Al om zes uur 's ochtends verzamelen de ABVV-militanten aan de kantoren van de afdeling voor de bouwsector van de Algemene Centrale. De ABVV-slogan "Solidariteit in beweging" is vandaag nog extra van toepassing. De leden trekken met de bus door Brussel en zorgen ervoor dat elke bouwvakker, of toch zoveel mogelijk, het werkt neerlegt. Ze staken niet snel, maar als ze het doen, dan doen ze het ook goed. Vandaag staat niet alleen hun toekomst op het spel maar ook die van de volgende generatie, menen de vakbonden. Een goede collectieve arbeidsovereenkomst maakt daar deel van uit. Wat de werkgevers nu op tafel leggen is gewoon te weinig, zeggen de bouwvakkers.

Rond zeven uur stopt de bus aan een werf in de buurt van het zuidstation. Ook de militanten van het ACV komen aan. Er wordt wat verbroederd, maar er heerst ook nervositeit. Er zijn nog enkele mensen aan het werken op de werf. Portugezen zeggen de arbeiders. Maar onder een regen van groot protest geven ze het werk al snel op. De eerste actie is alvast geslaagd.

De ACV- en ABVV-militanten zijn duidelijk goed voorbereid, en vast beraden om met deze staking de bazen extra onder druk te zetten. Maar waar zijn de mensen van het ACLVB? Jean Moons, vakbondsafgevaardigde van het constructiebedrijf CFE zegt dat hun afwezigheid makkelijk te verklaren is. "Het is gewoon een vakbond van de werkgevers, altijd al zo geweest." Op de achtergrond klinkt wat goedkeurend gemompel.

Dan komt er het bericht dat er al een voorakkoord zou zijn. Maar wat staat er in? En vooral moet er nu nog wel verder gestaakt worden? Stephan Galon, secretaris voor de Algemene Centrale van het ABVV en Marc Vander Eeckt, secretaris voor bouw en industrie van het ACV, stellen iedereen gerust. "Er is een voorakkoord gesloten deze nacht maar tot we weten wat er exact in staat staken wij gewoon voort. We moeten absoluut druk blijven zetten."

Omstreeks acht uur wordt iedereen aangemaand om terug naar de bus te keren. Volgende stap op het programma is een stop aan de betoncentrales. Stephan Galon legt uit waarom ook zij staken. "De arbeiders die in de betoncentrales werken moeten nu al enorm flexibel zijn. Nu willen de bazen nog meer. Ze willen 219 overuren inlassen die we dan per uur zouden kunnen recupereren. Dat wil dus zeggen dat arbeiders soms maar vier uur op een dag zullen moeten werken en dan gedwongen zullen worden om hun overuren op te nemen."

Onderweg naar de betoncentrales rijdt de bus langs een grote werf van Interbulk, daar wordt nog stevig doorgewerkt. De militanten merken dit op en de bus wordt onmiddellijk aan de kant van de weg gedropt. Ook hier moet en zal er gestaakt worden. Eerst mag niemand de werf betreden maar onder lichte druk van de massa zwicht de werfleider al snel.

Eens op de werf wordt het duidelijk waarom hier nog gewerkt wordt. Hier zijn er Portugezen aan de slag. "Het is een regelrechte schande ze laten deze mensen hier werken voor 3,50 per uur. Soms moeten ze wel 15 uur op een dag werken. Het is oneerlijke concurrentie en bovenal exploitatie van die arbeiders", zegt Manu Bungaroo ABVV-militant.

Deze Portugezen werken niet alleen op de werf ze wonen er ook. Eerst mag niemand binnen in hun slaapplaats maar door de aandacht van een televisieploeg komt er al snel verandering in die visie. De deuren van de vertrekken gaan open maar die van de kamers van gewone arbeiders blijven mooi op slot. Velen uiten hun ongenoegen over deze situaties. "Het is als of we terug zestig jaar in de tijd gekatapulteerd worden. Pure uitbuiting. Toen de Italianen naar hier kwamen kregen ze tenminste nog hetzelfde loon als ons", zegt Edouard Rose, lid van het uitvoerend comité van de ABVV.

Hoe de leefomstandigheden in de kamers echt zijn valt moeilijk te zeggen, want niemand kan er in. Wat wel zeker is, is dat een kamer ongeveer 12 m² groot is. "Ik heb al gehoord dat ze daar soms met drie in slapen. Het is gewoon ongehoord. Een bedrijf als Interbulk staat er trouwens om bekend om zo'n zaken uit te halen", zegt Edouard. Een veel gehoorde klacht onder de stakers is dan ook het gebrek aan controle op de werven. Volgens Manu zit het hele systeem fout in elkaar. "Er zijn maar twee controleurs voor Brussel, dat is veel te weinig. Daar buiten zit er volgens mij ook corruptie in het spel, het is toch wel heel toevallig dat ze nooit iets opmerken bij Interbulk."

We blijven niet al te lang hangen op de werf want dan moeten de buitenlandse arbeiders straks gewoon langer werken, de verloren tijd moeten zij goed maken zeggen de bouwvakkers. Op naar de betoncentrales dan. Peter Albrecht werkt bij Interbeton en staakt mee. "Het grote probleem is de te grote vraag naar flexibiliteit. Als ik 's morgens begin te werken kan ik niet voorspellen hoe laat ik moet stoppen laat staan dat ik kan zeggen hoe laat ik de volgende dag moet herbeginnen. Nu eisen ze nog meer van ons, dat is te gek voor woorden."

Om 11.30 trekt iedereen naar het Shumanplein in het hartje van de Europese wijk. Het einde van de actiedag is in zicht en Stephan Galon is tevreden. "De staking is goed opgevolgd. We kunnen spreken van een succesvolle dag." Toch weerklinken er ook andere geluiden. Zo zijn de bouwvakkers in Leuven al bijna onmiddellijk terug aan het werk gegaan, een voorakkoord was voor hun voldoende. "Een gebrek aan solidariteit", was een veel gemaakte opmerking.

Over het algemeen lijken de meeste militanten wel tevreden. De grote werven bleven bijna allemaal dicht en dat op zich is al een succes. Al vindt Jean Moons toch dat ook arbeiders bij kleine bedrijven hun best hadden kunnen doen. "De staking van vandaag is grotendeels voor hen. Ik heb genoeg sociale voordelen, in kleine bedrijven heb je die vaak niet. Ik staak mee uit solidariteit met hen en zij laten het afweten, dat vind ik jammer."

Tegen 12 uur trekt iedereen stilletjes aan naar huis. Voor de bouwvakkers blijft de onzekerheid. Wat staat er nu juist in dat voorakkoord? Zal het voldoende zijn of komt er nog een tweede stakingsdag? Om 16 uur komt er een persconferentie tot dan is het afwachten voor iedereen.

Eenmaal op de persconferentie blijkt er dus wel degelijk een akkoord bereikt. Alle secretarissen zijn bereid gevonden het te verdedigen al is het enthousiasme niet enorm groot. "Het is geen slecht akkoord, iets is altijd beter dan niets. En er staan ook goede dingen in, ik zal het dus verdedigen. Maar het had natuurlijk nog beter gekund", zegt Galon. Op vrijdag 10 april stemmen de militanten over het akkoord. Daar hangt alles van af.