Indymedia.be is niet meer.

De ploeg van Indymedia.be is verhuisd naar DeWereldMorgen.be waar we samen met anderen aan een nieuwswebsite werken. De komende weken en maanden bouwen we Indymedia.be om tot een archief van 10 jaar werk van honderden vrijwilligers.

What ’s left of the left? In debat over links en maakbaarheid

What ’s left of the left? In debat over links en maakbaarheid

GENT--“De vrije markt heeft haar superioriteit bewezen en de droom van een door de overheid bestuurde samenleving, collectivisme en planeconomie is voorbij. Of ben ik nu te sarcastisch?” Met die stelling slaagt ‘advocaat van de duivel’ Yves Desmet erin het panel uit te dagen in het debat in het kader van De Hete Lente: 40 jaar '68. Misschien had het met de hevige onweersbuien te maken, -volgens iemand uit het publiek lag het aan de keuze van het panel, dat niet links genoeg was-, maar de opkomst op 15 mei in de Vooruit was niet overdreven groot.

vooruit.jpg

Het panel -behalve Bart Dewever, de zelfverklaarde 'partypooper' van de avond (voorzitter NV-A)- ontkent fervent dat toen de Berlijnse muur in ‘89 viel, het geloof in de maakbaarheid van de samenleving wegviel en dat links toen eigenlijk in een identiteitscrisis terechtkwam. Volgens Frank Vandenbroucke (Vice-president van de Vlaamse Regering, Vlaams Minister van Werk, Onderwijs en Vorming en ooit lid van de trotskistische RAL) is de -zoveelste- uitvaartplechtigheid van het socialisme dan ook onterecht. “Ook na mei ‘68 heb je momenten van sterke politieke moed en sociaal-democraten die in golven aan de macht waren. Het beeld van links dat systematisch achteruit gaat, of kapot zou zijn gegaan, klopt dus niet. Tenzij je links zou gelijkstellen met een planeconomie, maar dat idee is al heel lang kapot. Links heeft zich een aantal jaren vastgezet in een zeer klassiek soort marxisme, wat we uiteindelijk overwonnen hebben. Links staat nu voor mij voor zeer radicale opvattingen over rechtvaardigheid, maar het is geen kwestie van ‘links tegen het kapitalisme’, of van ‘de markt is het kwaad’, wat Carl Devos in de inleiding besprak.”

De afbrokkeling van het communistisch bestel in ‘89 was volgens de Nederlander Paul Kalma (Lid van de Tweede Kamer. Daarvoor was hij directeur en medewerker van de Wiardi Beckman Stichting, het wetenschappelijk bureau van de PvdA) een zeer belangrijk moment, maar in de eerste plaats voor de mensen die het aanbelangde en wiens leven er drastisch door veranderde. Hij stelt vraagtekens bij de kansen, de kracht en de aanspreekbaarheid die links dankzij dat moment zou hebben verworven. “De problemen die links nu kent in West-Europa zijn niet rechtsreeks te herleiden tot die gebeurtenis.” Bart De Wever merkt op dat er geen links meer bestaat, enkel nog links-liberalen. “En diegenen die voor ‘89 geloofden dat die linkse droom mogelijk was, hadden ze al niet op een rijtje.” Het stoort hem dan ook niet dat die illusie verloren is gegaan en dat West-Europese socialisten als Tony Blair (New labour) , Schröder en de SP (werd SPa) zich aanpasten en links-liberalen werden.

“Het grote verschil toen en nu is dat je nu een schizofrenie moet ontwikkelen bij jezelf, want rationeel kan ik er niet bij dat de wereld te redden is, maar heb voor mezelf totaal geen andere weg dan links te zijn en te blijven geloven dat de samenleving maakbaar is”, aldus Anne Provoost (schrijfster, curator Zogezegd in Gent). Daarbij speelt ook de vraag mee hoe je links en rechts benadert :economisch of sociaal-ethisch. Bovendien is ze verbaasd over hoe openlijk links steeds aan zelfspot doet, en er een sport van maakt steeds de advocaat van de duivel te spelen door tegenargumenten te zoeken.

Is de vrijheidblijheid te ver doorgeschoten?
Over de gevolgen van de vrijheidblijheid, de behoefte om het bestaande volledig omver te werpen ontstaat een hevig debat, onder meer over het onderwijs. Kalma erkent dat het uiteindelijk is misgegaan in het onderwijs in Nederland na de ingevoerde veranderingen van de jaren zestig, maar bespreekt ook trots enkele positieve blijvende effecten van de toenmalige hervormingen. Dewever vindt dat het linkse geloof in een maakbare samenleving al snel in totalitarisme omslaat, wat Vandenbroucke droogjes ontkracht door een uiteenzetting over het nut van sociale hervormingen in, bijvoorbeeld, het onderwijs.

