peter terryn29 juni 2007 – 15:18

Een prachtig, dreigend wolkendek boven Vlaanderen. Klaprozen langs de kant van de weg, harde parkings, hartelijke mensen en veel inzicht. Dat is, kort samengevat de eerste dag van onze rondrit langs met GB's bedreigde sluiting. We zijn gestart in Gent. Het personeel vergadert voor ze hun deuren openen doen. Er wordt nagedacht over staking, maar voorlopig is dat niet aan de orde: eerst afwachten wat de ondernemingsraad aan nieuws brengt, overleggen met collega's. Onze aanwezigheid vinden ze belangrijk. En de bus gezellig.

Buurtbewoners zijn onmiddellijk bereid de petitie te tekenen. Sommigen vragen exemplaren om ze mee naar huis te nemen of een affiche voor hun raam. Sommige mensen zijn wat gelaten. Leentje (68) bijvoorbeeld. Ze heeft het nieuws op TV gevolgd, haar schouders opgehaald en zich afgevraagd "wat kunnen wij daar aan doen?". Maar als ze ons aan Gent-Dampoort ziet staan, komt ze recht op ons af, tekent de petitie en zegt: "wie vecht, kan verliezen. Maar wie niet vecht is al verloren".

We spreken met de delegees en tijdens de pauze komt het personeel bij ons wat drinken en ze vertellen over wat ze denken en voelen. De sfeer is strijdbaar, relaxed en er wordt veel gelachen. Zonder strijd komt Carrefour er hier niet van af, zo duidelijk zijn ze wel, de vrouwen van de GB. Een paar mensen van CAP steken apart de koppen bij elkaar om plannen te smeden voor de Gentse feesten. We weten dat Jef Sleeckx in gesprek gaat met Jan Marijnissen van de SP. Ook Tinny Mast komt langs. Er zal iets te doen zijn in verband met de Post en we horen geruchten over straattheater, breakdance en een speakerscorner.

We blijven tot iets na de middag hangen en dan start Walter de bus op. Peter knipt uit stickervel slogans voor op de zijkant van de bus en terwijl Nathan nog petities gaat bij kopiëren en Raf drukdoende is met zijn gsm, praat Dominique nog met omstaanders.

Om de beperkte middelen van de CAP, de diesel en de bus in te zetten waar ze het meest opbrengt, beslissen we ons te concentreren op de locaties waar we buurtbewoners kunnen mobiliseren die we kennen van CAP. We rijden eerst naar Dendermonde. In Gent stonden we op een openbare parking vlak voor de Supermarkt. In Dendermonde kan dat niet en dus zetten we ons op de parking van de GB zelf.

Als we binnen gaan om te laten weten wie we zijn en waarvoor we komen, zegt een vriendelijke gerant ons dat we de bus moeten verplaatsen naar de openbare weg. Onze komst was aangekondigd en hij had zijn richtlijnen gekregen. Maar problemen maakt niemand daarover en hij staat zonder meer positief ten opzichte van de actie. Hij heeft er ook geen probleem mee als we onze affiche en uitleg aan het personeel geven. Sommigen van de meisjes aan de kassa reageren ronduit afwijzend, alsof ze bang zijn van de teksten. Andere hadden ons al zien staan, weten waarom we er zijn en bedanken ons. Ze hebben het te druk voor een echt gesprek, maar als René, één van de delegees, wat later buiten een sigaretje staat te roken, vertelt hij over de verhoudingen. De gerant had al verteld dat de zaak verlieslatend is. Volgens de delegee stijgt de omzet en het aantal klanten gestaag sinds januari en hij plaatst het verlies "in de laatste rechte lijn" waarmee hij wil zeggen dat alle positieve resultaten teniet gedaan worden door allerlei onkosten en uitgaven op het einde van de rekening. Helemaal begrijpen doen we het niet, maar heel geruststellend is het niet.

De omwonende reageren wel bijzonder sympathiek: ook hier vragen ze om petities en gaat iedereen het gesprek aan. Marcel dringt er bij zijn vrouw op aan dat zij ook moet tekenen. "Ik ben niet van hier, ik ben van Antwerpen," verontschuldigt ze zich, waarop haar man in een lach schiet: "’t Is niet omdat ge van Antwerpen zijt, dat ge niet solidair kunt zijn". Ze tekent en ze zegt erbij: "Mijnheer, 't enige dat vandaag nog telt is de winst. Dat is 't enige dat hun nog interesseert". Ik kan het alleen maar beamen en eraan toevoegen dat het genoeg is geweest, en dat we d'er iets aan moeten veranderen. Ze lacht een beetje meewarig. Maar wél lief...

Terwijl we de affiches aanbrengen aan de in- en uitgang van de parking en onze pamfletten onder de ruitenwissers van de auto's steken, barst een bijzonder geweldig en knap onweer los. Tijd om in de bus iets te eten dus en hop, naar Sint-Niklaas.

Halte Sint-Niklaas

Als we daar aankomen is de hemel opgeklaard en staan we in de zon. Er is nog CAP-volk aanwezig en dat is een plezante ervaring. Zelfde stramien: ook hier veel bereidheid bij de buurtbewoners, veel gesprekken en veel inzicht van de mensen. Ze weten best wat er aan de hand is bij GB en de Post en VW en Opel. Politici onderschatten de mensen. Wat me wel verbaast is dat dat heldere inzicht in de verhouding tussen werknemers, kapitaal en de altijd maar grotere honger naar winst, zich niet vertaalt in politiek. Toch niet bij de vorige verkiezingen.

Sommige mensen wijten de slechtere omzet aan het feit dat de parking niet gratis is. Of aan de concurrentie. Niemand vindt dat ze te veel verdienen of dat hun zogezegde loonlast te hoog ligt. Rita is er delegee. Ze komt een kijkje nemen aan de bus voor ze doorgaat naar een vakbondsvergadering. Ze zegt dat het personeel hier nogal gelaten is. "Ze klanten zijn meer verontwaardigd dan het personeel," zegt ze. Dat heeft volgens haar te maken met het feit dat iedereen zoiets wel verwachtte. "De loonkost ligt hier rond de 18%", zegt ze. Ik herinner me hoe die toen ik bij GB werkte rond de 30% lag. "Dat is waar," lacht ze als ik het zeg. "Maar dat is lang geleden."

Als het half zeven wordt, is het tijd om op te stappen. Jammer, want we zouden hier nog massa's handtekeningen kunnen ophalen en uren met de mensen van gedachten wisselen over wat er met onze samenleving aan de hand is. Maar we moeten naar Ekeren want daar start morgen een nieuwe dag. Vanaf 8u staan we op de parking van de GB, rond 12 uur gaan we naar Deurne en tegen 17u rijden we naar Ukkel. Hopelijk zijn de Franse pamfletten en petities dan klaar, want we gaan nog langs La Louvière, Charleroi en Luik. Da's voor woensdag.

Misschien zien we je ergens onderweg?