Gisteravond organiseerden sympathisanten van de hongerstakers een ongewone bijeenkomst op het Begijnhofplein. Verschillende sans-papiers getuigden over hun leven in de Begijnhofkerk en daarbuiten. Dokter Rita Vanobberghen bracht de medische stand van zaken. En verschillende mensen, zowel met als zonder papieren, zorgden voor muzikale intermezzo's. Eregaste was de Zuid-Afrikaanse Gina Beukes. Zij is violiste bij het London Symphony Orchestra en buurvrouw van de sans-papiers. Ze kwam gisterenavond speciaal vanuit Londen om haar steun te betuigen.

De samenhorigheid op het plein was gisteravond groot, maar dat brengt nog geen oplossing voor de problemen van de hongerstakers. 230 mensen overleven in een kerk, waaronder 50 vrouwen en ongeveer 15 kinderen. 's Nachts koelt het er stevig af en als iemand zich wil wassen moet hij of zij bij een ondersteunende vereniging aankloppen.

Geen overzicht
Net als aan de VUB gaat de gezondheid van de mensen sterk achteruit maar echte gegevens hierover zijn er niet. “De situatie is hier onoverzichtelijker dan aan de VUB. Er zijn gewoon teveel mensen. Ik ken ze nog lang niet allemaal. Het zijn trouwens niet altijd de mensen die je het beste kent die er het ergste aan toe zijn,” zegt dokter Vanobberghen. “Wat ik wel kan zeggen is dat er elke dag 4 à 5 ambulances opgeroepen worden om iemand naar spoed te brengen. Op dit moment is er nog een vrouw in het ziekenhuis.”

Slecht voor kinderen
Nog een verschil met de VUB is dat er in de kerk kinderen verblijven. “De kinderen blijven hier niet de hele tijd, vaak komen ze enkel in het weekend langs ofwel moeten ze overdag sowieso naar school. De aanwezigheid van kinderen kan ook voor spanningen zorgen. Als ze zich 's morgens klaarmaken om naar school te gaan, maken ze nu eenmaal lawaai, sommige mensen worden dan kwaad. Langs de andere kant zorgen ze voor ambiance, voor leven. Maar in deze omstandigheden mag je kinderen niet laten leven. De dingen die ze hier meemaken en zien, zijn niet goed voor hen,” zegt Vanobberghen.

Fouad woont al 4 jaar in België en komt uit Marokko. Hij is net als de overige bewoners op zoek naar papieren. Sinds januari verblijft hij in de kerk en is hij medisch verantwoordelijke. Ook hij vindt dat kinderen hier niet thuishoren. “We proberen hen wel te ondersteunen. Om de zoveel tijd komt er een psycholoog langs die samen met de ouders activiteiten organiseert voor hen.” Fouad wil de andere sans-papiers zo goed mogelijk ondersteunen. “Ik wil mij graag nuttig maken. Als ik merk dat iemand er erg aan toe is bel ik een ambulance. Ik haal de medicijnen op en zorg dat de attesten voor het OCMW in orde zijn.”

Aziz

Politieke vluchteling
Aziz komt uit Guinea en woont ondertussen al meer dan 6 jaar in Luik. Als politiek vluchteling wilde hij een nieuw leven opbouwen in ons land, maar dat liep anders dan gepland. “Mijn droom was om journalist te worden. Op school deed ik het goed, maar toen ik de overgang moest maken van middelbaar naar universiteit stierf mijn vader. Er was niemand anders die mijn studies kon financieren. Op dat moment besefte ik dat mijn droom niet zou uitkomen.”

Aziz stopte met school en zocht een job. “We waren met vijf kinderen thuis, mijn moeder kon alles niet alleen betalen en er moest toch eten op de tafel komen. Mijn baas werkte voor de Union for Progress and Renewal (UPR), een oppositiepartij. Hij organiseerde meetings. Op een avond viel de politie er binnen. Ze pakten verschillende mensen op, ik was er ook bij.”

Gedurende zes maanden werd Aziz vastgehouden, tot zijn oom iets voor hem kon regelen. “Mijn oom gaf geld aan een bewaker en wist mij uit de gevangenis te halen. Hij liet mij samen met een andere man het vliegtuig nemen, ik had geen idee waar naartoe. Eerst dacht ik zelfs dat ik in Marokko of Tunesië beland was, tot die andere man mij vertelde dat we in België waren. Ik heb nog altijd geen idee hoe mijn oom dit voor elkaar gekregen heeft.”

Papieren teruggeven
“Toen ik hier aankwam heb ik onmiddellijk asiel aangevraagd. Ik heb drie maanden in een asielcentrum gewoond, ze gaven mij daar een tijdelijke verblijfsvergunning en een werkvergunning. Ze vertelden mij dat als ik een job kon vinden ze mij eventueel verder konden helpen. Wanneer ik het centrum mocht verlaten ben ik verhuisd naar Luik. Daar huurde ik een kamer. Ik volgde een opleiding om bouwvakker te worden. Na een jaar en half kreeg ik mijn diploma en ben ik beginnen werken in de sector.”

Tot op dit punt lijkt het Aziz dus eindelijk voor de wind te gaan. Hij had een woonplaats, een diploma en een job, maar dan krijgt hij een brief van de dienst vreemdelingenzaken. “Ik moest langskomen. Toen ik daar aankwam vroegen ze mij om mijn verblijfsvergunning terug te geven. Ik dacht dat ik een andere in de plaats zou krijgen, maar ze namen de kaart gewoon in beslag en ik bleef met legen handen achter. Ze hebben mij niet eens verteld waarom. De dag daarop vertelde ik aan mijn baas wat er was gebeurd. Hij zei mij dat hij niet anders kon dan mij ontslaan, ook al vond hij mij een goede werker.”

Eindelijk vrij?
Vanaf dan gaat het van kwaad naar erger voor Aziz. “Na een maand moest ik mijn kamer verlaten want ik kon de huur niet langer betalen. Ik heb het hoogst noodzakelijke ingepakt en ben vertrokken.Van toen af tot in januari heb ik bij vrienden geleefd, een paar dagen hier, een paar weken daar. Tot ik op een dag televisie keek met hen. Ik zag dat er een bezetting was in de Begijnhofkerk. Mijn vrienden legden mij uit wat er aan de hand was. Ze vertelden mij dat ik hier misschien meer geluk zou hebben. Op die manier leef ik al in de kerk sinds januari, ik was bij de eerste vijf bezetters.”

“We hebben echt alles geprobeerd. Tijdens de eerste drie maanden gingen we elke woensdag naar de immigratiedienst. We hebben betoogd, we hebben geprotesteerd, maar niemand wilde luisteren dus besliste we op 2 april om in hongerstaking te gaan. Toen ik hier aankwam woog ik 95 kilo, nu nog 69kilo. Mijn fysieke conditie is misschien dood, maar mijn hoop blijft levend. Toen ik in België aankwam dacht ik, eindelijk vrij. Verlost van Lansana Conté, verlost van een dictator. Achteraf bekeken zat ik er helemaal naast.”