Thierry12 september 2008 – 22:23

TL - Hoe ben je ertoe gekomen om van naar Afrika reizen een sport te maken?

Tom Cré - «Ha ha, een sport… Zo heb ik het zelf nog nooit bekeken. De oorspronkelijke reden kan ik bij reggaemuziek gaan zoeken. Hierdoor kom ik regelmatig in verschillende reggaecafés in de “Getto” van Antwerpen. Door in contact te komen met de Afrikaanse cultuur en dikwijls als enige blanke tussen een hele hoop afrikanen een feestje te bouwen, voel ik mij echt enorm op mijn gemak tussen Afrikanen. Ik merk ergens een sterke verbintenis op.Na het afronden van mijn studies had ik echt nood aan iets compleet anders dus heb ik enkele maanden in een fabriek tussen de gewone werkmens gewerkt om dan 2 maanden naar Ethiopië te reizen. Het thuisfront steunde me eerst niet, ik was de enige die er van overtuigd was dat mijn reisplan naar Ethiopië positief ging uitdraaien. Het thuisfront heeft dus duidelijk last van angst voor het onbekende…»

«Ja, ik kan wel stellen dat het na die eerste keer om zeep was. Ik was meteen verkocht aan Afrika maar ook aan het alleen onderweg zijn in het leven. Na die eerste reis heb ik me wel moeten verplichten om een ander land dan Ethiopië uit te kiezen. Zo wist ik van mezelf dat als ik meteen weer terug naar Ethiopië zou gaan, ik misschien wel nooit nog andere Afrikaanse landen zou gaan opzoeken.»
«Als je het een sport wil noemen, kan ik stellen dat ik er een uitdaging wil van maken om voor mijn 30ste elk Afrikaans land te hebben doorgereisd.»

Welke landen heb je ondertussen al aangedaan?

«Veel te weinig (héhé): Ethiopië (2x), Zambia, Zimbabwe, Mozambique (transit), Malawi, Tanzania en Kenia.»

«Op mijn laatste reis heb ik Burundi, Rwanda en Oeganda links laten liggen omdat mijn budget door een overval plotseling beperkt was geworden. Het doet me nu nog pijn in mijn hart, want deze landen staan al lang op mijn verlanglijstje. Hopelijk ben ik staat om na mijn aankomst in Nigeria nog tot ginder te geraken.»

Hebben je reizen een doel?

«Omdat reizen een heel groot deel van mijn leven is, heeft dit voor mij hetzelfde doel als het leven zelf. Dit start bij het respecteren en herkennen van het leven. Ik ben een “gelover” in het leven, in God. Het reizen heeft zeker als doel om mijn kennis te verruimen, levenskennis. Uit ervaring kan ik stellen dat reizen me wijzer maakt en dit niet alleen op cultureel niveau maar zeker ook op het gebied van zelfkennis en levenservaring.»

Wat zoek je in Afrika?

«Het onbekende…»

Zoek je in Afrika iets dat je hier niet vindt?

«Ik stel liever dat ik in Afrika iets gevonden heb dat ik hier niet terugvind. Dit is ook zeer normaal. Maar het is niet zo dat ik alleen de Afrikaanse cultuur respecteer. Zeker heb ik ook begrip voor onze Europese culturen. Dus zijn er hier bepaalde zaken in België die ik helaas niet in Afrika aantref (bv. gender gelijkheid). Cultuur en economie brengen mentaliteiten met zich mee. Wat ik in Afrika zoek is de echte betekenis van het leven en dat is in mijn ogen ‘overleven’. Wanneer je ziet hoe danig arme mensen toch gelukkig kunnen zijn. Dan voel ik mij persoonlijk meer aangetrokken door deze wijze van leven dan die in mijn thuisomgeving. Maar ik ben altijd al wat vreemd geweest in België.»

«Ik interesseerde mij nooit voor multimedia. Ik weet niet hoe ik een stereospeler moet opzetten en het nam heel wat van mijn tijd om het gebruik van computer onder de knie te krijgen. Het primitieve leven boeit mij enorm. Nu is het nog de kunst om me hier ook in te passen. Ik heb in Afrika enkele maanden aan een stuk zeer primitief kunnen leven tussen lokale mensen in landelijke gebieden en ik dit ervaren heb als een reiniging. Heel wat dingen doe je gewoon buiten, onder de blote hemel. Dat geeft een back to the roots gevoel! Zien hoe dat de Mamoe in Zambia uit heel klein beetje maïspoeder een hele pot maïspap tovert waarmee het hele gezin de maag vult. Zulke dingen doen mijn hart open bloeien.»

