Joni Horemans 12 juli 2007 – 10:07

Kan je misschien wat meer uitleg geven over je werk? Wat probeer je ermee uit te drukken?

Ik probeer een gevoel dat ik op die moment heb of waarmee ik al een hele tijd worstel vast te houden, te kristaliseren.

Vertelt het ook iets over de maatschappij?

In zeker zin wel. In sommige stukken komt het absoluut ook wel naar voren maar maatsschappijkritiek staat niet op de voorgrond. Het kan wel groeien. Soms begin ik aan een stuk met de bedoeling een gevoel te kristaliseren en blijkt er zich een maatschappelijke achtergrond te vormen. Soms wordt een werk helemaal iets anders dan wat ik vooropgesteld had. Dat is ook het mooie aan zo'n werk, het kan groeien terwijl je eraan bezig bent. Je kan tijdens het maken besluiten iets geheel anders er in naar voor te brengen. Maar mijn werk is in de eerste plaats een persoonlijke reflectie.

Vertrek je vanuit een idee en ga je dan op zoek naar de materialen of is het net omgekeerd: Zie je een mooi voorwerp en maak je daar dan een werk rond?

De beide. Het gebeurt heel vaak dat ik inderdaad een stuk metaal zie liggen en daar dan iets mee doe. Ik wandelde bijvoorbeeld onlangs voorbij een schrootbak waarin een prachtige compositie van metalen en verwrongen staal lag. Ik ben daar toen ingesprongen met een lasapparaat en heb dat zo aaneengelast.

Wordt dat ook tentoongesteld?

Nee, ze hebben het weggegooid. Ze hadden het aanzien voor oud ijzer! (lacht)
Het was eigenlijk een heel mooi stuk, in wording weliswaar. Ik had er nog een tekst op willen zetten...Ik heb het niet kunnen terugvinden, dat is wel spijtig.

En hoeveel was het kunstwerk waard?

Dat kan ik niet zeggen, het was nog niet af... Het was slechts een onderdeel van een werk. Maar het had zeker iets kunnen worden!
Maar wat ik wou zeggen: Ik zie soms een stuk metaal liggen waar ik een potentiele compositie inzie maar het gebeurt ook omgekeerd, dat ik een gevoel heb en me dan ga afvragen hoe dat gevoel er nu uit zou kunnen zien. Dan probeer ik dat te kristaliseren. Zo is bijvoorbeeld Unruhe tot stand gekomen. Dat is de titel van de expositie maar het is ook de naam van het kunstwerk waarmee het allemaal begonnen is.

Ben je zelf zo onrustig? Vanwaar komt de titel?

Onrust is iets dat we allemaal herkennen, in bepaalde fases van ons leven. Ik ben ook soms onrustig, met momenten ben ik zelfs zeer onrustig. Onrust hoeft niet altijd negatief te zijn.

Hoe bedoel je?

Je kan onrustig zijn naar een event dat gaat gebeuren...

Zoals de opening van de expositie donderdag.

Voila, dat is dan een positieve onrust. In mijn kunstwerken daarentegen ligt een meer donkere onrust. Mijn werk is therapeutisch, het is een weerspiegeling van een gevoel, vaak een emotie naar liefde toe.

Probeer je die emoties over te brengen naar de bezoekers?

Dat is de bedoeling. Als dat lukt dan ben ik geslaagd in mijn opzet.

Welke emoties overheersen er in je werk?

Onrust als gevolg van een onbeantwoorde liefde of een verloren gegane liefde.
Unruhe is ontstaan in een heel zwarte periode in mijn leven. Vanuit een gevoel van frustratie en zwartgalligheid. Als je naar de expositie gaat zal je het ook kunnen lezen.

Is al je werk zwartgallig of heb je ook vrolijkere periodes gekend?

Vrolijk niet echt... dan eerder sereen. Vrolijk boeit mij niet.

Vind je het belangrijk dat mensen je werk begrijpen?

