Raf Custers11 september 2006 – 23:11

Daar sta ik dan. Ik maar uitleggen hoe heilzaam de verkiezingen voor de Congolezen zijn, en dan dit: een vlijmscherpe en onverbiddelijke dissectie van het Westerse kadaver van 'dè democratie'. Deze dissectie is als toespraak uitgesproken in Berchem op zaterdag 9 september. Aanleiding was de voorstelling van 'Bondo Genoten', het verslag van de twee maanden die Miriam De Rycke als vrijwilligster in Bondo doorbracht. De ontleding is van Bernadette, die het ontwikkelingsproject in Bondo helpt beredderen.

De toespraak:
Ik wil twee dingen zeggen over dit boek.

Toen ik een paar jaar geleden met de moto in een dorp aankwam,
liepen keer op keer de kinderen mij met veel enthousiasme tegemoet.
De attractie was niet mijn persoontje maar de spiegel op de moto:
elk kind moest zichzelf kunnen bewonderen en de anderen uitlachen,
er werden soms zelfs oude grootmoeders bijgehaald die niet wisten wat ze zagen.

Dit boekje heeft voor mij hetzelfde effect:
zijn wij dat nu echt?
Het beeld is vertrouwd maar opgeschreven en gefotografeerd…
Het maakte ons wat verlegen, we moesten even slikken…
Enfin, u hebt begrepen dat we er niet weinig trots op zijn.

Een tweede punt.
De titel.
Onderweg naar een toekomst in congo, de ondertitel, mag u gerust vergeten.
De hoofdtitel niet, een woordspeling die ik even wil toelichten:
Bond o genoten.

Het heeft alles te maken met het Centre Elikya,
met dat woordje hoop.
Die naam Elikya/hoop is door de jaren heen zwaar gaan wegen.
Niet omwille van het Centrum op zich dat, hopen wij, nog steeds en steeds meer een plaats van hoop is voor al zijn bewoners.

Het is de context, die volgens WTM toch zo belangrijk is, die onze hoop serieus op de proef stelt, alle verkiezingen ten spijt.

Wie hoopt, droomt en zo droomde ik van dat 1 miljard en half dollar die de internationale gemeenschap uitgegeven heeft voor de verkiezingen.

Ik weet dat natuurlijk niet, maar voor anderhalf miljard dollar, hoeveel kilometer asfalt zoudt ge daar mee kunnen aanleggen? Ik zag het al voor mij, een weg van Bondo naar Kisangani, met bruggen over de rivieren in plaats van prauwen, een regelmatige busverbinding, vrachtwagens die rijst, maniok, aardnoten en gedroogde vis vervoeren en die terugkomen met panen, medicamenten, schoenen, schriften, potten en pannen, cement en golfplaten. En post natuurlijk, post van belgië ook, want in Kisangani is er dan een regelmatige vliegtuigverbinding met Kinshasa.

Ik was er bijna in getrapt, in dat materialistische visioen en zou daarvoor bijna de democratie opgegeven hebben, hoogste goed van de vrije mens. Gelukkig waakt de internationale gemeenschap die wel beter weet wat goed is voor congo, die op termijn denkt en haar goede geld investeert in wat echt belangrijk is: een democratisch gekozen regering die nu eindelijk eens terug een staat op poten zal zetten die dan al mijn dromen zal verwezenlijken. Deze verkiezingen zijn een uiting van de wil van het volk om zijn toekomst in eigen handen te nemen, zo leren mij de geldschieters. Misschien moeten er wat meer geldschietsters tussen de geldschieters zijn, die dromen misschien wat meer in mijn richting.

Dit verkiezingsproces is een kleine stap op een lange weg, leren mij mensen die het echt goed met congo menen. Waarschijnlijk hebben zij gelijk, maar die droom is zo verleidelijk…

Dromen zijn bedrog, hoop hebben we nodig, actieve hoop die dromen kan verwezenlijken.

Maar hoe hou je hoop wakker, levend?

En dan zijn we waar we wezen moeten, bij de titel van dit boek.
Je hebt twee dingen nodig zegt de titel:

bondgenoten, want hopen doe je niet alleen,
wanhopen wel.
Hopen doe je met bondgenoten die een verbond sluiten
rond de minsten eerst.

Je hebt ook genieten nodig, zegt de titel.
Van lekker eten, van de natuur, van elkaar en van Kayenga.
Als u wil weten wie Kayenga is, moet u het boek kopen.

Dank u.

Bernadette Broeckx

[Het boek kan gekocht worden via mis_fraternite@yahoo.fr en kost 5 € + plus verzendingskosten]