Wat was je sterkste ervaring?

«Het voortdurend gezelschap van God. Ik voel mij echt samen met alles en dat is de reden waarom ik niet hoef te vrezen om er alleen op uit te trekken. God is bij me…»

Kom je er ook tochtgenoten tegen?

«Vast en zeker! Meestal kom je deze onderweg op de bus of op straat tegen. Sommige stellen voor om de tocht gezamenlijk af te leggen. Doordat ik nog niet zoveel reiservaring heb, wil ik alles zelfstandig doormaken. Dit dwingt me ook om sociaal contact met de lokale bevolking te hebben. Omdat me dit enorm veel bijbrengt, kan ik het opbrengen om eenzame tochten aan te vatten. Meestal voel ik mij ook niet eenzaam omdat ik mij tussen Afrikanen niet als een vreemde beschouw.»

«Je komt wel vlug lotgenoten tegen. Dat helpt je heus om met beide voeten op de grond te blijven. Damn, zo kwam ik een Canadees tegen die al 6 jaar de wereld rondreist. Die was werkelijk al bijna overal geweest. Daar heb ik veel respect voor!»

«Op zo’n tochten kom je in elk geval ook gemakkelijk zot volk zoals mij tegen. Dat is soms wel een geruststelling.»

Kan je iets vertellen over de mensen met wie je onderweg contact hebt?

«Doorgaans zijn deze voor 99.9% lokale mensen. Het hangt af van streek tot streek hoe lokale voorbijgangers reageren. De reactie van deze passanten beïnvloedt op zich wel de eerste indruk die je krijgt van een land. Dus heeft dit zeker ook invloed op hoe men er zich zal voelen en gedragen.»

«Ik geloof dat je moeilijk iemand kan inschatten die je pas leert kennen. In Afrika ontmoet je vaak mensen die aan jou wat geld willen verdienen. Dit betekent dat je hiervoor constant op je hoede gaat zijn. Wanneer je dan een local leert kennen die het echt goed met je voor heeft en alles voor je over heeft (en zo heb je er beslist wat), dan heb je dit ook niet meteen door als er minder goede intenties in het spel zijn. Dat doet wel pijn.»

«Je moet iedereen die je leert kennen een eerlijke en gelijke kans geven. Ik laat ook niet met men voeten spelen. Wanneer ik onraad gewaar word, dan ben ik wel bekwaam om mijn grenzen te stellen en het zo nodig af te bollen.»

«Ik zal je een voorbeeld geven van goede mensen die ik tegenkwam… mijn eerste Afrikaanse familie, in Axum, Ethiopië. De eerste keer dat ik in Ethiopië was, bezocht ik zowel het noorden als het zuiden. Toen ik in het noorden, in Axum was, leerde ik een lokale familie kennen. Die aanvaardde mij meteen als een broer of zoon. Dit houdt bijvoorbeeld in dat ze jou niets laten betalen, zelfs niet in hun eigen nachtbar. Soit, na twee dagen werd ik plots ENORM ziek (rond 20.00u ‘s avonds). Echt een doodziek gevoel. Toen de broeder van de familie doorhad dat er iets scheelde, ontfermde hij zich over mij samen met de rest van de familie. Je had het moeten zien, ik had echt heel die binnenkoer onder gekotst en toen er net zand over gegooid was, volgde er een nieuwe lading. “No worries“ luidde het. Na een half uur besloot Hadisch, de naam van de broeder van de familie, om mij naar het ziekenhuis te voeren. Man, ik begon in de taxi al kei hard te shaken. Toen werd er meteen aan malaria gedacht. Wat een nachtmerrie, want ik dacht op dat moment dat als je malaria krijgt, ze jou meteen naar je thuisland sturen. Dat wilde ik natuurlijk niet! Tijdens de consultatie bij de dokter, stelde deze mij de vraag: “How are you feeling?” Ik herinner me nog perfect dat ik hem van antwoord diende met een blik alsof ik elke seconde heel zijn bureau onder zou braken, en nog kon stamelen: “I feel like if you have a gun, just shoot me”. Al vlug begon ik steeds ernstiger ziek te worden. Braken en diarree op hetzelfde moment. Dan hebben ze mij op een kamer gelegd met ongeveer 4 andere patiënten (lokale mensen). Beeld je in dat ik daar constant aan het shaken en overgeven was, wat nagenoeg 14 uur heeft geduurd. Ik herinner mij nog hoe de ogen van de persoon in het bed schuins tegenover mij, me sterkte toewenste.»

