han soete03 november 2005 – 16:53

Er leeft nogal wat ongenoegen over de manier waarop De Morgen over de staking van het ABVV berichtte. Er kwamen onder andere open brieven van het BBTK en het ACOD. Wat daarbij opvalt is dat die mensen zich vereenzelvigen met die krant en daardoor dan ook verontwaardigd zijn over de berichtgeving.

Bart Eeckhout: “Ik vind dat zeer begrijpelijk. Maar als “onafhankelijke” krant (de aanhalingstekens zijn van Bart Eeckhout ) is het onze plicht om tegen de haren in te strijken van een aantal van onze lezers. We zijn niet over één nacht ijs gegaan. Over de lijn van de krant werd op een democratische manier beslist met alle betrokken redacteurs. Die lijn is scherp en duidelijk en we wisten dat we daardoor bij bepaalde mensen kritiek en ontgoocheling zouden oogsten.”

Ik heb eens een paar titels op een rijtje gezet: “ambras, de staking en hoe eraan te ontsnappen, gijzel eens bedrijven terrein, stakingsincidenten op een rijtje, de vakbondsman die uit zijn schaduw viel,… Dat is toch wel bijzonder tendentieus?

Bart Eeckhout: “Bedoel je dat wij een heel duidelijk stellingname hebben die niet neutraal is? Dat klopt. We hebben in dit dossier campagne gevoerd. We namen een voorbeeld aan sommige Britse kwaliteitskranten die dat ook doen. We bekennen in onze berichtgeving duidelijk kleur. We hebben die lijn doorgetrokken in alle mogelijke bijdragen. Dat wil niet zeggen dat we geen plaats hebben gemaakt voor de argumenten van het ABVV. We hebben daar wel onze eigen mening over en
die hebben we te kennen gegeven.”

Xavier Verboven zegt in Het Laatste Nieuws : “Dit verbaasd me niet, er zijn immer geen linkse media meer.” Voelt de redactie zich daardoor dan niet aangesproken. De Morgen wordt of werd toch gezien als een linkse krant?

Bart Eeckhout: “Dat is een kritiek die al zo lang terugkomt. Men verwijst dan ook steeds naar dezelfde historische feiten : “Wij hebben jullie destijds gered”. Daar zit natuurlijk een historische waarheid in, maar kranten evolueren, vakbonden evolueren, mensen evolueren,… Ik vind het fout dat mensen denken een historische claim te mogen uitoefenen op de berichtgeving van deze krant. De Standaard wordt om gelijkaardige redenen geclaimd door zijn Vlaams-nationalistische achterban. Zo werkt het gelukkig niet meer.”

“Wij proberen nog steeds een progressieve krant te zijn. We proberen andere, jonge, nieuwe kritische stemmen op alle mogelijke maatschappelijke vlakken aan het woord te laten. In onze ogen is het momenteel progressiever om na te denken over hoe we de welvaarstaat in stand kunnen houden voor de komende generaties. Dat is natuurlijk een discussie tussen ons en de vakbond. De vakbond vindt dat het verdedigen van die rechten progressief is. Wij vinden dat je die in vraag moet kunnen stellen.”

Je zou natuurlijk ook kunnen zeggen dat de uitbreiding van die verworvenheden en rechten een progressieve houding is.

Bart Eeckhout: “Onze filosofie is dat, als je aan de huidige rechten vasthoudt of ze uitbreidt, je dan een Big Bang riskeert. Dan zou er wel eens van geen enkel recht meer sprake kunnen zijn. Dat gevaar is reëel en dus kiezen we voor de weg van de geleidelijke evolutie. Dat betekent inderdaad dat er aan sommige sociale rechten moet geraakt worden.”

“We beroepen ons daarvoor op een zekere maatschappelijke consensus waar het ABVV een afwijkende mening over heeft. Ik zou het beeld kunnen gebruiken van Frank Vandenbroucke: “Onze welvaarstaat is een Titanic en als we niet heel voorzichtig aan het roer gaan draaien dan varen we recht op een ijsschots af”.

Is wat je vertelt niet het klassieke recept dat we nu al jaren horen : meer liberalisering, minder sociale rechten. Ook het ACV zegt bijvoorbeeld: “Er zijn 600.000 werklozen laat ons eerst dat probleem oplossen alvorens we het over de brugpensioenen hebben.” Gilbert De Swert van de ACV-studiedienst zet toch ook serieuze kanttekeningen bij het vergrijzingsdiscours? Die argumenten kwamen weinig aan bod in De Morgen.

Bart Eeckhout: “Maar de cijfers spreken toch voor zich. Twee actieven voor 1 gepensioneerde tegen 2050 dan denk ik dat je daar toch best iets aan doet. En ja er zijn 600.000 werklozen, maar jij weet toch ook dat je in een tewerkstellingspolitiek nooit aan 0% werklozen kunt geraken. Er zijn nu eenmaal een aantal beroepen en functies die niet aansluiten bij het profiel van de mensen die werkloos zijn. Als je niets doet aan de vroege uitstoot van actieve mensen dan vergroot je het probleem tussen het profiel van die mensen die nodig zijn voor de knelpunt beroepen en deze die beschikbaar zijn.

Het ACOD was bijzonder boos omdat je had geschreven dat ze treinen lieten stoppen in het midden van velden.

“Technisch gesproken hebben ze gelijk, er is geen enkele trein die werd stilgelegd in het midden van de velden. Donderdagavond rond 10 uur zijn hier een paar telefoontjes binnengelopen van mensen die totaal ontredderd in een station stonden. Ze namen in Antwerpen de trein die normaal rond 22u in Brussel moest aankomen. Die mensen kregen de garantie dat ze nog voor het begin van de staking op hun bestemming zouden geraken. Een aantal ACOD-militanten hebben de trein vertraagd door aan de noodrem te trekken waardoor hij pas om 22u in Mechelen was en daar moest stoppen. Daar stond dus een hele trein met mensen die niet meer wisten hoe ze nu in Brussel moesten geraken. Maar de trein werd dus inderdaad niet stilgelegd in het midden van de velden.”

Wat ons is opgevallen in de aanloop naar die algemene staking - en dat is dus zeker niet enkel zo voor De Morgen- is dat de pers plots als één man achter de regering gaat staan.

Bart Eeckhout: “Ik weet niet of dat helemaal correct is. We hebben zelfs een aantal keer geschreven dat de regering nog niet ver genoeg gaat. Maar dan komen we terug op de maatschappelijk consensus, behalve het ABVV vindt iedereen dat er moet hervormd worden. De regering doet voorstellen voor hervormingen en de media zijn het eens dat dit nuttig en wenselijk is. Maar dat heeft niets te maken met of we nu al dan niet voor de regering zijn.”

Je spreekt steeds over een maatschappelijke consensus, maar wat bedoel je daar eigenlijk mee? Het is heus niet alleen het ABVV dat bezwaren heeft bij de plannen van de regering. Bij het ACV beraden ze zich nu bijvoorbeeld of ze er al dan niet voor gaan om de regering op haar knieën te krijgen. Je kan dan toch moeilijk spreken over een brede 'maatschappelijke consensus'.

Bart Eeckhout: “Dat is juist en de maatschappelijk consensus strekt zich dan ook niet verder dan de wetenschap dat er moet nagedacht moet worden over hervormingen. Er is natuurlijk wel discussie over de uiteindelijke voorstellen van de regering.”