ACV onderzoekt visserijsector in Belém

leogargouille27 januari 2009 – 19:13

BELEM – De vakbondsmensen van het ACV zijn een weekje voor het WSF in Belém neergestreken. Een ideale gelegenheid om met de werking van de Braziliaanse partners kennis te maken. Indymedia.be ging mee op uitstap. We bezochten een visverwerkingsbedrijf, een opleidingscentrum en we spraken met de voorzitter van de UGT, een vakbond die er op anderhalf jaar tijd in slaagde vijf miljoen leden te bereiken.

In het busje geeft persverantwoordelijke Greet Vanden Driessche een woordje uitleg over de UGT (União Geral Dos Trabalhadores) en de relatie met de ACV. “De UGT is een fusie van drie kleine vakbonden. Eén van die vakbonden was aangesloten bij het Wereld Verbond van de Arbeid (WVA) waar ook wij bij aangesloten waren. Die contacten bestaan al heel lang, sommigen van de UCT hebben bij ons vorming gekregen.”

Passie voor vis
We rijden door de poort van Amazon Catfish, het eerste industriële visbedrijf in Belém. In de verte liggen twee boten aangemeerd. Volgens Fransisco De Neto, de directeur van het bedrijf, bedraagt de vangst ongeveer achtenveertig ton. Dat is het resultaat van twintig dagen vissen op volle zee.
De katvis en de dorade worden met netten en handbediende kranen op het droge gehesen. Daarna wordt de vis gesorteerd en in een vrachtwagen met heel veel ijs ingeladen, klaar voor transport.

In de vergaderzaal blijkt de directeur zijn obsessie voor vis. Eén voor één toont hij alle boeken over vis die hij bezit, met vermelding van auteur en korte inhoud. Dan begint hij alle verschillende vissen op te sommen die je voor de kust en in de rivier aantreft. Blijkbaar heeft De Neto niet begrepen dat de vakbondsmensen met de werknemers willen praten en het werk op het terrein willen zien. Hij blijft maar doorgaan en somt de voornaamste vissen op in Portugees, Engelse én Latijn, terwijl sommige ACV'ers moeite hebben om niet in slaap te dommelen.

Op de veertien jaar dat De Neto in Belém met visindustrie bezig is, was vorig jaar hét topjaar, antwoordt hij op de vraag of overbevissing en klimaatsverandering een invloed hebben op de visbestanden. De directeur doet wel zijn beklag over het slechte regenseizoen. Hevige regen drijft katvis (piramutuba in Portugees) naar de zee, maar door de immense boskap neemt de regenval af en blijven de vissen langer in de rivier.

Amazon Catfish exporteert naar Europa, Honkong, China, Korea, noem maar op. De ganse kreeftvangst gaat naar de VS en ook de garnalen krijgen voor 98% een buitenlandse bestemming. Andere soorten -zoals dorade en katvis- zijn voornamelijk voor Braziliaanse consumptie.

Er werken ongeveer zeshonderd mensen bij Catfish Amazon: iets meer dan de helft op zee, de rest aan wal. De vissers werken in shifts van zes uur afgewisseld door zes uur rust, twee shifts per dag. Veel kans om met de arbeiders te praten krijgen de vakbondsmensen niet, maar de directeur verzekert ons dat zijn werknemers het minimumloon verdienen plus vijf procent.

“Wat moeten we daar nu allemaal van geloven?,” klinkt het in het busje naar de volgende bestemming: een opleidingscentrum voor artisanale vissers.

Opleiding in een tropisch paradijs
We arriveren in een tropisch paradijs voor een bezoek aan een gloednieuw internaat, omgeven door groen. Het lijkt een sterrenhotel, maar het is een school. Een dertigtal kinderen van artisanale vissers krijgen hier een theoretische opleiding aangevuld door stages in visbedrijven. Het is een gezamenlijk initiatief van de vakbond (UGT), de gemeente en de lokale visindustrie. De jongeren tussen vijftien en vierentwintig leren alles over mechanica, bootonderhoud, navigatie, biodiversiteit en duurzame artisanale visserij. Daarnaast krijgen ze voorlichting over sex, HIV/Aids en drugs. “Het is is niet alleen de bedoeling dat we goede vissers afleveren,” zegt het schoolhoofd, “we willen ook dat ze andere kennis mee naar huis nemen, die ze op hun beurt kunnen doorgeven.” De meeste studenten wonen op afgelegen eilandjes, die weinig te maken hebben met het beter georganiseerde Belém. Het initiatief viel duidelijk in de smaak van de Belgische bezoekers.

Café do Belga
De volgende afspraak is met de topman van de UGT, Ricardo Patah -“De Braziliaanse Luc Cortebeeck,” grapt een ACV'er. De ontmoetingsplaats kon niet beter gekozen worden: een restaurant van een Brusselaar die al járen in Brazilië woont. Hij serveert ons een maaltijd van rijst met dorade en limoen. De perfecte lunch om een onderzoek naar de visserijsector in Belém mee af te sluiten.

Voor ons vertrek gunt UGT-baas Patah ons nog even de tijd voor een interview met Indymedia.be over de impact van de economische crisis op Brazilië. Volgens hem worden slechts enkele sectoren, zoals de mijnbouw, rechtstreeks geraakt, maar gebruiken bedrijven uit andere sectoren het 'crisis-argument' om meer flexibiliteit van hun arbeiders te eisen. (Lees het interview op Indymedia.be)

De verslaggeving over Wereld Sociaal Forum 2009 kan er enkel komen met uw steun!