Ja. Daarom werk ik ook met teksten die toch wel heel gericht zijn. Maar uiteindelijk vind ik het ook wel leuk dat ze los van de teksten hun eigen interpretatie hebben. Daardoor krijg ik ook weer andere inzichten. Dat vind ik heel boeiend. Als hun gevoel dan een beetje simultaan loopt ben ik geslaagd in mijn opzet. Dan ben ik heel tevreden.

Wat verwacht je van de expositie?

Een gezonde onrust van de mensen die komen kijken. Ik hoop dat ze nieuwsgierig zullen zijn naar mijn werk. Los van het feit of ze het mooi vinden of niet hoop ik toch op zijn minst op een reactie. Het is mijn eerste solo-project en ik zal er ook zelf aanwezig zijn. Het is toch allemaal zeer persoonlijk...

Ben je eigenlijk een kunstliefhebber, in die zin dat je vaak naar exposities gaat van anderen?

Je kan dat vergelijken met voetbal: Je hebt voetballers en voetbalsupporters. Voetbalsupporters staan naast de lijn en gaan graag kijken maar nemen minder graag actief deel, ze nemen dus passief deel aan het voelbalgebeuren. Ik ben kunstliefhebber maar ik maak het liever zelf, ik ben dus een actief liefhebber van de kunst. Maar dat neemt niet weg dat wanneer er een expositie is die mij boeit ik zeker ga kijken. En dat blijft niet beperkt tot het sculpturisme.

Beschouw je jezelf als kunstenaar of als artiest?

Dat is een moeilijke vraag... Kunstenaar of artiest? (denkt na) Vooral ontdekkingsreiziger... Ontdekkingsreiziger in de spelonken van de emotie. Een kunstenaar of een artiest wat is dat he. Dat is heel relatief. Nee, dus meer ontdekkingsreiziger. Ontdekkingsreiziger in de donkere kant van onze ziel.

Je werkt eigenlijk nog maar twee jaar met metaal, vanwaar die late omslag?

Eigenlijk om een zeer praktische reden. Ik geef sinds twee jaar metaalbewerking in een instituut waar veel met metaal gewerkt wordt. Via mijn werk heb ik nu de mogelijkheid om metaalsculpturen te maken, ik kan daar gebruik maken van het materiaal en het atelier. Thuis had ik er gewoon de ruimte niet voor.

Zou je je graag voltijds aan de kunst wijden?

Ja, absoluut! Dat is heel duidelijk.

Heb je een muze? Iemand die je inspiratie geeft?

Ik heb zeker inspiratiebronnen. Ik heb bijvoorbeeld een werk gemaakt, nachtvlucht, een gevleugelde fiets. Het werk kan helaas niet tentoongesteld worden omdat het te groot is om binnen te raken. De inspiratie ervoor heb ik gevonden in het werk van Panamarenko en Leonardo da Vinci. Hun vliegende en mechanische objecten hebben mij erg geinspireerd. Maar een muze? Waarschijnlijk wel, maar onbewust.

Naast het beeldhouwen schrijf je ook. Al je sculpturen zijn voorzien van teksten.

Goh, niets is zo sterk als de kracht van woorden... De Nederlandse taal is een enorm rijke taal om jezelf mee uit te drukken. Ook in mijn teksten draait het veelal om gevoelens. Ik probeer een gevoel neer te schrijven. Enerzijds probeer ik het in mijn sculpturen naar boven te brengen, anderzijds in de tekst. Ik ben enorm geboeid door poezie. Ik vind niets zo mooi als iets lezen van iemand en echt te kunnen voelen wat hij op het moment waarop hij het schreef gevoeld heeft. Dat hoeft niet altijd een slecht gevoel te zijn, dat kan soms ook een gevoel van bijvoorbeeld enorme blijheid zijn. Maar ik zeg het: vrolijke dingen boeien mij minder, ik weet niet waarom.