“Maar de erfenis van de jaren ’60 , het -door links- opvullen van het gebrek aan sociale normen door juridische normen- heeft op verschillende punten voor het failliet van links gezorgd", vindt Dewever. "Zo heeft de doorgedreven participatie van studenten ervoor gezorgd dat het nu de studenten zijn die de boeman zijn , in plaats van de prof. En men laat sociale normering toe door de islam, terwijl men 200 jaar gevochten heeft om een normering door godsdienst te bannen. Er is een enorme rijkdom in België maar het geluksgevoel vindt men niet meer. België staat bijvoorbeeld in de top vijf van zelfmoorden, en ouders zien hun kinderen veel te weinig.” Dewever beklaagt ook dat verleidingsprogramma’s als temptation island door de seksuele moraal van mei ‘68 mogelijk werden. Hij oogst daardoor weinig respect bij het panel en krijgt uitgelegd hoe hij totaal verschillende zaken op een hoopje gooit.

Is alles wat links in ‘68 bestreed vandaag mainstream?
Verhofstadt zei onlangs dat hij in zijn studententijd,10 jaar na ’68, zijn liberalisme niet verkocht kreeg want “Toen was het niet of je links was, maar hoe links je was.”… “En alles wat links toen verbande, zoals privatisering, vrije markt, weinig regulatie is vandaag mainstream. Links doet niet meer de moeite om het te bestrijden.” Vandenbroucke nuanceert dat door erop te wijzen dat Verhofstadt toen verkondigde dat het huidige collectieve pensioenstelsel zou failliet gaan en dat de structuur van het pensioenstelsel moést vervangen worden door een privaat stelsel. “Hij heeft intussen zeer veel gepubliceerd over de gezondheidszorg, er is dus bij de liberalen ook beweging in die materie geweest, maar bij hen is dat geen groot punt van zelfbekeuring geweest. Ik was als student zeer radicaal voor planeconomie, en heb dat overwonnen.”… “De maakbaarheid -zonder daarbij het kapitalisme te willen omverwerpen - wordt bewezen in Noord-Europese welvaartstaten, waar via het voeren van een consequente politiek er meer werkenden zijn, en waar er een grotere emancipatie van de vrouw is dan in continentaal Europa.”

Volgens Dewever is meer welzijn enkel het gevolg van economische vooruitgang, en gebeurde het ondanks de linkse politieke leidende klasse. Er zijn volgens hem binnen links twee debatten bezig: het ene debat is economisch : “ze hebben moeten aanvaarden dat er geen alternatief is (TINA), en bespreken nu enkel nog je de vrije markt corrigeert, de rest zijn nuances.” Het andere debat gaat over hoe je de samenleving inricht. “Links overheerst nu het intellectueel leven, de openbare ambten, het onderwijs en de media. Maar we zijn toch op een kantelmoment gekomen, want rechts wint steeds meer verkiezingen.” Hij komt Anne Provoost enigszins tegemoet door haar gelijk te geven dat de rechterzijde geen geloofwaardige oplossing biedt. Hij voegt eraan toe dat ze zeer dikwijls uit zeurpieten, -waaronder Dewever zelf- bestaat. “Bovendien zijn het vooral rechtse populistische partijen (Vlaams Belang, Lijst Dedecker) die dat vacuüm in West-Europa opvullen. Partijen die de projectie van een samenleving vooropstellen die nooit bestaan heeft en vinden dat we terug moeten naar die samenleving.”

Politiek hoofdredacteur Desmet speelt de bal door naar de sociaal-democraten: “Jullie hebben dus God uit Europa verjaagt, maar alleen moreel nihilisme achtergelaten”.

