Indymedia.be is niet meer.

De ploeg van Indymedia.be is verhuisd naar DeWereldMorgen.be waar we samen met anderen aan een nieuwswebsite werken. De komende weken en maanden bouwen we Indymedia.be om tot een archief van 10 jaar werk van honderden vrijwilligers.

[Interview] Josworld bouwt een sociaal aspect uit rond beeld

[Interview] Josworld bouwt een sociaal aspect uit rond beeld

BRUSSEL - Het grafische collectief JosWorld is - zoals ze zelf zeggen- een 'Brussels-based Creative Think Tank', een bende vormgevers met een sociale en culturele ingesteldheid. Hun laatste wapenfeit is een klassiek pianoconcert aangevuld met analoge visuals en digitaal geweld tijdens de recente Nuit Blanche in Brussel. Hoog tijd dus om het jonge zestal te bevragen naar hun doen en laten.

Hoe is JosWorld ontstaan?
"Het basisidee is in 2002 ontstaan in de Sint-Lukas Hogeschool in Brussel. Toenmalige studenten Goele en Kathleen wouden op een eigenzinnige, tegendraadse manier met vormgeving bezig zijn, los van de gangbare trends. Hun naamgeving moest dus even tegendraads zijn: "Het was dan ook vooral een reactie op de erg commerciële aanpak van vele grafische bureaus, die vaak op zoek zijn naar een verfrissende naam. Het banale 'Jos' - het had evengoed Marcel kunnen zijn - combineerden we met het fancy woord 'Design', en zo was JosDesign geboren. Omdat deze naam niet de hele lading dekte hebben we hem later veranderd tot 'JosWorld'. Een eigen wereld creëren is immers toch veel spannender dan je beperken tot designen alleen." In 2005 hebben Arno en Thijs het collectief aangevuld en werd het hele idee concreet met de oprichting van een eigen vzw en het binnenhalen van de eerste projecten. Sindsdien is de bal aan het rollen en telt het collectief 6 vaste leden en kan het namen zoals de Brusselse Beursschouwburg, Pukkelpop, Damaged Goods en andere culturele spelers tot haar vaste klanten rekenen. Met onze vzw wouden we eigenlijk wat meer eigen artistieke projecten opzetten, maar gezien het onverwachte succes van ons werk schiet daar helaas meestal maar weinig tijd meer voor over."

Wat is de bedoeling van JosWorld?
"Zoals ik zei wilden we in de eerste plaats onze eigen grafische visie en artistieke projecten uitwerken. Een ander belangrijk aspect is dat we met Josworld een eigen kritische blik op vormgeving naar voor willen brengen. Wij zijn niet zo happig op heel dat platcommerciële vormgeven in functie van wat de klant wil. Ontwerpen is zoals een kind baren: het is het resultaat van een intensieve wisselwerking tussen beide ouders. Een ontwerp moet voor ons dus in eerste instantie een ziel hebben, de ziel van de klant én die van de vormgever, het commerciële aspect is binnen onze visie hieraan ondergeschikt". JosWorld blijkt niet alleen begaan met hun creaties, maar ook met hun omgeving. Kathleen: "Klopt. Wij hebben een grote verbondenheid met Brussel, onze huidige woon- en werkplaats. De dynamiek, impact en multiculturaliteit van deze stad is prachtig en blijvend inspirerend. Maar we ergeren ons mateloos aan de 'kleine ongemakken voor de gewone burger' zoals de enorme leegstand, onveiligheid voor fietsers, taalproblemen en dergelijke. Via enkele eigen projecten proberen we deze aspecten onder de aandacht te brengen!"

Waarom hebben jullie besloten een collectief op te richten?
"We hebben alle zes een vrij uitgesproken grafische visie. In onze individuele loopbanen ondervinden we dat er vaak erg weinig ruimte is voor persoonlijkheid en eigen inbreng. Er wordt te veel gewerkt volgens marketingmodellen en gestandaardiseerde probleemoplossingen. Noem het gerust 'trends'. Wij willen los staan van deze trends, en we willen vooral onze eigen creativiteit optimaal uiten. Hoe kan je dat beter doen dan je te organiseren met gelijkgezinden?" Arno: "Als jonge creatieveling is het erg moeilijk 'je eigen ding te doen'. Weinigen slagen hierin. De concurrentie van de gevestigde waarden is groot, de kosten vaak niet gering, de werkdruk hoog en het wantrouwen groot. Door ons te verenigen staan we sterker, kunnen we de druk spreiden en de concurrentie aangaan. Onze spontane en enthousiaste werkwijze is ook het gevolg van het feit dat we niet hoeven te leven van de organisatie."

