Marc-Antoon De Schryver (foto: Thomas Payot)13 december 2005 – 13:59

Noorden legt agenda op

Anke Hintjes (Oxfam Wereldwinkels): “Dinsdag begint de WTO aan een zoveelste ronde. Het zou een ‘ontwikkelingsronde’ zijn. Maar het is er geen: het zijn eens te meer de landen van het Noorden die hun agenda oplegen aan de landen van het Zuiden. Waar het om gaat is dat het Noorden zowel voor industriële goederen als voor diensten de markten van het Zuiden wil open smijten. Dat gaat over onderwijs, over telecommunicatie, over water,… (We hebben een hele tijd actie gevoerd tegen de privatisering van water – dat staat nu op de agenda van de onderhandelingen in de WTO!) Er staat dus heel veel op het spel.”

“Het Zuiden probeert nu wat meer blok te vormen, maar als zij geen steun krijgen van de bevolkingen in het Noorden kunnen zij natuurlijk geen stand houden. Maar de bevolking in het Noorden is zelfs niet op de hoogte van wat de regeringen hier in Europa allemaal op de agenda hebben staan! De gewone media vinden dat te ingewikkeld, of niet vrolijk genoeg. Dus deze actie dient ook om de mensen een beetje te informeren en om hen aan te zetten om mee te protesteren bij onze regeringen. Om te zeggen dat het anders moet, dat ze moeten stoppen met zoveel druk te leggen op het Zuiden. Dat er een eerlijker wereldhandel moet komen.”

Hong Kong (1 & 2)

Marc Maes (11.11.11.): “Omdat de onderhandelingen tussen de grote WTO-landen een maand geleden zijn vastgelopen, zijn de verwachtingen voor Hong Kong heel sterk verlaagd. Wat Hong Kong in de eerste plaats gaat doen is een kalender opstellen voor het volgende jaar. Want men wil toch dat de Doha-ronde wordt afgerond tegen eind 2006. Maar dan moet er in het voorjaar zeker snel nog een belangrijke conferentie komen. Sommigen noemen dat Hong Kong 2, maar dat wordt waarschijnlijk een uitgebreide Algemene Raad van de WTO, met ambassadeurs en versterkte aanwezigheid van ministers. Die formule hebben ze in 2004 nog al eens gebruikt om een tussentijds akkoord te bereiken. Maar daar zijn geen NGO’s, geen pers, da’s ver van de aandacht.”

Zand in de ogen

Marc Maes: “De EU heeft gedacht dat dit misschien het moment was om nog eens een paar oude, kleine ontwikkelingsdossiers van stal te halen en daarmee uit te pakken, om te laten zien hoe goed de WTO toch zorgt voor de arme landen.” Zo is er bijvoorbeeld de 'toegeving' aan de MOL (de 'minst ontwikkelde landen'), die uitstel hadden gevraagd voor de toepassing van het patentakkoord. "Ze vroegen 15 jaar, en hebben 7,5 jaar gekregen. Daar pakt men dus mee uit, terwijl men maar de helft geeft van wat nodig is. Bovendien ook weer met allerlei beperkingen, zodat het niet veel waard is.”

“Met dat soort symbooldossiers wil de WTO, en zeker Europa, uitpakken om te tonen hoe goed ze bezig zijn. Maar da’s pure afleiding om de grote inzet op de achtergrond te drukken.”

De échte inzet: een nieuwe methode voor de GATS-onderhandelingen

Marc Maes: “De echte inzet is dat er in het ontwerp van slotverklaring een bijlage is geslopen over de dienstenonderhandelingen. Men stelt voor om de GATS-onderhandelingen volledig om te keren. Tot nu toe werken die ‘bottom-up’: de leden mogen zelf bepalen wat hun bijdrage zal zijn aan de liberalisering van de wereldhandel, welke diensten ze gaan liberaliseren, in welke sectoren, en hoe. Dat gaat niet rap genoeg vooruit voor de EU, die heel veel markttoegang wil voor haar eigen diensten.”

“Dus in die bijlage staat dat men het voortaan andersom gaat doen. Dat men ten eerste gaat afspreken hoe men moet liberaliseren. En dat men ten tweede begint met wat men plurilaterale onderhandelingen noemt: als een groep van rijke landen een vraag doet voor liberalisering, dan moet het land dat die vraag krijgt die onderhandelingen aangaan. Op die manier probeert men grotere druk te zetten om de dienstensector te liberaliseren.”

“Dà t is dus de inzet van Hong Kong: of die nieuwe methode voor de GATS-onderhandelingen er door komt ja of nee. Dà t zal op de achtergrond de grote discussie zijn. Als de rijke landen er in slagen om dit erdoor te krijgen, dan kunnen zij in 2006 de liberalisering van de dienstensector afdwingen.”

“Liberalisering niet de weg”

Isabel Wagemans (FOS-Socialistische Solidariteit): “Wij zijn hier vandaag om duidelijk te maken dat liberalisering en privatisering niet de weg is die we allemaal samen moeten begaan. Het wordt stilaan duidelijk en heel zichtbaar dat liberalisering overal ter wereld enorme gevolgen heeft waar niemand nog greep op zal hebben. En het wordt ook stilaan duidelijk in wiens voordeel dat is. De druk om te liberaliseren komt van multinationals, en van een aantal overheden dat denkt er voordeel uit te kunnen halen op korte termijn. Maar op lange termijn zien wij eigenlijk alleen maar nadelen – en geen sociale bescherming die daar tegenover staat.”

“Een van de zaken die ons het meest verontrusten is dat de TRIPS (de verdragen die men probeert te maken rond intellectuele rechten) een nieuwe fase in gaan, en dat de toegang tot medicijnen opnieuw in het gedrang komt. Die verdragen moeten uitvindingen beschermen, maar daaronder vallen naast bepaalde industriële producten ook medicijnen. Gezondheidszorg wordt dan op dezelfde manier behandeld als om het even welk product dat op de markt komt.”

Philippe Sterckx (Solidarité Mondiale) herinnert er ons aan waarom dit een onaanvaardbare piste is : « C’est un enjeu essentiel pour les pays du Sud de pouvoir accéder aux médicaments essentiels pour traiter les épidémies (non seulement le sida mais aussi la tuberculose, la malaria, la maladie du sommeil,...). Mais les compagnies pharmaceutiques ne font que très peu de choses pour développer la recherche dans les médicaments destinés au Sud... Parce que c’est pas assez rentable... »