Je bent toch niet ongelukkig?

Ik ben niet echt ongelukkig nee, ik heb heel veel zwarte tijden meegemaakt en ik ben zeker en vast wel ongelukkig geweest maar daar ben ik ook blij om. Als ik die momenten niet had gehad, had ik ook die gevoelens nooit gekend. Ik heb enorm veel tegenslagen gekend en wel een vrij zwaar leven achter de rug maar daar ben ik alleen maar blij om nu. Op die moment zelf natuurlijk niet. Maar dat is een ''what doesn't kill you, makes you stronger'' zoals ze zeggen en dat klopt ook wel. Ik heb met momenten van depressiviteit geworsteld, dat was echt wel heel diepgaand maar ik kan dat nu alleen maar omarmen en er iets mee doen. Uit al dat negativisme probeer ik toch iets positiefs te creëren in de vorm van kunst: teksten, sculpturen of een samengang van de twee. Die kunst zal dan natuurlijk wel vrij donker zijn maar het werkt voor mij wel therapeutisch. Ik heb het kunnen afschrijven of kunnen afsculpteren van mezelf in een werk.

Is een vrolijk werk dan a priori minder interessant?

Ja. (denkt na.) Misschien is het te moeilijk voor mij om een vrolijk werk te maken. Een vrolijk werk maken is immers niet gemakkelijk.

Een uitdaging?

Het zou wel eens een uitdaging kunnen zijn ja. Ik moet er misschien eens over denken. Een werk over bijvoorbeeld de verliefdheid, prille verliefdheid, lijkt me wel iets. Als ik dat zou kunnen kristaliseren in een werk... dat zou wel heel mooi kunnen zijn. Maar echt vrolijk, met lolly's enzo, dat boeit me niet.

Wat vind je persoonlijk je belangrijkste werk?

Het werk Unruhe, dat is een van de mooiste stukken die ik tot nu toe gemaakt heb. Als stuk op zich maar ook mijn gevoel dat daarin zit, waarom ik dat gemaakt heb, hoe ik dat gemaakt heb. Ik weet in welke toestand ik het gemaakt heb.

Hoe is het dan tot stand gekomen?

Het is tot stand gekomen in een heel moeilijke periode in mijn leven. Ik voelde mij toen echt heel slecht. Ik werkte eraan met een afgrijselijk gevoel maar stilaan is dat dan weggegaan naarmate het werk vorderde. Mijn negativiteit kroop eigenlijk in dat stuk en dat werd voor mij een verlichting. Daarom ben ik op dat werk ook het meeste trots. Al mijn werk is uit een gevoel gekomen hoor, maar dit is echt wel van heel diep gekomen. Daarom dat we ook de expositie zo noemen.

Waarom een Duitse titel?

Duits is een enorm mooie taal maar kan ook erg dramatisch zijn. Het is een taal die mij gewoon enorm boeit. Daar moet je voor de rest niet meer achter zoeken, ik vind het gewoon een prachtige taal.

Spreek je goed Duits?

Nee, ik denk het niet, toeristenduits waarschijnlijk.

Jean-Marie Pfaff-Duits?

Nee, zo erg ook weer niet! Ik vind het een heel krachtige taal. Ook een heel Poetische taal maar ik schrijf niet in het Duits, zo goed is het niet. Het blijft beperkt tot enkele titels.

Een laatste vraag: wat hoop je nog allemaal te bereiken?

Ik zou heel graag professioneel verder willen gaan met mijn kunst. Dat is natuurlijk een van mijn ambities. Voor de rest wil ik nog heel veel inspiratie krijgen en veel creativiteit. En natuurlijk hoop ik ook gezond te blijven. Voila, dat is het belangrijkste.

Dank u voor dit gesprek!

De expo "Unruhe" wordt geopend op donderdag 12juli om 20h in de Kloosterstraat 106 2000 Antwerpen. Met ondersteuning van http://www.artizer.com