Stel jullie zelf om te beginnen eens kort voor.
Jan: ‘Ik ben Jan Smeets, 30 jaar jong, en ga volgend jaar trouwen. Ik woon in Elsene en drie jaar werkzaam in de Vaartkapoen. Sinds anderhalf jaar doe ik de coördinatie en de programmering.’
Tristan: ‘Ik ben Tristan Lagae, 27 jaar jong, en hier werkzaam sinds april 2008. Voordien deed ik hier een stage van vier maanden. Ik houd me bezig met programmering en communicatie. Mijn hobby’s zijn basketten en windsurfen. En bijna elke vrijdagmiddag gaan we met enkele collega’s voetballen in het Bonneviepark.’

Kende je de Vaartkapoen al voor je hier werkte en hoe ben je hier terecht gekomen?
Jan: ‘Ik kende de Vaartkapoen van naam en van reputatie. Ik wist dat er begin 2000 reggae en andere alternatieve programmering was, maar was er zelf nog nooit geweest. Ik kwam hier terecht omdat ik een halftime zocht omdat ik zelfstandige was in de evenementensector. Ik schreef een open sollicitatie aan alle Belgische muziekcentra die me aanstonden. Ik ben dan hier halftime op zakelijk beleid beginnen werken: subsidiedossiers schrijven, archief beheren en budget bijhouden. Het hele zakelijke beleid van de concertwerking op punt gezet. En zo ben ik naar fulltime op administratie en productie, waarna ik de vorige coördinator kon vervangen.’
Tristan: ‘Op mijn zestiende kwam ik voor het eerst in contact met de Vk* toen ik op een flyer een aankondiging van een optreden van Incubus zag. Ik wou echt gaan, maar had eigenlijk geen vrienden die van Kortrijk naar Brussel wilden rijden. Het eerste Vk*-concert beleefde ik in 2003 op een trein: een éénmalig experiment ‘Music On Nighttrain’ genaamd van Brussel-Zuid naar Tienen op de tonen van Murcof.’
Jan: ‘Misschien kunnen we eens iets doen met de metro en MIVB …’

Jan, kan jij het verhaal doen van twintig jaar Vk* concerts?
Jan: ‘We zijn met een jonge ploeg, we zijn van ploeg veranderd, hebben de afgelopen vier jaren een serieus verloop gekend. Er is, afgezien van de directeur van het gemeenschapscentrum Mark Rooman, niemand meer in die er van in het begin bij was. Hij stond echt aan de wieg van de concertwerking in 1989. Hij had toendertijd het idee om concerten te organiseren. Hij deed al het organisatorische en het programmatorische werd gedaan door Fons Noeyens, ex-gitarist bij Won Ton Ton. Het allereerste concert werd geannuleerd omdat er maar één bezoeker op was komen dagen, maar daarna heeft het wel een hele goede ontwikkeling gehad. In de beginjaren met een nationale programmering, maar al gauw ging men de internationale toer op. Er werden elke jaar meer en grotere groepen geboekt, zeker halfweg jaren negentig met de verbouwingen aan de AB. Eind jaren negentig hebben rellen er voor gezorgd dat men minder volk trok. Nadien is men meer reggae gaan programmeren en was men daarin de belangrijkste speler in België, tot andere zalen begin 2000 daar ook meer gingen op focussen. Vanaf 2005 hebben we dan opnieuw meer de kaart van de diversiteit getrokken met genres die toen net opkwamen zoals dubstep en indietronica. Ook hebben we opnieuw gefocust op het hardere gitaarwerk. Heel recentelijk vanaf 2008 zijn we gestart met een aantal samenwerkingen: met Zulu Nation en Skinfama voor hiphop en reggae, met I & I-relations voor dub en wereldmuziek, met Je m’en Fish, Stainage en Aeclectric voor dubstep en Therapy-sessions voor electronica en drum’n’bass en Heartbreaktunes voor hardcore, punk en aanverwanten.’

En jullie werken ook samen met Clubcircuit?
Jan: ‘Jaren geleden zaten we al binnen een soortgelijk samenwerkingsverband, maar het is pas sinds 2008 dat we opnieuw lid geworden en zitten we maandelijks rond de tafel. Het is een overkoepelend overlegorgaan dat een aantal zaken die alle kleine clubs aanbelangen zetten we daar op de agenda en proberen we samen een standpunt in te nemen. Het gaat dan zowel over subsidies, voorverkoopbeleid (dezelfde partner), promotie (geen aparte advertenties) en sponsoring. Voor een aantal beleidspunten is dat toch wel een heel goede samenwerking. Laatst hebben we hier voor Clubside Down samen met Studio Brussel het concert van The Rasmus georganiseerd. En ook AB-Clubcircuit: ons concert van Wolf parade in de AB-club was uitverkocht en AB heeft hier Jarring Effects labelnight geprogrammeerd met High Tone en Brain Damage.’

