Yannick Guldentops07 maart 2006 – 15:58

Birma (Myanmar) is sinds 1962 een dictatuur. In 1990 was er een sprankje hoop, toen het leger verkiezingen organiseerde. Die verkiezingen werden met meer dan 80% gewonnen door geweldloze oppositie, de Nationale Liga voor de Democratie (NLD) met als boegbeeld Aung San Suu Kyi, de Nobelprijswinnares voor vrede in 1991. De militaire junta weigerde echter de macht over te dragen en ging over tot hardere onderdrukking van de democraten. Zo zit Aung San Suu Kyi opgesloten in haar huis, onder bewaking van gewapende soldaten.

Een rapport van Netwerk Vlaanderen duidt de financiële connecties aan tussen vijf bankgroepen en bedrijven die in Birma mensenrechten schenden. Het dossier wijst op het feit dat vele dictaturen aan de macht blijven dankzij die buitenlandse deviezen. “We vragen België om het Birmese volk te steunen door druk uit te oefenen op de banken, zodat die niet meer investeren in bedrijven die belangen hebben in Birma,” geeft Aung Maw Zin mee, lid van Action Birmanie en stichter van Bama Thahaya (vrienden van Birma). “Het geld helpt niet de bevolking, maar het militaire regime. Slechts 0,3 % gaat naar hulpverlening en daarvan gaat 7% naar onderwijs. Al de rest is voor het leger.”

“De symbolische steun (met name Aung San Suu Kyi ereburger uitroepen, nvdr.) is slechts de eerste stap. Maar deze campagne is meer dan een symbolische actie,” legt Gaëtan Vanloqueren van Actions Birmanie uit, “Ons voorstel aan de gemeentes bestaat uit drie zaken. De eerste is Aung San Suu Kyi uitroepen tot ereburger, dat is in Brussel al gebeurd. Als tweede punt vragen we de gemeenten om zich actief te engageren in de politieke strijd van de Birmese democraten.” Hiervoor vragen de organisaties om een motie te stemmen waarin de gemeente zich engageert om geen producten te kopen met belangrijke activiteiten in Birma en gemeentegelden ook niet meer te investeren in deze bedrijven. Maar de organisaties willen ook druk zetten op de banken opdat die hun investeringen in deze bedrijven zouden stopzetten. “Ook vragen we aan de gemeentes om haar bank(en) onder druk te zetten opdat ze niet meer zouden investeren in bedrijven die de Birmese militaire dictatuur ondersteunen.”

Het idee komt van de boycot van Zuid-Afrikaanse producten, 25 jaar geleden. Toen vroegen de Zuid-Afrikanen zelf om die boycot en dankzij de steun van de steden, brak deze campagne het machtsmonopolie van de racistische blanke politieke leiders. Op de vraag of de Belgen wakker liggen van iets wat in Birma gebeurt, reageert Inez Louwagie, medewerkster van Netwerk Vlaanderen, positief. “Tegenwoordig draait alles om het imago. Mensen worden zich bewust en bedrijven – banken – moeten die trend volgen. Als één bank investeringen schrapt, moet de rest volgen, want anders lijken zij de slechterikken.”

Als rechtvaardiging van dat optimisme wijzen ze naar hun laatste campagne over de wapenhandel. “Toen begon de KBC zelf brieven te schrijven naar wapenfabrikanten met de vraag of ze controversiële wapens produceerden, omdat als dat zo was ze hun investeringen moesten stopzetten,” grijnst Inez Louwagie, “Als banken ons werk doen en druk beginnen uit te oefenen, heeft dat altijd meer impact dan van een kleine Belgische organisatie.”

Dat KBC zijn duurzame investeringen in TOTAL stopzet, vinden de organisaties dan ook een positief signaal. TOTAL is de grootste internationale investeerder in Birma. En er zijn bewijzen dat de uitbating van het Yadana gasveld gebeurt in een rechtstreekse joint venture met het militaire regime van Birma. De vraag is nu of de andere bankgroepen dat voorbeeld nu gaan volgen.

De organisaties beseffen dat de publieke opinie vluchtig is en dat ze regelmatig druk moeten blijven uitoefenen. De brieven dat ze nu naar de 589 Belgische gemeentes sturen, zijn dan ook maar een beginsignaal. “We beseffen dat we druk moeten blijven uitoefenen. In juni, op de 61e verjaardag van Aung San Suu Kyi willen we dan ook kijken wat we bereikt hebben om met die resultaten verdere druk te kunnen uitoefenen,” geeft Louwagie toe.

Op http://www.netwerkvlaanderen.be kunnen zowel burgers als gemeentebesturen terecht om de petitie aan de banken te ondertekenen.

Waalse burgers kunnen bovendien naar hun burgemeester schrijven om te vragen zich aan te sluiten bij de campagne "Gemeentes voor Birma" op de site http://www.financite.be