han26 september 2006 – 20:42

Ik word er niet vrolijk van. Onze wereld wordt met de dag grimmiger. We zitten als ratten in de val op een opwarmende planeet, nu al met zo’n zes en half miljard, tegen 2050 met zo'n tien miljard. De klimaatsverandering maakt hele delen van het zuiden nagenoeg onbewoonbaar. Dan is er het neoliberalisme dat de staten van de tweede en vierde wereld, vooral via IMF en Wereldbank, vakkundig heeft ontmanteld door opgelegde privatiseringen en ‘saneringen’. Die drie feiten samen maken dat mensen en masse migreren naar "het Noorden" of "het Westen". Het meest allegorische nieuwsfeit van deze zomer: in Afrika staan honderdduizend mensen te popelen om de oversteek te wagen naar de Canarische Eilanden, en dus naar Europa. Ook de ‘nieuwe Belgen’, de ‘allochtonen van hier’ worden talrijker en zichtbaarder. Dus we krijgen last van afweerreacties. Alle migratiestromen uit de geschiedenis hebben tot fricties geleid, tot racisme en xenofobie. Voeg daar nog de niets ontziende oorlogslogica van de Amerikaanse regering en haar bondgenoten aan toe - oorlogen die zo schandelijk zijn dat ze de Islam verder radicaliseren - en je krijgt een bijzonder sinister wereldbeeld. Onze tijd is een tijd zonder toekomstmuziek. De meeste mensen kijken liever de andere kant op en de politici doen gretig aan struisvogelpolitiek. Ook op de kleinste schaal voelen mensen zich vervreemd: hun straat, hun buurt van weleer is veranderd. Ik denk dat we die vervreemding moeten kunnen uiten, maar ook moeten inzien dat er geen weg terug is naar de - meestal fel bijgekleurde - ‘goede oude tijd’, het idyllische dorps- of buurtleven van weleer. Moderniteit is vervreemding en dat sinds de industriële revolutie. Alleen door erover te reflecteren, kunnen we haar te boven komen. Laten we dus vooral geen taboe maken van dat gevoel van vervreemding onder de zachte dictatuur van de politieke correctheid. Maar: Extreemrechts is geen oplossing. Het is een remedie die er geen is en die daarenboven veel erger is dan de kwaal. Laat ons in godsnaam bewijzen dat Hegel voor een keer ongelijk heeft. Laten we bewijzen dat de geschiedenis ons wel iets heeft geleerd.

Lieven De Cauter