Tristan, wat staat er de komende maand allemaal op het programma?
Tristan: ‘In oktober zal het exact 20 jaar geleden zijn dat de muziekwerking van de Vaartkapoen werd opgericht. Reden tot feesten dus. Het begint allemaal nu vrijdag 02/10 in La Raffinerie te Molenbeek. Op de openingsparty, in het kader van BRXL Bravo, zetten we vooral drum’n’bass en dubstep. En eindigen doen we op zaterdag 31/10 met een echt dubstepfeestje op de Biouel-boot, op het kanaal vlak bij Tour & Taxis. Gedurende de maand zijn er tal van concerten in de Vk* en op verschillende andere locaties. De filosofie daarachter is dat we voor elke groep een passende locatie zoeken zoals het Belle-Vue café, de Beursschouwburg of La Maison de la Musique, elk met een eigen sfeer en grootte.’

Ik hoorde ergens dat mensen hun oude VK*-ticket kunnen omruilen voor een nieuw concert ... Tristan: ‘Dat klopt inderdaad; maar er is nog veel meer. Er zijn speciale acties die we allemaal hier in de Vaartkapoen houden. Tijdens het GlobaLocal-festival op zaterdag 10/10 krijgen de eerste 20 mensen krijgen van ons een gratis T-shirt. . Op donderdag 14/10 kunnen mensen hun oude Vk*-ticket inruilen voor een toegangsticket voor een nieuw concert. Op vrijdag 16/10 is er van 19u30 tot 20u30 een ‘happy hour’. Ook is er de zogenaamde ‘zilveren pas’, die voor € 20,00 toegang geeft tot drie concerten tijdens de maand oktober. En tot slot is er voor onze mediapartners een ‘gouden pas’ die gratis toegang verschaft tot alle concerten van de maand oktober.’

Ondanks de commercialisering en de grootschaligheid binnen de muziekindustrie, heeft de Vaartkapoen steeds zijn eigen weg gegaan. Hoe gaan jullie daarbij te werk?
Tristan: ‘Na een kort periode van vooral nationale programmering hebben we ons gericht op de weliswaar internationale, maar toch alternatieve muziekwereld. Al is de scheidingslijn tussen commercieel en alternatief vaak niet erg groot en stonden er in de VK ook wel grote groepen. Wij programmeren voornamelijk groepen die niet in de hitparades staan en niet/nauwelijks op de popradio gedraaid worden. We richten ons op drie soorten van groepen: jonge Belgische bands, opkomende internationale bands, relatief onbekend bij grote publiek, en de meer gevestigde waarden binnen het alternatieve circuit welteverstaan. Ook komt er hier af en toe nog eens een grote naam van vroeger over de vloer, zoals binnenkort Living Colour.’

Hoe rijmen jullie een alternatieve programmering met een gigant als Live Nation?
Jan: ‘Ons vertrekpunt is steeds het programma dat we willen realiseren. Soms hebben we een rechtsreeks contact met de bands die we willen promoten, maar vaak verloopt dit contact via binnenlandse of buitenlandse agenten die de bands aanbieden. Zo werken we geregeld samen met Toutpartout, Live Nation, Peter Verstraelen, Conspiracy, Melt bookings en Skinfama die allen tegen commissie zelf of in samenwerking met buitenlandse agencies de internationale toers van vele artiesten organiseren. Uiteindelijk behartigen deze agenten het belang van de artiest door ze land per land op de best mogelijke locaties tegen de best mogelijke condities te laten optreden.’

En hoe zit het met de concurrentie tussen de verschillende muziekclubs in Brussel?
Tristan: ‘Het voordeel bij Clubcircuit is dat de clubs zowel geografisch als qua genre redelijk verspreid zijn. Bovendien wordt er bij de programmering daar ook enigszins rekening mee gehouden. Daardoor komen we weinig in mekaars vaarwater. In Brussel is er wel wat concurrentie onder de twee grote muziekclubs van beide gemeenschappen. Maar Botanique programmeert toch vooral rock, indie, electronica en Franstalige groepen. Ancienne Belgique (AB) programmeert wel enorm breed, maar vooral ook grotere bands. Daartussen heeft de VK alleszins zijn eigen plek.’

