De internationale crisis is geen reden om meer flexibiliteit te vragen van Braziliaanse arbeiders

leogargouille27 januari 2009 – 19:33

BELEM -- Is de financiële crisis een gevaar voor de Braziliaanse economie en vrezen de vakbonden hier voor de jobs van hun arbeiders? Ricardo Patah kent de antwoorden, want hij staat aan het hoofd van de UGT (União Geral Dos Trabalhadores), de vakbond die in anderhalf jaar uitgroeide tot de derde grootste van het land met vijf miljoen leden.

Hoe kijkt de UGT naar de economische crisis?
PATAH: “De UGT heeft een zeer uitgesproken mening over de crisis. Amerikaanse banken zijn verantwoordelijk voor de nachtmerrie waarin Amerikaanse consumenten massaal zijn terecht gekomen, omdat ze geld leenden aan mensen die niet kredietwaardig waren. Die kredieten werden doorverkocht aan andere banken en zo kreeg je domino-effect: de ene bank sleurde de andere mee in het faillissement en de financiële crisis werd de economische crisis waar we nu in belanden.”

Beïnvloedt de crisis de Braziliaanse economie?
PATAH: “Brazilië is een groeiland met een grote bankreserve en voldoende reglementering van de financiële wereld. De inflatie is onder controle, er is geen vuiltje aan de lucht. Maar de zakenwereld trekt aan de alarmbel en vraagt meer flexibiliteit van de werknemers. Tentijde van de vorige president was het bedrijfsleven erin geslaagd om de arbeidswetgeving te verzwakken en nu proberen ze ook Lula onder druk te zetten.”

Hoe reageren jullie daarop?
PATAH: “Wat wij zeggen is dat de crisis bij de wortel moet aangepakt worden. Het probleem ligt bij de financiële markten, niet bij de werknemers. Waarom zouden de werknemers de kosten van de crisis betalen? Als bedrijven beloond worden met belastingsverlaging die met publieke middelen worden betaald, dan moeten ze ook de beleefdheid hebben om de jobs te behouden.”

Wat moet er dan wél gebeuren?
PATAH: “De crisis moet ingedijkt worden, maar niet door de arbeidswetgeving af te zwakken en meer flexibiliteit van de werknemers te eisen. Er is een sterk beleid nodig. De banken moeten afstappen van enkel monsterprojecten te financieren, ze moeten hun kapitaal ook ter beschikking stellen aan kleine en middengrote bedrijven, want die zijn de grootste werkgevers van Brazilië. Maar onze privébanken weigeren dat, omdat ze geen risico's willen lopen. Op die manier hebben kleinere bedrijven niet de middelen om hun activiteiten te ontplooien en riskeren zij bankroet. Wij vakbonden moeten daar iets aan doen.”

Brazilië is in grote mate afhankelijk van export. Vreest u dat de crisis van het Noorden zo zal overspringen?
PATAH: “Ook hier heeft Brazilië een zeer confortabele positie. De meeste landen hangen in grote mate af van de VS voor hun export, Brazilië slechts voor twintig procent. We drijven ook handel met Europa, Azië en de rest van Latijns-Amerika. Dat wil niet zeggen dat er geen gevoelige sectoren zijn. We hebben sommige van de grootste mijnbouwbedrijven van de wereld, maar nu China niet meer invoert komen die bedrijven in de problemen en willen de werkgevers van álle sectoren meer flexibiliteit van de werknemers. De handel in Brazilië doet het zeer goed met een groei van vijf procent ten opzichte van vorig jaar. Zij hebben dus geen enkele reden om meer flexibiliteit te vragen, maar ze doen het wel.”

Wat stellen jullie voor?
PATAH: “Wij vinden dat je die materie geval per geval moet bezien. Als een bedrijf zo goed als bankroet is, gaan wij natuurlijk niet tegenwerken als er jobs verloren gaan.”

Hoe zit het met de landbouw, komt die in gevaar?
PATAH: “Met de voedingssector zal het niet zo een vaart lopen als met de metalurgie, maar het is ook geen probleemloze sector. Er zijn perioden dat de kosten van landbouwers hoger liggen dan hun opbrenst. Dan spreekt het voor zich dat de overheid geld injecteert. Maar de landbouw zal nooit zo hard getroffen worden als andere sectoren, omdat wij mensen nu eenmaal niet kunnen leven zonder voedsel.”

Heel veel Brazilianen werken in de auto-assemblage. Staan die jobs op het spel?
PATAH: “Brazilië is de vijfde autoconsument en de zevende autoproducent in de wereld. De automobielindustrie heeft nog altijd groeimogelijkheden en geniet overheidssteun en belastingsverlagingen. Tegelijk voorziet de overheid in krediet voor mensen die een auto willen kopen.”

Meer auto's betekent meer vervuiling. Ziet de UGT daar geen graten in?
PATAH: “Van bij ons ontstaan zijn wij bezorgd om het leefmilieu, omdat natuurbehoud de beste garantie is voor leven en kwaliteit. Wij beseffen dat we de toekomst van onze kinderen en kleinkinderen op het spel zetten als we het Amazonewoud omhakken. Maar Brazilië is een uitgestrekt land en het publiek transport is hier wellicht slechter dan in België. We moeten alternatieven vinden om de uitstoot te beperken en milieuvriendelijkere auto's op de markt brengen. De mobiliteit moet beter, we hebben nood aan betere havens, goede wegen, nieuwe sporen en metronetwerken in de stad. In São Paulo rijden zes miljoen auto's, allemaal diesel. De luchtvervuiling is niet te harden. Je doet er twee uur over om van je werk naar huis te rijden. Een goed metronetwerk zou wonderen kunnen doen.”

Veel sociale bewegingen in Brazilië stoppen hun steun aan Lula da Silva, wat vinden jullie van de president?
PATAH: “We hebben een zeer goede relatie met president Lula. Hij heeft de sociale indicatoren enorm verbeterd. Honderdnegentig duizend Brazilianen bezitten de helft van de rijkdom in ons land. Met de Bolsa Familia en de invoering van het minimumloon slaagt Lula erin die ongelijkheid te verminderen.

Wat moet hij beter doen?
PATAH: “Iedereen moet toegang krijgen tot degelijk onderwijs, want daar begint de weg naar een betere toekomst.”

De verslaggeving over Wereld Sociaal Forum 2009 kan er enkel komen met uw steun!