ACW Limburg organiseerde deze workshop. Een gesprek met Noëlla Jacobs, adjunct-directeur van ACW Limburg.

Waarom organiseerden jullie deze workshop op het ESF?

"De workshop op het ESF was een voorstelling van een project van ons. Wij zijn met het ACW bezig met het opzetten van lokale acties om de energieprijzen betaalbaar houden voor de gewone mensen. De stijgende energieprijzen treffen vooral de financieel zwakkeren. Daarnaast stelden we vast dat meer dan de helft van de woningen niet goed geïsoleerd zijn en dat er nog oude stookketels gebruikt worden die zwaar vervuilen. Enkele jaren geleden zijn we begonnen met een systeem van "samenaankopen". We zijn met leveranciers gaan onderhandelen en zo hebben we een betere prijs gekregen. Eerst met electriciteit en aardgas, nadien zijn we ook samenaankoop gaan doen van zonnepanelen, gascondensatieketels en andere isolatie. Door deze samenaankopen kunnen mensen heel wat geld besparen op hun (energie)factuur. Het is een groot succes. Zo hebben we ondertussen 1500 huizen helpen isoleren. Door de energiekost van de mensen te verlagen hopen we ook de milieukost te verlagen.

Om het betaalbaar te houden voor de zwakste groep hebben wij een Fonds voor reductie van de globale energiekost opgericht, waar mensen die niet de middelen hebben om te isoleren of condensatieketels te kopen, een lening afsluiten tegen 2% intrest. Ze kunnen max. 10.000 EUR lenen tegen 2%. Op die manier wordt het voor de groep die het het hardst nodig heeft ook mogelijk om investeringen in hun huizen te doen.

We doen in feite drie dingen : mensen informeren, hen activeren tot investeren en dit betaalbaar maken door het systeem van samenaankopen, en wegen op het beleid. Zo hebben we ook doorgegeven aan Minister Crevits dat het niet correct is personen met een laag inkomen niet kunnen genieten van belastingaftrek voor duurzame investeringen in hun huis. Vanaf 1 april kunnen deze mensen nu een premie krijgen indien ze duurzame investeringen doen. We zeggen ook aan gemeenten dat ze ook subsidies aan de mensen moeten geven voor duurzame investeringen."

Tevreden over de opkomst?

"Ik vond het heel boeiend dat er veel mensen uit verschillende Europese landen aanwezig waren."

Hoe was de reactie van andere landen op jullie samenaankoop-systeem?

"Oostenrijk, Hongarije, Spanje, Zweden en Wallonie waren heel enthousiast en willen kijken hoe zij ons model kunnen aanpakken in hun land of regio."

Andere goede voorbeelden gehoord?

"Zweden heeft een bank (Earth, Climate & Work) die renteloos leent aan mensen die willen investeren in hun huizen. Banken hebben immers ook een rol te spelen in duurzaamheid en ethische beleggingen. In België ontstaan ook wel ecokredieten maar dat is nog niet renteloos. Zo ver zijn we nog lang niet."

Welke dingen zijn er zoal naar voor gekomen?

"De problemen die Oost-europese landen hebben om zich te verenigen. Sommigen komen uit een communistische traditie en hebben nooit een verenigingsleven gekend, er zijn helemaal geen sociale organisiaties. Het proces zal daar veel moeizamer verlopen. Zij moeten zich eerst verenigen als ze dingen willen veranderen. Als je geen vereniging of lokaal ter plaatse hebt is het moeilijk om met samenaankoop te beginnen. Eventueel moet dit door Europa ondersteund worden. Dat is ook een manier om naar een sociaal Europa toe te groeien."

Verder waren er discussies over de BTW op energie. In België is dat 21%. Sommigen landen zeggen dat die omlaag moet omdat energie een basisgoed is, anderen pleiten voor het behoud van die energietaks van 21 % maar wilen dat dit geld besteed wordt aan premies om huizen te isoleren of windmolens mee te bouwen. Er kwam een heel leuke discussie op gang hierover.

Ook in andere landen moet men dikwijls heel moeilijke procedures doorlopen indien men wil investeren in alternatieve energiebronnen: vooronderzoeken van huizen, bouwaanvragen die niet goedgekeurd worden,...Dit zou in de toekomst anders moeten kunnen verlopen. "

Voornaamste conclusie?

"Uit de workshop kwam naar voor dat milieubewegingen, NGO's en vakbonden moeten gaan samenwerken, dat milieu niet alleen meer het thema van de milieuorganisaties is. Die moeten er zijn maar die hebben niet de filtratie naar beneden toe, naar de mensen. Bredere sociale bewegingen hebben die wel omdat ze meer leden hebben. We moeten elkaar versterken. "

Meer info op www.acwlimburg.be/energie

Olivier Remy, secretaris bij LBC, zat in het panel van het seminarie over de commercialisering in de gezondheidszorg, mede-georganiseerd door het Platform Gezondheid en Solidariteit en ACV-LBC.

Wat vond je van het seminarie?