Hoe gebeurt jullie programmering eigenlijk?
Tristan: ‘Dat kan op verschillende manieren. Je kan rechtsreeks contact nemen met een groep. Je kan ook contact nemen met de Europese agent/agentschap die de bookingen doet voor een aantal bands. De mensen van Heartbreaktunes werken vaak zo. Of je kan ook werken met een tussenpersoon zoals Live Nation. Tegenwoordig gebeurt drie vierde van onze boekingen via hen. Zij krijgen een aantal bands van een Europees agent/agentschap en zij proberen hun groepen te plaatsen in één van de vele concertzalen van België. Zij sturen ons een aanbieding dat een bepaalde band tijdens die periode graag in België zou spelen. Wij overwegen dan een aantal zaken en doen op onze beurt een voorstel. En als prijs en tijdstip goed zitten, dan krijgen wij een bevestiging. Aan de ene kant is het systeem van aanbiedingen interessant voor ons, dan zelf op zoek te gaan in dat gigantische aanbod aan muziek. Maar aan de andere kant is het uiteraard een spijtige zaak dat er naast de gage voor de band, ook nog eens commissie voor deze tussenpersoon, in casu Live Nation, erboven op komt. De kosten lopen zo op. En concerten zijn vandaag de dag erg belangrijk, omdat groepen weinig inkomen meer halen uit de verkoop van CD’s, maar vooral uit optredens en de verkoop van merchandising.’

Kan je even kort zeggen wat jullie troeven en minpunten zijn?
Jan en Tristan: ‘De troeven zijn zeker dat wij in Brussel gevestigd zijn, een supergoede akoestiek hebben, laagdrempelig werken met een lage ticketprijs en een avontuurlijke programmering doen. Minpunten zijn dat wij in een niet zo gemakkelijke wijk werken en dat de concerten tijdig moeten stoppen. Geen plek voor feestjes dus! Concerten zijn voor veel mensen ‘entertainment’ en dat moet ongestoord kunnen. Hier moet je toch rekening houden met de buurt en respect hebben voor de buurt. Die slechte reputatie houdt hier toch veel mensen weg en mensen die hier iets hebben meegemaakt komen zeker nooit terug. De recente rellen, die uitvergroot in de media komen, zijn weer eens een bevestiging van dat cliché van het gevaarlijke Molenbeek.’

En op welke manier proberen jullie daar iets aan te doen? Op welke manier betrekken jullie de buurt meer bij de concertwerking?
Jan: ‘De laatste twee jaren proberen we de buurt heel fel te betrekken in onze werking, samen met enkele straathoekwerkers van JES. Dat participatieproject van de buurt in de werking wil zeggen dat wij de veiligheid, de bar en de vestiaire laten doen door jongeren uit de omgeving. Van muziekprogrammering voor buurtjongeren zijn we afgestapt, wegens enkele negatieve ervaringen met Franse rapgroepen, die een vrij negatieve sfeer creëerden. Wereldmuziek met traditionele instrumenten zoals Muziekpublique dat doet, is momenteel niet ons ding. Maar we zijn zeker vragende partij om eens met hen samen te werken in één van hun locaties, maar vooral hier in Molenbeek. Er komt wel stilaan wel meer beweging in. Ik zie alleszins een heel potentieel in dat soort muziek te brengen. We hebben productioneel gezien alles in huis om dat op te zetten, maar hebben inhoudelijk geen netwerk, zoals Muziekpublique dat wel heeft.’

Tot slot de vraag waar jullie binnen twintig jaar willen staan …
Jan: ‘Wij willen vooral ons team consolideren en op termijn naar vijf voltijdse krachten te gaan om de werking beter georganiseerd te krijgen. We willen ook de concertinfrastructuur een serieuze update geven: we gaan binnenkort heel wat investeren in een nieuwe lichttoren en een aantal structurele veranderingen doen aan het gebouw om de concertgangers beter te kunnen ontvangen in de toekomst. We willen blijven de alternatieve muziek op te zoeken en proberen ook nieuwe tendensen, nieuwe muziekgenres, vernieuwende bands en nieuwe talenten op te pikken. We willen blijven investeren in bands, die dan later de AB uitverkopen. Wij willen dat opstapje naar een groter podium blijven. En tot slot bestaan er ook plannen om serieuze infrastructurele werken te ondernemen, weliswaar op middellange termijn.