Marc-Antoon02 februari 2007 – 17:24

Dat zijn de vragen waar het Centre Tricontinental (Cetri) gisteren via een debat in Louvain-la-Neuve een antwoord op zocht. “Een onmogelijk opdracht natuurlijk voor zo'n veelzijdige beweging,” waarschuwde moderator Bernard Duterme. “Maar we zullen ons best doen.”

Aan het debat namen niet minder dan acht mensen deel. Zeven mannen en één vrouw. Wat iemand in het publiek de vraag deed stellen: ‘Waar zijn de vrouwen in het Belgische andersglobalisme?’

Geïnstitutionaliseerd
En waar zijn de allochtonen? Want anders dan in veel andere landen – Groot-Brittannië bijvoorbeeld – zijn de migrantengemeenschappen in België opvallend afwezig, merkte Geoffrey Pleyers op. Hij bestudeert als socioloog aan de UCL het fenomeen van de sociale fora – van WSF tot BSF.

Pleyers had tot taak om de algemene toestand van het Belgische andersglobalisme te becommentariëren. Wat hem opvalt zijn o.m. het sterk geïnstitutionaliseerde karakter van het Belgische andersglobalisme (professionals eerder dan vrijwilligers), en haar constructieve houding tegenover verkozen politici. “Wat niet noodzakelijk negatief is,” verduidelijkte hij zijn standpunt.

De andere panelleden spraken meer vanuit hun ervaringen als vertegenwoordigers van hun respectieve organisaties – vanuit de praktijk dus.

Van NIMBY tot andersglobalist
Wat opvalt is dat veel organisaties hun wortels hebben in heel concrete, lokale initiatieven. Neem nu Inter-environnement Wallonie, een koepel van 140 Waalse milieuverenigingen. Volgens hun vertegenwoordiger Thibaud De Menten ontstond een groot deel daarvan vanuit een NIMBY-opstelling (‘Not In My Back Yard’) - genre ‘Wij willen geen industriële kippenboerderij bij ons om de hoek’.

Maar dat lokale verzet was vaak een eerste opstapje naar een meer fundamentele denkoefening over het functioneren van onze voedseleconomie, waarmee de betrokkenen in andersglobalistisch vaarwater terechtkwamen.

Kruisbestuiving
Uit verschillende tussenkomsten bleek dat de andersglobalistische dynamiek in de eerste plaats zorgt voor heel wat kruisbestuiving. “Alle sociale bewegingen beseffen nu dat alle problemen met elkaar gelinkt zijn – mondiaal en transversaal. Dat is een eerste verworvenheid,” stelde Fabrice Collignon van het Belgisch Sociaal Forum.

De andere panelleden bevestigden dat. Zo hebben de vakbonden van het andersglobalisme geleerd om de dingen terug in mondiaal perspectief te plaatsen, aldus Felipe Van Keirsbilck van het CSC. Ook over de verhouding tussen experten en militanten kwam binnen de christelijke vakbond dank zij het andersglobalisme een denkproces op gang.

En omgekeerd – wat heeft de vakbond te bieden aan de (andere) andersglobalisten? Van Keirsbilck: “Ik denk in eerste instantie aan onze tradities van internationalisme en van omgaan met politieke machtsverhoudingen en met massacultuur – niet al onze leden lezen Le Monde diplomatique, maar ze lezen wel L'info [franstalige tegenhanger van Visie]... En we kunnen er de andere bewegingen aan herinneren dat hét centrale probleem in deze wereld de productie en distributie van toegevoegde waarde blijft.”

Uitdagingen
Er blijven echter heel wat uitdagingen. Hoe de Belgische jongeren en het grote publiek betrekken bij het andersglobalisme? “Misschien moeten we niet alleen onze woede tonen, maar ook het plezier dat we aan onze strijd beleven?”, opperde Stéphane Desgain, die werkt voor het CNCD en actief is bij ATTAC. Maar hij voegde er aan toe: “Anderzijds moeten we ons niet schuldig voelen als we vooral investeren in onze eigen competenties: hoe beter we onze dossiers kennen, hoe meer mensen we zullen overtuigen.”

En welke houding moeten de Belgische andersglobalisten aannemen tegenover de politiek? “Als we een partij worden, is het met ons gedaan,” oordeelde Felipe Van Keirsbilck. “We moeten het volk niet willen representeren. We moeten de problemen presenteren, op de agenda zetten, zodat de politici er niet meer omheen kunnen.” Niet evident. “Er zijn wel geïnteresseerde politici, maar we hebben geen politieke structuren op het juiste – mondiale – niveau,” merkte Fabrice Collignon op.


Vlnr op de foto: Francis Dewalck (Solidarité Nouvelle, Forum Social de Charleroi), Xavier Delwarte (FUGEA), Thibaud De Menten (Inter-environnement Wallonie), Geoffrey Pleyers (socioloog UCL), Bernard Dutemre (Cetri), Stéphane Desgain (CNCD, Attac), Felipe Van Keirsbilck (CSC/CNE), Valérie Van Belle (Mutualités Chrétiennes) en Fabrice Collignon (Belgisch Sociaal Forum).