Kalma begint een bevlogen uiteenzetting over hoe inspirerende ideeën over anders leven en kritiek op consumentisme uit ‘68 nu ook nodig zijn en dat de geschiedenis heeft bewezen dat een markteconomie ingebed moet zijn in sterke sociale en culturele instituties en gedragen moet worden door de normen van rechtvaardigheid en solidariteit. Hij geeft toe dat er gedurende een periode in het verleden te veel de nadruk op de rol van de overheid werd gelegd. Maar nu beginnen de sociale instituties af te brokkelen door globalisering, korte termijn rendement en harde concurrentie. Hij doet een oproep tot alle partijen om daarop een antwoord te bieden. Desmet komt op de proppen met een ander verklaringsmodel: iedere progressieve , linkse beweging streeft ernaar om de arbeider uit de slavernij te bevrijden, maar eenmaal die arbeider een zekere welvaart heeft bereikt, wordt hij conservatief en wordt de sociaal-democratie overbodig. Het panel is het daar niet volledig mee eens. Door de maatschappelijke instabiliteit van de wereld klopt dat model niet , “want er zijn daardoor steeds nieuwe oplossingen nodig”, aldus Vandenbroucke.

‘Oud-strijdster’ Chantal Desmet (Hogeschool Gent) valt in haar slotconclusie historicus Dewever aan met het verwijt dat hij de geschiedenis gewoonweg niet kent, legt uit hoe slecht het was in de periode voor mei ’68 en verklaart dat het de sfeer, de tijdsgeest en de mentaliteit van toen was, die voor heel wat veranderingen via kleine bewegingen heeft gezorgd. Ze houdt een pleidooi voor de mei ’68 beweging aan de hand van verschillende sociale rechten, vrouwenrechten, homorechten en het einde van de ‘pater familias ’. De positie van de vrouw in onze samenleving is een topic dat haar na aan het hart ligt. Dat is naar het schijnt een understatement, vermits ze als Dolle Minna eind jaren ‘60 op de barricade stond. Chantal Desmet sympathiseert met iemand uit het een publiek die vindt dat er in het panel ook personen vanuit een linkser kamp dan deze sociaal-democraten mochten zitten en poneert "Wat is links en wat rechts? "Daar zijn we blijkbaar nog niet uit, als ik dat hier allemaal hoor.”

Er waren ook enkele beeldende en grappige fragmenten uit het met de Gouden Uil bekroonde Het grote uitstel, live voorgelezen door auteur Marc Reugebrink zelf. Het grote uitstel is een roman over jeugdige overmoed in de jaren zeventig en tachtig en tot excuses omgebogen grote principes.

I.s.m. UGent, De Morgen, de Kreveld Stichting, Amsab-Instituut voor Sociale Geschiedenis, VRT Archief en Klara

AnneProvoost__c__Pieter_Bleuz_-square.jpg
desmet.jpg
dewever.jpg
kalma.jpg
Rgb (door Koen Broos).jpg
D.bmp
vdbr.jpg

Vlnr.Anne Provoost,Yves Desmet,Bart Dewever,
Paul Kalma,Marc Reugebrink,Chantal Desmet,Frank Vandenbroucke. (Foto's: RK, flickr.com, eigen website of website van de partij. Foto Marc Reugebrink door Koen Broos)

spijtig

Een debat over mei 68 zonder de 68 ers?

Ik werd dat jaar geboren in Gent.
Mei 1968 in Gent dat was toch Renaat Willockx, Mon Roseel (of vuile mon), Vietnam, Kruithof, ... althans, dat was de versie van mijn ouders.

In Gent kan je niet naast de erfgenamen van mei 1968 heen kijken: Victoria De Luxe, de PVDA in Zelzate, Vuile Mong, Attac (Eric Goeman), Vrede, JNM, GROEN!, het Anarchistisch centrum, de krakers beweging, Netwerk, De Vooruit, ... en ik vergeet er zeker tientallen.
Of hebben die mensen niets (meer)te vertellen over "De Maakbaarheid van de samenleving"?

Een gemiste kans, denk ik. Ik graag wel eens een Renaat Willocks, Vuile Mong, Eric Goeman, Ludo de Brabander, Kruithof, Van Accoleyen, ... in debat zien gaan met de Belgische (sorry Vlaamse) versie Sarkozy (De Wever).

Ik ben heel blij dat jullie

Ik ben heel blij dat jullie zo wakkere burgers zijn bij Indymedia want de linksen zijn gebrainwashed net als de rechtsen....
Er is kennis nodig voor de psychologische operatie, die heeft plaats gevonden in de laatse 50 jaar, te ontmaskeren.
Global Warming en Co2 is er weer zo een en de groene linksen trappen er weer mooi in.

Eric Goeman is wel goed bezig met die belastingfraude/paradijzen op de tafel te krijgen...heb ik bewondering voor;

Er zal een nieuwe generatie opstaan kijk hier gisteren
http://www.dumpert.nl/mediabase/111651/3bbe198a/id_controle_loopt_uit_de...