Indymedia.be is niet meer.

De ploeg van Indymedia.be is verhuisd naar DeWereldMorgen.be waar we samen met anderen aan een nieuwswebsite werken. De komende weken en maanden bouwen we Indymedia.be om tot een archief van 10 jaar werk van honderden vrijwilligers.

[Analyse] Waarom de opsluiting van de 11-jarige Angelica een symbooldossier wordt

[Analyse] Waarom de opsluiting van de 11-jarige Angelica een symbooldossier wordt

BRUSSEL -- In de zaak rond het elfjarige Ecuadoraanse meisje Angelica komen twee problematieken samen: kinderen in gesloten centra en de uitwijzing van goed geïntegreerde vluchtelingen. Een analyse.

tralies.JPG

De opsluiting van kinderen zonder papieren is al langer controversieel. In een opiniestuk dat in april vorig jaar gepubliceerd werd in De Standaard waren personaliteiten als Marc Vervenne en Bernard Coulie (respectievelijk de rectoren van de KUL en de UCL) en vertegenwoordigers van zowat alle grote sociale bewegingen die ons land rijk is, ongemeen hard voor die praktijk. “De opsluiting leidt tot een diepgewortelde pijn die op lange termijn schade toebrengt aan de ontwikkeling van deze kinderen. Kinderen opsluiten kan je zien als psychologische mishandeling”, stelden de ondertekenaars van het opiniestuk.

België werd ook al eens veroordeeld door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens voor de manier waarop het vijfjarige Congolese meisje Tabitha in 2002 werd opgesloten en gerepatrieerd. Ook de taal van het Hof was scherp: “een onmenselijke en vernederende behandeling”. Bij Tabitha ging het over een niet-begeleide minderjarige. Het Koninklijk besluit over de centra voor observatie en oriëntatie voor niet-begeleide minderjarige vreemdelingen dat op 7 mei 2007 in het Belgisch Staatsblad verscheen, biedt een antwoord op die veroordeling.

Rechten van de mens
Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens zegt in de uitspraak niets over het opsluiten van begeleide minderjarigen, maar volgens Vluchtelingenwerk Vlaanderen kan je uit het arrest afleiden dat de gesloten centra ook ongeschikt zijn voor begeleide kinderen. Senatrice Sabine de Bethune (CD&V) is het daarmee eens. Tijdens een debat in de senaat zei ze twee jaar geleden: “De opsluiting van kinderen is niet alleen ethisch onaanvaardbaar, maar gebeurt ook totaal willekeurig, afhankelijk van het toeval. Bovendien is de opsluiting van kinderen in die omstandigheden in strijd met artikel 5, paragraaf 4 van het Europees Verdrag van de rechten van de mens.”

Vandaag heeft de kopman van haar partij een formatienota klaar. “De regering zet alternatieven op voor het opsluiten van kinderen in gesloten centra.” Zo staat het in die nota. Maar meteen daarna volgt: “Wanneer gezinnen met kinderen toch moeten worden opgevangen in gesloten centra, bijvoorbeeld kort voor de repatriëring of bij manifeste onwil, dient dit te gebeuren voor de kortst mogelijke duur (maximum twee weken) en in de best mogelijke omkadering.”

Geen alternatief
Precies de logica die de huidige minister van Binnenlandse Zaken Patrick Dewael altijd opdreunde: “Dit is een noodzakelijke maatregel en ik zie geen alternatief,” zij hij vorig jaar in de Zevende Dag. Enkele maanden voor de verkiezingen van 10 juni besprak de kamercommissie Binnenlandse Zaken een studie over opgesloten kinderen. “De studie bewijst dat het opsluiten van kinderen soms een noodzaak is om families te kunnen repatriëren,” reageerde het kabinet van Dewael. “Dewael schuift het dossier gewoon door naar de volgende regering”, kloeg oppositielid Nahima Lanjri (CD&V) toen. Uit de nota van haar partijgenoot Yves Leterme spreekt alvast bijzonder weinig ambitie om het anders aan te pakken.

Maar de zaak van Angelica gaat niet alleen over de opsluiting van kinderen. Het elfjarig meisje is een typisch voorbeeld van het keurig geïntegreerde meisje. Ze gaat hier al vier jaar naar school, spreekt vlot Frans, is hier al zolang dat ze eigenlijk vergeten is hoe het er in haar land van oorsprong aan toe gaat, ze heeft ondertussen zelfs al een halfzus met de Belgische nationaliteit. Alleen is ze hier zelf zonder papieren en kan ze dus elk moment het land uitgezet worden.

Op 29 juni werd ze opgepakt na een willekeurige politiecontrole in Dilbeek. Sindsdien zit ze samen met haar moeder opgesloten in 127bis in Steenokkerzeel. Een plaats waar het lawaai van opstijgende vliegtuigen oorverdovend is en waar ze maar enkele minuten per dag naar buiten mag. Een schrijnende situatie die de mensen die haar kennen diep raakt. Net zoals dat bij zoveel andere mensen zonder papieren het geval is die dreigen uitgewezen te worden, komen ze op straat en voeren ze actie.

Regularisatie
Ook in dit geval had Leterme al begrepen dat het zo niet verder kan. In navolging van de eis van de 120 sociale bewegingen verenigd in het Forum Asiel en Migratie stelt hij in zijn nota voor om de criteria voor regularisatie vast te leggen in de wet en daarbij ook rekening te houden met het criterium 'duurzame bindingen met België'. Zelfs als Leterme de liberalen van Patrick Dewael weet te overtuigen zou die nieuwe regeling geen oplossing bieden voor Angelica. Leterme wil dat enkel mensen die ooit legaal in België waren een kans maken op regularisatie. Uit angst om opgepakt te worden, dienden de ouders van Angelica nooit een asielaanvraag in. Ze kwamen hier aan op zoek naar een betere toekomst. Haar vader werkt in de bouwsector. Een sector met heel wat knelpuntberoepen. Jobs die ook Leterme in zijn nota hoopt in te vullen via economische migratie.

Ondertussen lijkt de Dienst Vreemdelingenzaken aan te sturen op een krachtmeting met de voorstanders van regularisatie. Le Soir vernam uit regeringsbronnen dat de Dienst Vreemdelingenzaken Angelica en haar moeder heel snel op een vliegtuig wille zetten. “De bevrijding van de twee zou “een ongunstig signaal zijn aan het adres van de andere mensen zonder papieren”, aldus die bronnen. De beweging van en voor mensen zonder papieren heeft dus ook na 10 juni nog heel wat werk aan de winkel.