Nijs Paul17 september 2007 – 12:14

Op zaterdag 15 september is er een jobbeurs in Zaventem. Mediatiek wordt het zeker en het aanbod van “1500 jobs in en rond de luchthaven” zal aanleiding geven om het publieke en politieke debat rond het activeren van de werklozen te reactiveren. Sommigen zullen er een communautair tintje aan geven en verwijzen naar de werkloosheid in het nabije Waals-Brabant en het anders omgaan met ‘activeren’ in het Zuiden van het land. Anderen zullen opnieuw hameren op het beperken in de tijd van de werkloosheidsvergoeding en het unieke van de sociale zekerheid van België afschilderen als een Bokrijk in Europa waar zowaar hangmatten hangen.
En dan is er nog de mogelijkheid om het debat te vermengen met lastenverlagingen voor de werkgevers, flexibilisering van de arbeidswetgeving, selectieve immigratie enz..
Weinigen zullen zich wellicht vragen stellen omtrent het waarom van het oningevuld blijven van bepaalde werkaanbiedingen.

We hebben het aanbod van “Zaventem”, dat kenschetsend is voor een aantal evoluties op onze arbeidsmarkt, kritisch geanalyseerd en moeten vaststellen dat als er een probleem van toeleiding en interesse is, dit grotendeels voortvloeit uit de aard van het (soms beschamend) aanbod of het gebrek aan reële voordelen voor werknemers om hier op in te gaan.

In de aanbiedingen komen vrij veel deeltijdse jobs (20u, 30u, gespreid over alle dagen van de week, weekend inbegrepen) voor in een uitermate flexibel en variabel uurroostersysteem dat kan aanvangen om 6 uur ’s ochtends of eindigen om 23u(30).

Meestal met de vermelding dat het uurrooster maandelijks ‘meegedeeld’ wordt. Dit heeft tot gevolg dat deze deeltijdse job niet combineerbaar is met een andere deeltijdse job, dat je een wagen nodig hebt om naar het werk te gaan en dat de combinatie arbeid en gezin allesbehalve aantrekkelijk is. Over de lonen is er geen concrete informatie te vinden maar men kan aannemen dat er nogal wat jobs zijn waar de verloning relatief laag is.

Het gaat kennelijk geregeld over relatief vaste of structurele betrekkingen bij ‘gevestigde bedrijven’. Bvb magazijniers, bedienden voor de het inchecken enz.

Maar de tewerkstelling vangt meestal aan met een contract van bepaalde duur (zes maanden) met de mogelijkheid, na positieve evaluatie, eventueel een contract van onbepaalde duur te krijgen. Een duidelijke ontwijking van de arbeidswetgeving om tot een proefperiode van een jaar te komen in plaats van de wettelijk voorziene 3 à 6 maanden.
Ofwel, en nog minder aantrekkelijk, wordt je doorverwezen naar een interim-bureau met dezelfde toevoeging (of bespiegeling) dat na zes maanden eventueel een arbeidsovereenkomst met de firma zelf kan afgesloten worden. In dat geval ga je start met contracten van week tot week.

Wie vist met een onaantrekkelijk lokaas moet er zich niet over verwonderen dat hij bot vangt. Maar dan is het wellicht misplaatst om de vis te viseren.

Dat mensen die een job hebben in die context niet geneigd zijn om op een dergelijke nieuwe uitdaging in te gaan en hun mobiliteit op de arbeidsmarkt te demonstreren is niet verwonderlijk. Maar we willen focussen op diegenen die werkloos zijn.

Tegenover een drastisch gewijzigde arbeidsmarkt inzake werkaanbiedingen staat een werkloosheidsreglementering die niet mee geëvolueerd is er onvoldoende toe komt om een meer offensieve koerswijziging in te zetten.
Wij willen hieromtrent een voorstel lanceren en het debat ten gronde aanzwengelen.

De bedoeling is dat iemand die op een deeltijdse werkaanbieding ingaat en zich dus ook inschakelt op de (flexibele) arbeidsmarkt er ook daadwerkelijk en voldoende beter van wordt.
In het bijzonder diegenen die een laag loon ontvangen. In het huidige systeem verlies je bij een halftijdse betrekking meestal je volledige werkloosheidsvergoeding.

Wij stellen voor dat iemand die deeltijds aan de slag gaat zijn werkloosheidsuitkering kan behouden voor de uren werkloosheid die overblijven verhoogd met een bonus van 8 uren voor zover de deeltijdse tewerkstelling groter is dan 8u. Deze aanvulling kan geplafonneerd worden wanneer de combinatie van deeltijds werk en werkloosheidsvergoeding 120% van het gewaarborgd minimumloon bereikt, hetgeen ongeveer 1500€ per maand is.

Een voorbeeld:
Bart werkt halftijds (20 uren) en ontvangt hiervoor 760€ bruto. Voorheen ontving hij als samenwonende een werkloosheidsvergoeding van 600€ per maand.

Bart is nog steeds 20 uren werkloos en ontvangt bovendien een bonus van 8 uren wat maakt dat hij recht heeft op 28/40 bijkomende werkloosheidsvergoeding, dus ten belope van 420€.

Indien hij drie vierden (30 uren) werkt ontvangt hij een brutoloon van 1140€ en 18/40 werkloosheidsvergoeding ten bedrage van 270€.

Men mag er van uitgaan dat deze aanvullende werkloosheidsvergoeding vervalt met de tijd als het brutoloon van Bart stijgt ten gevolge van anciënniteit of leeftijdsverhogingen.

De berekeningsformule kan natuurlijk bediscussieerd en gemoduleerd worden rekening houdend met de gezinssituatie van de werkloze en de duurtijd van de werkloosheid die tot gevolg heeft dat de werloosheidsvergoeding daalt.

Essentieel is evenwel dat men insentives geeft aan diegene die op flexibele deeltijdse betrekkingen ingaan en de betrokkene zodanig bijkomend ondersteunt dat hij toch over een minimaal aanvaardbaar inkomen beschikt.

Uiteraard kan dit voorstel aanleiding geven tot heel wat discussie. Het is eerste en vooral nuttig dat men eens kritisch reflecteert over de aard van het werkaanbod dat oningevuld blijft. Men gaat daar soms nogal licht over heen.

Ten tweede is het zeker ook nuttig om na te denken over een minimaal inkomen voor mensen die deeltijds aan de slag gaan en dit veelal door de aard en de onregelmatigheid van de job niet kunnen combineren met een andere deeltijdse job.
Eerder dan steeds alleen over lastenverlagingen te praten moet er wellicht meer gepraat worden over lustenverhogingen voor diegenen die zich wensen in te schakelen in dit soort werkaanbiedingen.

Vzw De Grens – Werkgroep Maatschappelijk Debat

Paul Nijs

0476.30.56.77

degrens.vzw@skynet.be