"Ik vond het een goed seminarie. We waren goed voorbereid. We zijn begonnen met uit te leggen wat we onder commercialisering verstaan en wat de rol van de EU hierin is. We hadden sprekers uit Zweden, België, het Verenigd Koninkrijk, Denemarken en Hongarije. Nadien zijn er nog mensen uit Spanje, Duitsland, Slovenië tussengekomen. Dus het was eigenlijk redelijk representatief. We hadden aan de sprekers gevraagd om de situatie in hun land te beschrijven, dit was zeer interessant."

Hoe is het met de commercialisering in België in vergelijking met andere Europese landen?

"In België is het nog niet zo slecht, als je vergelijkt met het Verenigd Koninkrijk, Zweden of Nederland bijvoorbeeld. In Nederland is de ziekteverzekering in de handen van privé-verzekeraars. Dat het bij ons nog niet zo ver is heeft te maken met het feit dat verschillende organisaties zoals vakbonden, ziekenfondsen, een aantal politiekers en wetenschappers zich hier veel vragen bij stellen en dat er bij de bevolking ook geen draagvlak voor is. In België hebben we al veel kunnen tegenhouden door er sterk tegen te reageren. Maar commercialisering is een sluipend proces. Het gebeurt ook bij ons. Bijvoorbeeld in de rusthuissector of in de kinderopvang, als er weinig financiering is. In België zie je ook dat de eigen bijdrage van patiënten in de kosten van gezondheidszorg gestegen is tot 27% van de kosten, vandaar ook het succes van hospitalisatieverzekeringen. Commercialisering is dikwijls een sluipend proces, het gebeurt meestal niet vanuit grote beslissingen. En dat moeten wij ook proberen tegen te houden, dat is misschien zelfs moeilijker om tegen te houden."

Zijn er nog andere dingen die opvielen in het seminarie?

"Wat mij ook opviel is dat de rol van de EU in het proces van commercialisering van de gezondheidszorg niet goed gekend is. Het was dus belangrijk om dit uit te leggen. Sommige mensen denken immers dat het voornamelijk de EU is die veel effect heeft op de commercialisering van de gezondheidszorg en vergeten dat regeringen en lokale besturen echt wel keuzes kunnen maken voor meer of minder commercialisering of privatisering van sociale diensten en gezondheidszorg. Het is dus heel belangrijk dat we campagne voeren op Europees niveau maar ook in eigen land. Zowel naar de politiek toe maar ook naar de publieke opinie. Het is een thema dat iedereen raakt op de één of andere manier. En als we het goed kunnen uitleggen kunnen we echt wel de mensen overtuigen van de nadelen van commercialisering en het goede van een sterke gezondheidszorg en sociale diensten belichten."

Wat gaat er nog gebeuren in de strijd tegen commercialisering van de gezondheidszorg?

"Ik heb het gevoel dat er in verschillende landen een tendens is naar samenwerking tussen de publieke diensten, vakbonden en sociale organisaties, om samen te strijden tegen deze commercialisering. Ieder vanuit zijn eigenheid. We hebben dat in België reeds, met het platform Gezondheid en Solidariteit. Het Belgisch platform Gezondheid en Solidariteit heeft op 18 oktober een mobilisatiedag aan de ULB. Op 17 oktober met heel veel buitenlandse gasten en op 18 oktober met heel veel binnenlandse gasten en een aantal ministers. Verder hebben we ook het idee gelanceerd om een Europees netwerk op te starten. Als we goed verder werken heeft dit wel kans op slagen."

"We hebben ook vernomen van de Duitse vakbonden die aanwezig waren dat zij volgende week betogen voor een beter financiering van ziekenhuizen."

Hoe vond je het ESF in het algemeen?

"Wat mij opviel is dat de vakbonden goed vertegenwoordigd zijn. Ze trokken ook de kop van de betoging, ik denk dat dat heel belangrijk is. Ik denk dat we ook moeten zorgen dat er de volgende keer nog meer vakbonden aanwezig zijn. Niet dat vakbonden de enige belangrijke zijn, maar voor grote mobilisaities is dit toch noodzakelijk. Er was ook vrij veel volk in de seminaries. Ik vind ook dat er goed gedebatteerd is geweest. Jammer genoeg heeft het sociaal forum nog altijd een gebrek aan goede planning en organisatie. Dit zou anders moeten. De praktische organisatie was niet altijd goed. Met de vertalingen liep vanalles mis. Het Sociaal Forum is ook nog veel te vrijblijvend. Dit zou anders moeten. Ik denk wel de conclusies die gepresenteerd werden op de Final Assembly tonen dat er volgend jaar grote mobilisaties kunnen gebeuren rond thema's als de arbeidsmarkt, migratie, publieke diensten, vrede, G8. Zeker in het licht van de financiële crisis en klimaatsverandering is het belangrijk om een Sociaal Forum te hebben. Het kan een goed effect hebben."

http://www.indymedia.be/en/node/29134
www.gezondheid-solidariteit.be