel.

Het terugbrengen van de maximale norm van lawaaihinder - van 90 (de vroegere ARAB-norm) naar 87 decibel – brengt daardoor geen verbetering, wel integendeel. De vroegere norm sloeg op het maximale omgevingsgeluid. Voor de nieuwe norm mag de werkgever rekening houden met de vermindering door het dragen van beschermingsmiddelen. Daardoor wordt mogelijk dat het maximale geluidsniveau hoger wordt dan vroeger en oploopt tot meer dan 100 decibel. De verantwoordelijkheid van de bescherming wordt daarbij doorgeschoven naar de werknemer zelf. Dat druist in tegen de algemene principes van de veiligheidswetgeving die bepalen dat eerst voorrang moet worden gegeven aan collectieve maatregelen. Pas daarna komen individuele beschermingsmaatregelen zoals gehoorbescherming aan de orde.

Een ander probleem is dat de nieuwe regelgeving enkel rekening houdt met de auditieve gevolgen van lawaai, zoals gehoorschade. Er zijn echter ook andere gezondheidseffecten dan doofheid. Overdreven geluidshinder kan de hartslag en bloeddruk doen stijgen, kan ook leiden tot andere psychische en fysieke symptomen zoals vermoeidheid, spijsverteringsproblemen, slaapstoornissen, concentratie- en geheugenproblemen,…Bovendien is lawaai op het werk mede-oorzaak van stress, zelfs vanaf een relatief lage geluidssterkte.

Wetenschappelijk staat vast dat de veilige fysiologische grens 75 decibel is. Er is dus nog een stuk weg af te leggen.

Pluspunten
Het is positief dat werkgevers voortaan verplicht zijn om een aantal beschermingsmaatregelen te nemen vanaf een geluidsniveau van 80 dB. Dat is een verbetering met 5decibel ten opzichte van de vroegere norm van 85 dB. Zo moet de werkgever voortaan vanaf 80 decibel informatie en voorlichting verschaffen (over de risico’s van lawaai, genomen preventiemaatregelen, correcte gebruik van gehoorbeschermers, enz.), gehoorbeschermers ter beschikking stellen, zorgen voor een jaarlijks gezondheidstoezicht…

Deze maatregelen zijn meer dan nodig. Cijfers van het Fonds voor Beroepsziekten (FBZ) tonen aan dat lawaaidoofheid op de derde plaats staat in de rangorde van meest voorkomende beroepsziekten. In 2003 werden 597 aanvragen ingediend bij het FBZ en waren er in totaal 6.110 werknemers met een blijvende of tijdelijke arbeidsongeschiktheid te wijten aan doofheid of beroepshardhorigheid.