En waar leven jullie dan van?
"Ieder van ons heeft in eerste instantie zijn of haar eigen carrière die volledig los van JosWorld staat, en waar 'ie uiteraard zelf verantwoordelijk voor is. Als vzw houden we onze werking vooral draaiende met 'betaalde' grafische opdrachten die ons de nodige financiële werkruimte geven. Deze kiezen we zeer zorgvuldig uit, en ze moeten ook binnen het profiel van onze organisatie passen. Daarom werken we momenteel enkel voor de culturele sector, en stààn we op een sterk wederzijds begrijpen tussen ons en de klant. Daarnaast kunnen we voor specifieke eigen artistieke projecten vaak beroep doen op subsidiërende instanties, of samenwerken met partners. Het feit dat JosWorld project- en niet omzetgericht is maakt dat we onze eigen visie optimaal kunnen profileren."

Hoe uniek is jullie project? Zijn ze er nog andere collectieven?
"Er zijn wel wat andere collectieven, maar zij doen meer puur grafische dingen, terwijl wij heel dat gegeven uitrekken. Wij proberen onszelf een identiteit te geven in een wereld waarin allerlei dingen gebeuren. We willen een sociaal aspect uitbouwen rond beeld. Al is het ook wel een wereldje op zich. We kennen de mensen die in Brussel bezig zijn en van anderen weten we waarmee ze bezig zijn en wat voor werk ze doen. In Brussel heb je een hele scène van organisaties en collectieven, die niet helemaal hetzelfde doen, maar zich wel een beetje aansluiten. Wout Walt, onze buren, begonnen ongeveer gelijktijdig als een zelfstandig collectief van zeefdrukkers. Commercieel gezien doen zij ongeveer hetzelfde werk, zonder heel dat sociale netwerk er rond. Foton is wel meer maatschappelijk geëngageerd, maar dan op gebied van kunst en muziek. Zij organiseren allerhande evenementen."

Jullie collectief mag gerust nog wat meer bekendheid verwerven. Op welke manier doen jullie daar iets aan?
"In de eerste plaats natuurlijk door succesvolle projecten af te leveren! Daarnaast is ook ons atelier - een kleine winkelruimte met vitrine waar iedereen kan binnen kijken - belangrijk. Onze ruimte leent zich uitstekend tot het organiseren van tentoonstellingen en vernissages. Omdat de ruimte aan de straatkant gelegen is, hebben we altijd contact met de mensen die buiten lopen. Daarnaast is er binnen het Brusselse een hele scene aan jonge artistieke organisaties die prachtige dingen doen, en waarbinnen er vaak samengewerkt wordt. Vanzelfsprekend brengen dergelijke samenwerkingen steeds nieuwe mogelijkheden voort. Verder laten we alles liefst zoveel mogelijk op z'n beloop: tevreden mensen brengen automatisch nieuwe kansen aan, en dàt is voor ons de beste reclame."

Zijn er taakverdelingen binnen jullie groep?
"In principe niet. Iedereen werkt op dezelfde hoogte, maar we hebben wel elk onze eigen specialiteiten. Samen vullen we elkaar perfect aan en kunnen we een breed gamma aan projecten aan. Een van onze geheimen: je moet je werk los kunnen laten. We werken binnen een project constant verder op elkaars creaties, waarbij de ene interventies doet op het resultaat van de ander, wat dan weer door een derde persoon herwerkt wordt enzovoort... Erg moeilijk en vermoeiend soms, maar het maakt wel dat onze realisaties steeds 'collectief' zijn. Voor praktische zaken zoals administratie en dergelijke zijn er natuurlijk wel strikte taakverdelingen, want anders zou de chaos maar al te groot worden."

Betrekken jullie anderen bij jullie projecten?
"Wij zes blijven de kern van JosWorld, maar afhankelijk van project of noodzaak werken we graag met anderen samen. Met Pukkelpop was dat het geval, of recentelijk nog voor onze performance tijdens Nuit Blanche. Onze WorkShots tijdens BRXLBravo waren trouwens volledig gebaseerd op externe samenwerkingen. Tenslotte hebben we ook nog enkele bevriende vormgevers achter de hand die onze werkwijze kunnen volgen en die ons uit de nood kunnen helpen als het wat te druk wordt."

De klassieke laatste vraag: wat brengt de toekomst?
"Heel concreet zijn we momenteel onze werkruimte aan het verhuizen naar een oude brouwerij in Brussel. Bedoeling is dat dit dé nieuwe creatieve hotspot van Brussel gaat worden. Uiteraard zal dit heel wat nieuwe uitdagingen met zich meebrengen. Ook voor onze eigen werking zal dit belangrijke gevolgen hebben. Vervolgens zijn we volop bezig met enkele eigen projecten die al lang op tafel liggen, en is het volgende zomerseizoen al in volle voorbereiding. Tenslotte moeten we nog een beter evenwicht in onze eigen werking vinden, want al onze aktiviteiten moeten we per slot van rekening nog gebolwerkt krijgen. EN het moet plezant blijven!"

Meer informatie: JOSWORLD vzw – Brussels based creative thinktank Lakensestraat 113 – 1000 Brussel – jos@josworld.org