Red De Solidariteit24 oktober 2007 – 00:34

Maar hij schrijft in zijn tribune ook dat regionalisering van de gezondheidszorg de solidariteit ten goede kan komen. Zijn argument daarvoor is dat de overheveling van de gezondheidszorg naar de gemeenschappen zal leiden tot homogene bevoegdheidspakketten en zo een meer coherent beleid mogelijk zal maken. In het begin van de jaren negentig werden bevoegdheden als preventie en welzijn geregionaliseerd. Dat zadelde ons inderdaad op met een chaotische beslissingsstructuur. De verschillende ministers die een zeg hebben over volksgezondheid zijn niet langer op een hand te tellen.

Zal een verdere regionalisering deze kafkaiaanse situaties oplossen? Splitsen betekent dat elke gemeenschap haar eigen systeem van financiering, registratie, prijsbepaling, terugbetaling… zal ontwikkelen. Maar wat met de patiënten die in de buurt van de taalgrens wonen en die taalgrens oversteken om zich te laten verzorgen? Het gaat hier over naar schatting 20 procent van de bevolking. De Vlaamse Zorgverzekering - een stuk gezondheidszorg dat nu al autonoom door Vlaanderen beheerd wordt - bijvoorbeeld leidde in Brussel tot allerlei inefficiënties en discriminaties op basis van woonplaats of afkomst. En wat met hooggespecialiseerde ziekenhuizen die patiënten uit heel het land over de vloer krijgen? Splitsing zal tot een absurd bureaucratisch kluwen leiden.

En hoe dan ook, de splitsing gaat in tegen de verzekeringslogica: om goed te functioneren moeten er zoveel mogelijk mensen bijdragen betalen. Splitsen is onverstandig, zeker nu de vergrijzing een niet onbelangrijke uitdaging vormt voor de financiering van de gezondheidszorg. Goed bestuur kan niet automatisch gelijkgesteld worden aan bestuur op het laagste mogelijk beslissingsniveau. Een eengemaakte solidaire gezondheidszorg kan profiteren van de voordelen van schaalgrootte en tegelijk voldoende decentralisatie en autonomie garanderen voor organisatie van de zorg dicht bij de mensen, per zorgregio.

De oud-VU-voorzitter is van mening dat de twee taalgemeenschappen een verschillende visie en behoefte hebben op het gebied van gezondheidszorg. Recente cijfergegevens (Nationale Gezondheidsenquête van 2004) spreken dat tegen. Er zijn weliswaar verschillen tussen Vlaanderen en Wallonië, maar die zijn klein. 57,25 procent van de uitgaven voor gezondheidszorg gaat naar Vlaanderen, terwijl Vlamingen 57,9 procent van de Belgische bevolking uitmaken. Het aandeel van Wallonië in de gezondheidszorg bedraagt 33,09 procent voor een bevolkingsaandeel van 32,53 procent. De verhouding tussen uitgaven en bevolkingsaandeel is nagenoeg gelijk. Verschillen binnen de gewesten zijn een stuk groter dan verschillen tussen de gewesten. Zo gaf een CM-lid uit Oostende in 2005 gemiddeld 1.239 euro uit aan gezondheidszorg, tegenover 998 euro voor een CM-lid uit Turnhout. In Anderlecht bedroegen de gemiddelde uitgaven per lid 1.259 euro, in Nijvel 960.

Het voorbeeld van de Vlaamse Zorgverzekering toont ook dat de vragen over de richting waarin een gesplitste Vlaamse gezondheidszorg zou evolueren, pertinent zijn. Zal de gesplitste 'Vlaamse' gezondheidszorg een socialere gezondheidszorg zijn? De bijdragen voor de Vlaamse Zorgverzekering worden forfaitair - dus onafhankelijk van het inkomen - geïnd. Arme Vlamingen torsen een even groot deel van de kosten als rijke Vlamingen, wat bezwaarlijk solidair te noemen is. Bovendien maakt de Vlaamse overheid het mogelijk dat verzekeraars zoals Ethias en DKV de zorgverzekering mee beheren. Via regionalisering wordt de deur opengezet voor commercialisering. Wie twijfelt aan de negatieve gevolgen van een gecommercialiseerde gezondheidszorg, moet zeker Michael Moores documentaire Sicko eens gaan bekijken.

Laten we ook niet vergeten dat gezondheidszorg goed is voor zowat een derde van de sociale zekerheidsuitgaven, en daarmee de belangrijkste tak is van de sociale zekerheid. Het is nog maar de vraag of de overige delen van de federale sociale zekerheid overeind kunnen blijven zodra de grootste tak is afgezaagd. En een splitsing van de sociale zekerheid zal op termijn tot sociale afbraak leiden. Dat is de kernboodschap van de petitie 'Red De Solidariteit'.

Luc Desmedt, directeur Humanistisch Vrijzinnige Vereniging; Bart Meuleman, socioloog KU Leuven; Maxime Stroobant, professor emeritus VUB en ex-voorzitter RVA; Guy Tordeur, verbondssecretaris ACV Brussel-Halle-Vilvoorde; Hendrik Vermeersch, secretaris BBTK Brussel-Halle-Vilvoorde. Namens Red De Solidariteit.