«Even na middernacht werd het mij teveel en ben ik even buiten westen geweest. Na een tijdje kwam ik heel stilletje weer bij. Ik voelde de energie van het gebed van Hadisch door mijn lichaam stromen. Hadisch bleef de hele tijd dat ik in het ziekenhuis moest blijven aan mij zijde. Man, die jongen en zijn familie stond er voor mij. Dit was voor mij een blessing!»

«Ik heb me ongeveer drie dagen ziek gevoeld (het ergste was al na 14 uur voorbij). Nu zou je denken dat dit eenzame dagen in het ziekenhuis waren. Wel vergeet het maar. Heel de familie en mensen die mij al eens gesproken hadden, kwamen op bezoek met fruit of iets anders dat ze konden missen. Welja, ik heb mij daar steeds in goede handen geweten. Het was een gevoel dat ik in België niet gekend heb toen ik in het ziekenhuis lag.»

Wat kunnen we leren van Afrika?

«Ik kan hier redelijk kort in zijn. We kunnen leren te ‘leven van Afrika’… Ik geloof echt dat onze maatschappij zich moet realiseren dat we daadwerkelijk kunnen bijleren van Afrika.»

«De zuivere betekenis van het leven vind ik terug in Afrika. Mijn overtuiging is die kan vergelijken met het beeld van een rivier. Het zuiverste of ‘armste’ water vind je meestal bij de bron van een rivier. Hoe verder het water van de bron weg stroomt hoe onzuiverder of ‘rijker’ deze rivier wordt. Deze stelling gaat ook op voor ons samenleven: hoe verder wij ons van de oorsprong van het leven (ik vind die in Ethiopië) wagen, hoe meer ‘hulpmiddelen’ wij tegemoet gaan en hoe onzuiverder het leven gaat worden. Ik ga ervan uit dat enkel het zuivere leven werkelijke kansen op slagen, op een toekomst heeft. Ik vraag mij soms af of ik de enige ben die dit begrijpt.»

Wat denk je te kunnen realiseren in het kader van de projecten van Nieuw Thabor?

«Eerst neem ik mij voor om veilig op het project aan te komen, dat is eigenlijk het enige belangrijke voor mij nu. Verder heb ik al enkele plannen in mijn hoofd. Deze zijn helaas nog wat vaag, zekere in de onvoorspelbare toekomst die ik tegemoet ga.»

«Ter plaatse ga ik allereerst de indruk van Nigeria opsnuiven en een poging doen om mijn rugzak een tijdje aan de kant te zetten om even tussen de lokale bevolking te gaan wonen. Mezelf kennende is het ook mogelijk dat mijn rugzak me toch meteen terug op pad neemt. Only God knows!»

«Wel denk ik dat je niet moet onderschatten wat ik reeds gerealiseerd heb. Op dat zot idee komen en het dan ook daadwerkelijk willen uitvoeren (ik ben ten slotte de enige vrijwilliger die na het lezen van je advertentie daadwerkelijk tot actie is overgegaan, weliswaar op mijn eigen onthaast tempo…). Persoonlijk denk ik dat ik het meeste kan realiseren eenvoudigweg door de manier waarop ik in Kaduna aanwezig zal zijn. Onderweg kan men zich niet hetzelfde gedragen als wanneer men ter plaatse blijft. Daardoor hou ik er ook van om af en toe halt te houden en mezelf op hetzelfde niveau als de lokale armen te plaatsen. Om zo niet enkel over gelijkheid onder rassen hoeven te spreken zonder dit ook gewoon tot uitvoering te brengen.»

«Wat ik mij voorneem is om de term zuid-noord werking in vette letters te zetten. Zo wil ik bij mijn thuiskomst mijn kennis met het noorden delen want wij hebben hier heel wat te leren van het zuiden. Dit onder andere door op scholen voorstellingen te gaan geven.
Verder denk ik ook wel dat er interesse komt voor mijn verhaal eens mensen gaan realiseren dat ik daadwerkelijk in Nigeria voet aan land heb gezet. Natuurlijk houdt zulke werking tegelijk in dat ik tijdens mijn doortocht in Afrika ook het zuiden iets zal proberen bij te brengen over hoe het er hier in het noorden aan toe gaat.»

Wat wil je nog toewensen aan de thuisblijvers?

«Sterkte. Voornamelijk aan mijn ouders en vrienden want voor hen zal het wel even spannend zijn. Niet iedereen heeft er goed oog in... Het beste dat ik hen kan toewensen is de kracht van geloof in het leven, in God.»

Opgetekend door Thierry Limpens,
voor Nieuw Thabor vredesbeweging
Lees ook het reisblog van Tom op www.thabor.org !