Ludo De Brabander05 september 2008 – 23:10

Onze minister van Defensie Pieter De Crem wijst geregeld - terecht overigens - op de wantoestanden onder het Taliban-regime. In een open brief[1] van 27 augustus 2008 schrijft hij: “Vrouwen werden veracht, onderwijs als een bedreiging aanzien, de economie verstikt en boeddhabeelden vernietigd.” Bovendien beschermden ze de gevaarlijkste terroristen ter wereld verantwoordelijk voor de aanslagen van 9/11. Dus was het maar goed dat het westen ingreep, die bewuste dag van 7 oktober 2001. Zeven jaar later is het werk nog lang niet af, aldus De Crem. De uitdagingen bij de heropbouw van Afghanistan blijven immens, maar “de aanpak van deze problemen zijn cruciaal als stap in de goede richting.” België is immers een land dat “haar verantwoordelijkheid wil opnemen voor de verdediging van vrede, veiligheid, democratie en mensenrechten wereldwijd, in ons aller belang.”

Military Spending: het Amerikaanse voorbeeld
De Crem is wat fier om de taal van zijn machtig voorbeeld aan de andere kant van de oceaan te spreken. Op de website van het Witte Huis[2] zegt President Bush over Afghanistan: “Wij werken om mensen onderwijs te geven, wegen te bouwen, goede gezondheidszorg te verlenen”. De Amerikaanse president geeft daar op zijn bekende manier een invulling aan. In het voorjaar kondigde hij de cijfers aan voor het fiscale jaar 2009: 515 miljard dollar voor Defensie, een stijging met 57 % in vergelijking met 2001.[3] Daar komt nog eens 70 miljard bij voor de ‘strijd tegen het terrorisme’, waarvan een belangrijk deel naar “Operation Enduring Freedom” in Afghanistan vloeit. We zijn wellicht veel te naïef als we stellen dat wat de VS jaarlijks in Afghanistan aan die oorlog besteden overeenkomt met het totale bedrag dat Washington veil heeft voor ontwikkelingssamenwerking: 21,8 miljard dollar of 9,9 procent minder dan het jaar ervoor. Ook de wereldwijde officiële ontwikkelingshulp vervalt met 103,7 dollar (2007) of een zesde van de middelen voor het Amerikaanse defensieapparaat in het niets.[4]

Vrouwenhuis in Istalif
Achter de humanitaire retoriek schuilt jammer genoeg een magere geldbuidel. Jennie Vanlerberghe, één van de grote bezielers van het Vrouwenhuis in het Afghaanse Istalif stuurde ons op 4 september volgend bericht: “Je stelt de vraag hoe het Afghanistan-probleem moet worden opgelost?” aldus Jennie in een reactie op een opiniestuk van ons in De Morgen (4/09). “Wel, ik denk echt dat ons project een klein voorbeeld is. We zijn de enige Vlaamse organisatie nog aanwezig in Afghanistan (er is nog een Waalse). Ons Vrouwencentrum draait enorm goed, bereikt meer dan 3000 mensen en brengt eigenlijk onder de mannen en vrouwen welstand en vrede. Het is dus mogelijk. Het kost relatief weinig, maar helaas liggen de fondsen niet te rapen, zeker niet bij de overheid.”

Met al die aandacht in onze pers voor Afghanistan wilden we dat toch even natrekken. Volgens de officiële cijfers van de Belgische Ontwikkelingssamenwerking bedroeg het bedrag dat we in 2007 voor de Afghanen over hadden 7,77 miljoen Euro.[5] Dat lijkt toch niet zo slecht. Zeker als je weet dat Afghanistan geen officieel partnerland is.

Operatie Guardian Falcon, goed voor zes maal ontwikkelingshulp aan Afghanistan
Maar als je het vergelijkt met onze militaire inspanningen, dan komt er toch een heel ander plaatje uit de bus. De Belgische F16-missie die de naam Operatie Guardian Falcon draagt en 6 maanden duurt kost 22,6 miljoen Euro.[6] Geëxtrapoleerd op jaarbasis is dat zes keer meer dan wat we de Afghanen aan ontwikkelingshulp bieden. Blijkt dat de gulheid ook elders zoek is. Het totaalbudget van het UNHCR (VN-Vluchtelingencommissariaat) in Afghanistan voor een half jaar is amper hoger dan wat de Belgische belastingbetaler besteedt aan de Belgische missie, zijnde een schamele 24,5 miljoen Euro.[7]

En dat er nog veel middelen gezocht worden om de humanitaire nood te lenigen, blijkt uit de oproep van Oxfam Novib (Nederland). De hulporganisatie meldt dat er 404 miljoen dollar (280 miljoen Euro) nodig is om vijf miljoen Afghanen de hongerwinter door te krijgen.[8] Maar er is nog maar 56 miljoen Euro gevonden. Dat komt overeen met een verlengde F-16 missie tot 15 maanden, wat helemaal niet zo’n irreëel scenario is. In de Belgische pers konden we al lezen dat de F-16 missie wellicht tot een jaar verlengd zal worden, goed voor een (geëxtrapoleerde) kostprijs van minimum 45 miljoen Euro.

Een Belgische bom: het maandloon van 40 Afghaanse gezondheidswerkers
Volgens de verstrekte gegevens worden er vier vluchten gemiddeld per dag uitgevoerd. Een vlucht vertegenwoordigt omgerekend dus 31.250 Euro. Dat stemt overeen met het totale budget voor vier maanden van het vrouwenhuis Istalif (30.000 Euro). Het vrouwenhuis in Istalif moet het stellen met 7.500 Euro per maand. Het vrouwenhuis bereikt 500 tot 600 mensen per dag. Onrechtstreeks hebben 3445 mensen baat bij het huis. Het telt 24 vaste personeelsleden (9 vrouwen en 14 mannen). Een gynaecologe verdient er 208 Euro per maand en dat is voor Afghanistan redelijk goed betaald.

Een GBU-12 Lasergeleide bom (waarmee onze F-16s uitgerust zijn) kost 13.000 Euro.[9] Elke F-16 is met 2 of 4 ervan uitgerust. Militaire bronnen schatten dat er gemiddeld een bom per twee dagen gelost zal worden. Met dat bedrag draait het vrouwenhuis twee maanden.
Een F-16 kost minstens 10 miljoen Euro (kan sterk variëren naargelang uitrusting). Tja, daar is het vrouwenhuis in Istalif 120 jaar zoet mee!

Noten:

--------------------------------------------------------------------------------

[1]http://www.pieterdecrem.be/index.php?id=14&tx_ttnews[tt_news]=120&tx_ttnews[backPid]=8&cHash=71d728a40e
[2] http://www.whitehouse.gov/infocus/afghanistan/
[3] http://www.whitehouse.gov/omb/budget/fy2009/defense.html
[4] http://www.oecd.org/document/8/0,3343,en_2649_34447_40381960_1_1_1_1,00....
[5] http://www.dgos.be/documents/nl/statistieken/afghanistan_2007_nl.xls
[6] http://www.demorgen.be/dm/nl/989/Binnenland/article/detail/391959/2008/0...
[7] In het jaarrapport van de VN-instelling staat het bedrag van 70,641 miljoen dollar voor 2007, of omgerekend een 49 miljoen Euro op jaarbasis (http://www.unhcr.org/home/PUBL/48490afa2.pdf )
[8] De oproep dateert van 29 augustus 2008 (http://www.novib.nl/id.html?id=11317)
[9] Le Soir, 23 augustus 2008