Christophe Devriendt23 april 2006 – 08:09

Maar … eerst nog even voor alle duidelijkheid. In België bestaan er drie Oxfams, wereldwijd een tiental. In 1942 ziet het Oxford Committee for Famine Relief het levenslicht. Deze organisatie biedt hulp aan de door hongersnood getroffen bevolking in Griekenland. Geïnspireerd door de actie van Oxfam in Groot-Brittanië, wordt in 1964 Oxfam-Solidariteit opgericht als tweetalige zusterorganisatie. Begin 1971 wordt dan de eerste Wereldwinkel geopend in Antwerpen. Het concept is gebaseerd op de slogan “Trade not Aid”. Vier jaar later is er de officiele oprichting van Oxfam-Wereldwinkels. En nog een jaar later zijn er al zo’n 20 Vlaamse Wereldwinkels en wordt Oxfam Magasins du Monde opgericht in Wallonië.

Zaterdag is er niet alleen feest van Oxfam-Wereldwinkels (OWW). Een hele dag lang zal er ook een Afrika-symposium plaatsvinden. Is dat een bewuste keuze?
"Zeer zeker! OWW staat zowel voor plezier als voor engagement. Een ganse dag is trouwens niets teveel, als je het onderwerp bekijkt. We hebben de keuze gemaakt om veel actiever op zoek te gaan naar nieuwe partners in Afrika. Vanwege de geringe infrastructuur, is dat niet zo vanzelfsprekend. Met een symposium over Afrika willen meer aandacht aan Afrika schenken en onze missie van eerlijke handel stimuleren. Wat betekent bijvoorbeeld heel de dumpingpolitiek voor Afrika? Wij willen in tegendeel veel meer export van Afrikaanse landbouwproducten naar Europa. Zo kan Afrika zich veel beter duurzaam ontwikkelen. We mogen fier zijn op het programma: Louis Michel, Europees Commissaris voor Ontwikkeling en Humanitaire Hulp, onze Minister van Buitenlandse Zaken Karel De Gucht en enkele Afrika-kenners zullen er spreken. Dat wijst op het maatschappelijk belang van OWW. Ik hoop dat we op die manier voor een aantal specifieke aspecten sterkere medestanders kunnen vinden, want dat hebben we echt nodig!"

Sinds eind februari ben je voor drie jaar – als vrijwilliger – voorzitter van OWW. Zijn er verschillen met de vorige voorzitter Lieve Willemsen? Andere aandachtspunten?
"De grote lijnen blijven dezelfde. We wisselen van stoel, maar niet van visie! Er zijn uiteraard altijd een aantal accentverschillen, maar de missie, die we twee jaar geleden op papier hebben gezet, blijft voor mij het uitgangspunt. Ook de splitsing in een CV en een VZW verdedig ik maar vraagt dat ik blijf werken aan een stevige uitbouw van zowel organisatie als beweging. Uit respect voor onze partners, de jongeren, ons personeel en onze vrijwilligers. Dat vormt één van de belangrijkste aandachtspunten: de beweging versterken en waken over de interne democratie. Je kan nooit aan andere mensen dingen verkondigingen, die je niet zelf consequent toepast. Je moet als voorzitter naast het inhoudelijke, ook het gezond functioneren van je beweging als organisatie bewaken. Financieel gezond blijven, zodat we kunnen uitbreiden. Een tandje bijsteken in de politieke werking. Ik bouw mijn engagement in de nationale politiek af en neem me voor om één dag in de week op het nationaal secretariaat te zijn."

Jij bent al jaren op verschillende vlakken van het maatschappelijke leven actief: in milieuverenigingen en vredesorganisaties, maar vooral in de politiek en bij OWW.
"Ik ben actief geweest als jongere in de OWW, in de eerste wereldwinkel in Antwerpen als vrijwilliger in het documentatiecentrum. Ik heb een aantal jaren als landbouwingenieur in Rwanda gewerkt. Nadien richtte ik mee de wereldwinkel van Malle op, waarvoor ik een hele tijd in de Algemene Vergadering zat. Zo is mijn nationale carrière begonnen. Ook zat ik in een aantal werkgroepen. Daarna ben ik een aantal jaren bij Agalev actief geweest en beperkte mijn engagement zich tot de lokale wereldwinkel: ik was schepen van leefmilieu, mondiaal beleid, jeugd en gelijke kansen in Malle, waar ik ook nu nog steeds gemeenteraadslid ben. Van 1999 tot 2003 zetelde ik in het federaal parlement. Twee jaar terug werd ik verkozen voor de Raad van Bestuur."

Wat vond je van die combinatie?
"Toen ik in de lokale politiek stapte en we met verschillende mensen een eigen lijst opzetten, was dat om mijn engagement in de Derde Wereldbeweging politiek te vertalen. Wij hadden een band met die beweging en voedden van daaruit de politiek. Mensen die een politiek engagement opnemen, nemen vaak ook op andere vlakken een engagement op. De redenen waarom ik ooit bij OWW begonnen ben zijn dezelfde als die waarom ik voor een groene partij gekozen heb. Voor mij is dat geen tegenstelling. Wel ben ik onlangs uit het nationale partijbestuur van Groen! gestapt om een grotere neutraliteit te garanderen. Bovendien zijn beide functies gewoon moeilijk te combineren. Als je me vraagt wat de verandering van Agalev naar Groen! voor mij betekende zeg ik duidelijk dat het enkel een naamswijziging betekende en geen koerswijziging."

