Geertrui Poelaert26 januari 2008 – 23:30

Quizvragen

Vraag 1: Van nieuwe ontwikkelde geneesmiddelen, welk is daarvan het percentage voor tropische ziekten die vooral ontwikkelingslanden treffen?

Op 1.393 nieuw ontwikkelde medicamenten, waren er 13 bestemd voor tropische ziekten. Deze tropische ziekten zijn geen marginale ziekten, jaarlijks sterven 17 miljoen mensen aan tropische ziekten zoals ondere andere malaria, de Afrikaanse slaapziekte, leishmaniasis en de gele koorts.
Farmaceutische bedrijven focussen zich op medicijnen tegen cardiovasculaire ziekten, kanker, dermatologie, enzovoort. Onderzoek omtrent tropische ziekten loopt vast omwille van het "niet winstgevend zijn". Onderzoek omtrent tropische ziekten gebeurt in grote mate door universiteiten, in een later fase steunen farmaceutische bedrijven op dit onderzoek.

Vraag 2: Op een 100 euro zakencijfer voor een geneesmiddel, hoeveel euro gaat er naar onderzoek en hoeveel euro gaat er naar marketing?

Onderzoek: 14 euro
Marketing: 35

Het argument van de grote farmaceutische bedrijven dat de hoge prijzen van de medicijnen noodzakelijk zijn voor toekomstig onderzoek en ontwikkeling blijkt dus onwaar. De marketing-en administratiebudgetten liggen dubbel zo hoog dan de budgetten voor onderzoek en ontwikkeling.
Bovendien betaalt de belastingsbetaler 85% van het onderzoek voor de vijf meest verkochte geneesmiddelen.

Vraag 3: Hoeveel pakjes paracetamol (merkmiddel / generisch) kan je voor 20 euro kopen in België / Nieuw-Zeeland.

België: merkmiddel: 4 pakjes / generisch: 6 pakjes
Nieuw-Zeeland: 87 pakjes!
Hoe is dit te verklaren? In Nieuw-Zeeland hanteert men het Kiwi-model. De terugbetaalde geneesmiddelen worden gekozen op basis van kwaliteits-en prijscriteria. De andere medicamenten zijn nog steeds te verkrijgen, maar worden niet terugbetaald. Dit systeem heeft heel wat voordelen. Ten eerste wordt de geneesmiddelenmarkt gerationaliseerd, dit betekent dus geen verschraling van het aanbod.
Ten tweede wordt de zware last voor de sociale zekerheid vermindert.
Ten derde wordt de kwaliteit van de voorgeschreven medicamenten verbeterd.
In het algemeen kan je dus stellen dat het Kiwi-model steunt op de noden van de bevolking en niet wordt opgezogen door de marketingkrachten.

De privatisering en de gezondheidszorg

De quiz van het actieplatform "Gezondheid & Ontwikkeling" focuste op de marktlogica van de farmaceutische bedrijven. Maar de trend van deregulering treedt ook binnen in de gezondheidszorg. Ook de sociale zekerheid moet eraan geloven: solidariteit past niet binnen de marktlogica van het neoliberalisme. Private verzekeringen komen in de plaats, je betaalt meer naargelang je risico. De gevolgen? De middelen gaan niet daar de mensen die gezondheidszorg echt nodig hebben, omwille van een tekort aan financieel kapitaal. Gezondheidszorg stelt dus niet meer de noden centraal, maar alles draait om winst.
Je krijgt een gezondheidssysteem op twee snelheden. De rijkeren gaan naar een goed uitgebouwde private gezondheidszorg. Armeren moeten steunen op de overgebleven publieke diensten, maar omwille van verlaagde overheidsinvesteringen blijkt deze gezondheidszorg van van slechte kwaliteit te zijn.

Het nakomen van de Alma-ata Verklaring

In 1978 vond een gezondheidstop, op initiatief van de Wereld Gezondheidsorganisatie en UNICEF, in Alma-ata (Kazakstan) plaats. De beginselen van de gezondheisverklaring van Alma-ata (1978) zouden een centrale plaats moeten innemen in het gezondheidsbeleid.
Ten eerste stelt Alma-ata dat gezondheid fysiek, mentaal én sociaal welzijn is. Men erkent dus de verbondenheid tussen gezondheid en ontwikkeling. Gezondheid én ontwikkeling zijn mensenrechten!
Ten tweede zou armoede geen barriere mogen zijn voor de toegang tot gezondheidszorg. De ongelijkheden op gezondheidsvlak moeten bestreden worden: naast een beter uitgebouwde gezondheidszorg moet men ook werkzaam zijn op andere terreinen, zoals bijvoorbeeld onderwijs, mobiliteit en algemene leefomstandigheden.
Ten derde is lokale participatie (het betrekken van lokale gemeenschappen op zowel op het plannings, organisatie- en werkniveau) essentieel voor een toegankelijke gezondheidszorg. Bovendien erkent men ook de positieve aspecten van traditionele geneeskunde.
Tenslotte plaats Alma-Ata gezondheid in een breder plaatje. De torenhoge bedragen die nu gespendeerd worden voor militaire doelen zouden beter geïnvesteerd worden voor een beleid gericht op vrede en ontwikkeling.

Het voorbeeld van Nieuw-Zeeland (en bijvoorbeeld ook de goede gezondheidszorg in Cuba)leert ons dat alternatieven wel degelijk mogelijk zijn. Het recht op gezondheid is enkel mogelijk in een wereld die niet overheerst wordt door een neoliberale logica.