In het centrum van Brussel treffen we voor de trappen van de Beurs een autowrak omgetuned tot moestuin. Voorbijgangers stoppen er om hun zaadje te planten. Het betreft de actie 'voer voor vervoer' van Wervel vzw (Werkgroep voor Rechtvaardige en Verantwoorde Landbouw, www.wervel.be), Friends of the Earth, vzw Bral en vzw Inter-Environnement Bruxelles.

Jeroen : 'De actie is een manier om de ruimte terug in te nemen voor de natuur. De auto krijgt teveel ruimte terwijl het belangrijker hoort te zijn dat mensen zich kunnen voeden dan dat ze zich kunnen vervoeren. Vooral nu met de hoge doelstellingen inzake de productie van bio-/agro-brandstoffen is de problematiek urgent. In West-Europa is er simpelweg niet genoeg plaats voor zowel de productie van graan voor voedsel als voor de productie van biobrandstoffen als voor de productie van voedsel voor onze enorme veestapel. De enige oplossing is minder de auto gebruiken en minder vlees eten.' Een medewerker van Wervel vzw wijst er ons op dat de industriële landbouw in een patroon van mondiale wereldhandel, de familiale landbouw kapot maakt en bovendien de CO2 uitstoot fors doet toenemen. Familiale boeren kunnen niet concurreren en transportkosten zijn veel te goedkoop. De kosten voor het milieu, de wegen, de gemeenschap... die worden niet betaald.' Hij raadt ons aan een bezoek te brengen aan www.auto-nomie.be voor meer info.

Wervel vzw werkt rond duurzame, ecologische landbouw in boerenhanden en rond een directere band tussen producent en consument. Op enkele meters van de moestuin-auto vandaan nodigt medewerkster Ingrid voorbijgangers uit om deel te nemen aan een spel dat tot doel heeft aan te zetten tot nadenken over landbouw. Het spel bestaat erin dat verschillende tafels het tegen elkaar opnemen in het bemachten van soja dat ze dan respectievelijk dienen te gebruiken voor het realiseren van hun doelstelling afhankelijk van wat ze met die soja wensen te doen: opeten, aan de dieren voederen of als brandstof gebruiken.

Vervolgens, na een fietstochtje in het quasi autovrije Brussel komen we terecht op het Saint-Jean Baptiste Plein in Molenbeek. Het plein kent zijn gebruikelijke sfeer waar mannen na het bezoek aan de moskee voor het plein blijven napraten. Enkel, deze keer staan er op het plein ook verschillende infostands, een podium en een fietsparcours voor kinderen. We nemen een kijkje bij een tentje waar een groepje mensen zich over een verzameling plantjes buigen.

We krijgen te horen dat het een actie is van buurthuis Bonnevie in het kader van het sociaal luik van het wijkcontract tussen de gemeente en het gewest. Algemeen is de werking van buurthuis Bonnevie gericht op de globale leefbaarheid in de buurt en de levenssituatie van de bewoners. Verschillende deelprojecten worden in samenhang gezien. Bedoeling is te komen tot de versterkte aanpak van de leefbaarheid en van de sociale cohesie in de wijk. Hier beoogt het project Extra Vert de gemeente en haar burgers te stimuleren tot het plaatsen van meer groen en voor een groenere mentaliteit.

De infostand organiseert een tombola met plantjes geteeld door mensen uit de buurt. Bij het plantje ontvangen zij eveneens informatie over de werking van het buurthuis. De link met duurzame ontwikkeling wordt gelegd via een tentoonstelling. Men kan er eveneens renovatie-advies omtrent premies en duurzaamheid ontvangen, zoals het buurthuis reeds in het geheel van haar huisvestingsdiensten (woonwinkel) aanbiedt. 'De stap naar duurzame ontwikkeling kan er maar zijn als de burger vragende partij is en dat is een proces dat stap voor stap gaat.' klinkt het.

Even verder, een infostand met Mohammed van Ateliers Mommaerts die mensen aanspreekt op hun recyclagegedrag en op hun omgang met afval en het leefmilieu. Hij vertelt dat hij in de meerderheid positieve reacties krijgt maar dat er nog steeds een probleem is van clandestiene sluikstortingen. Toch verzekerde hij ons dat in deze wijk de 'telephone arabe' nog steeds zijn werk doet -hij woont er al 40 jaar- en dat hij op steeds meer bijval kan rekenen.