Je volgt ook Palestina op. Wat vindt je van de huidige gang van zaken?
"Ik zweer geweld af, toch vind ik de stopzetting van financiële middelen een totaal verkeerd signaal. Vroeger was wat er binnen de PLO gebeurde toch ook niet zo mooi, vooral de corruptie! Het APP (ActiePlatform Palestina), waarin wij zitten heeft die beslissing van Europa trouwens ook veroordeeld. Onze partners moeten we nu meer dan ooit blijven steunen. Hamas werd democratisch verkozen, omdat de bevolking, waar ook onze partners deel van uitmaken, geen alternatief hebben. Het meest stuitende vind ik echter dat Israël aan alle VN-resoluties zijn laars lapt en toch die bevoorrechte handelsrelatie met Europa blijft houden."

Over naar je beroepscarrière in de biologische sector. Vroeger werkte je nog voor VODO (Vlaams Overleg Duurzame Ontwikkeling) en sinds anderhalf jaar werk je voor Bioforum.
"Bioforum is de koepelorganisatie voor biologische landbouw en voeding. Ik werk er vier dagen op vijf als coördinator regelgeving en vertegenwoordig België in Ifoam, de internationale beweging. Het leuke en stimulerende is dat er veel gelijkenissen zijn tussen de bio-sector en de Fair Trade-sector: beiden werken de laatste jaren veel professioneler."

Tot slot had ik graag nog je mening gehad over een aantal evoluties. Te beginnen bij OWW. Is er laatste jaren geen onevenwichtige situatie ontstaan tussen het commerciële en het politieke?
"Je mag niet vergeten dat OWW gekozen heeft voor het ‘winkel-model’ (een sterk merk uitbouwen en de winkels verder ontwikkelen, nvdr.). Dit vooral om de ontwikkelingsrelevantie van eerlijke handel aan te tonen. Indien we die opsplitsing in een CV en een VZW niet hadden doorgevoerd, dan was het politieke werk en het campagnewerk nog meer in de verdrukking gekomen. Wij zijn nu met 76 beroepskrachten. De omzet is veel meer gestegen in vergelijking met de rest. Sommigen zien dat als een onevenwicht of een te sterke overhelling naar de commerciële kant. Ik zou het eerder als een belangrijk aandachtspunt voor de uitbouw van de beweging zien. De CV werkt met een businessplan en wil de cijfers halen onder andere om actie te kunnen voeren. Het belangrijkste is dat het handelsaspect op een ethische manier gebeurt waarbij de partner eerder dan de klant centraal staat. Via die handel kunnen partners hun eigen regio en gemeenschap beter ontwikkelen. Bovendien komt hetgeen verkocht wordt, niet zomaar in de winkel te liggen. Daar gaat een heel proces aan vooraf. Ik ben het er wel mee eens dat we naar de klant toe onze boodschap moeten blijven benadrukken. Voor sommige plaatselijke winkels is het wel zwaar geworden om aandacht te blijven hebben voor politieke actie. Op zich is die niet verminderd, alleen hebben een aantal zaken zoals de kwaliteit van de producten, zorg voor klanten, en professionele uitbouw van de winkels terecht meer aandacht gekregen. Aan ons om naar creatieve manieren te zoeken om politiek een evenwaardige plaats te blijven geven. Elke actie die OWW stelt, is in wezen een politieke actie. We vertalen dat echter niet altijd genoeg.
Ik zie voor dit laatste een grote opportuniteit voor een meer doorgedreven samenwerking met anders-globalisten wereldwijd, met verschillende NGO’s, met de koepelorganisatie 11.11.11. en met de drie Oxfams in België en Oxfam internationaal."

De evolutie ter linker zijde … één grote linkse partij?
"Ik vind dat een verarming van de democratie. Zo kom je ook al gauw in een tweepartijstelsel, zoals in Engeland en de Verenigde Staten terecht. Een gevaarlijke evolutie! Een aantal jaren geleden was ik wel sterk begaan met 'Het Sienjaal’ (een boek van Maurits Coppieters en Norbert De Batselier over een radikaal-demokratisch projekt, nvdr.) maar toen was het politieke klimaat anders en toen kwam zoiets nauwelijks van de grond. Door al die jaren in de politiek ben ik eigenlijk meer gaan geloven in samenwerkingmodellen ipv fusie of kartelmodellen. In grote partijen moet je steeds een consensus bereiken. Je kan daarom beter samenwerken op bepaalde thema’s met de ene organisatie en op andere projecten in zee gaan met een andere formatie. Het jammere aan het huidige politieke bestel dat de profileringsdrang van partijen soms zodanig bepalend is geworden terwijl in se voor een aantal dossiers het echte verschil tussen de diverse politieke partijen niet zo groot is."

En wat vind je ten slotte van de evolutie die Indymedia België op korte tijd doormaakte?
"Ik ken Indymedia al een tijdje. Ze spelen een belangrijke rol in het medialandschap: namelijk het zorgen voor een alternatieve nieuwsbron en het geven van een andere kijk op de zaken. Vooral toen ik in het parlement zat, zocht ik er bepaalde zaken op, die in andere media nauwelijks aan bod kwamen. Ook het werken met vrijwilligers vind ik zeer waardevol. De evolutie die Indymedia doormaakt is een gezonde evolutie. Als je meer impact wil hebben, dan moet je effectief meer naar buiten treden, verschillen thema’s aansnijden en minder radicaal zijn."