Eva De Clercq11 april 2006 – 13:53

In de loop van de nacht heeft men de krantenkoppen meermaals moeten wijzigen. De eerste exit polls wezen op een verpletterende nederlaag voor zittend premier Silvio Berlusconi, maar naarmate de avond vorderde, werd de kloof tussen beide coalities steeds kleiner. Op een bepaald ogenblik kreeg het ‘Huis van de Vrijheden’ zelfs een lichte voorsprong op de centrumlinkse ‘Unie’. Maar volgens de laatste cijfers zou Romani Prodi, voormalig voorzitter van de Europese Commissie, dan toch een meerderheid in de Kamer van Afgevaardigden behalen. De situatie in de Senaat is echter nog onzeker. Voorlopig heeft Berlusconi’s alliantie één zetel meer, maar de stemmen van de Italianen in het buitenland, in totaal goed voor zes zetels, moeten nog geteld worden. Indien de ‘Unie’ in de Senaat toch het onderspit zou moeten delven, zit Italië met een gespleten parlement en zal Prodi onmogelijk nog een stabiele regering kunnen vormen.

De overwinning van centrumlinks komt eigenlijk niet als een verrassing daar zowel de intellectuelen, de banken en het overgrote merendeel van de kranten zich pro-Prodi hadden uitgesproken. Berlusconi leek zelfs het vertrouwen kwijt te zijn van de Confindustria, de vakbond van het patronaat dat meestal eerder rechts stemt.
Reden voor de ontevredenheid is ongetwijfeld de erbarmelijke economische situatie waarin het land zich bevindt : het begrotingstekort, de hoge werkloosheidscijfers en de geringe concurrentiekracht maken van Italië het zwakke broertje in Euro-land. Velen stellen zich dan ook verwonderd de vraag hoe het komt dat de ‘Unie’ slechts met een luttele 49,8% van de stemmen de meerderheid wist te behalen.

De verkiezingen waren eigenlijk een referendum rond de flamboyante persoonlijkheid van Berlusconi zelf. De ‘Unie’ van Prodi werd in gans de campagne enkel opgevoerd als een soort van buffer tegen het corrupte beleid van ‘il cavaliere’ en kon zich op die manier onmogelijk als een volwaardige coalitie met een sterk inhoudelijk programma profileren. De heterogene samenstelling maakte het voor de centrumlinkse coalitie ook moeilijk om met een duidelijk partijprogramma naar buiten te treden. En het is de bezorgdheid over de stabiliteit van die toch wel erg onsamenhangende coalitie van Romani Prodi die in het voordeel van rechts heeft gespeeld. Hoe omstreden Berlusconi ook mag wezen, één ding moet men hem nageven namelijk dat hij stabiliteit heeft gebracht in de oneindig lange slang van wankele regeringen die Italië na de oorlog heeft gekend.

De Europese Unie heeft de Italiaanse verkiezingen met buitengewone interesse opgevolgd. De meeste Europeanen stonden weigerachtig tegenover een hernieuwde ambtsperiode van de opportunistisch pro-Amerikaanse Berlusconi en halen dan ook opgelucht adem. Maar velen vragen zich ook af hoe het nu verder moet nu blijkt dat het land zo verdeeld is. Uittredend premier Berlusconi zou de uitslag ondertussen zelfs aanvechten. De zege van Prodi is met andere woorden nog lang niet binnen.