eliane van den ende26 juli 2009 – 22:15

Mecenaat en kunst zijn al eeuwenlang verbonden. Mecenaat was zelfs de eerste vorm van cultuursponsoring ooit. Maar vaak heeft zo’n gulle gever een eigen agenda, een eigen voorkeur en smaak. Om enige objectiviteit in de aanbesteding te garanderen, kan een onafhankelijk instituut nuttig zijn. En dat doet de Koning Boudewijnstichting die het legaat van het echtpaar Courtin-Bouché beheert. Deze zomer laat een tentoonstelling zien hoe belangrijk schenkingen en donaties kunnen zijn. En zelfs in alle discretie want het bestaande Fonds werd aangedikt met een behoorlijke geldsom van een anonieme schenkster. Een beheerscomité van deskundigen overlegt en bepaalt wat met de geldbuidel – zowat 250.000 euro - wordt aangevangen. En dat blijkt heel divers te zijn.
Léon Courtin was een industrieel uit het Henegouwse. Vandaar ook dat hij schilderijen van de Waalse nijverheid van de hand van Pierre Paulus kocht. Courtin en zijn vrouw Marcelle hielden van kunst en verzamelden heel wat: landschapschilderijen van de School van Tervuren en van Félicien Rops, zeezichten van Louis Artan, een tekening van Louis Gallait, kleurige oeuvres van Rik Wouters en van James Ensor. De gedegen maar wat brave 19e eeuwse Belgische schilderschool. Daarnaast was er ook hun liefde voor boeken en bibliofiele uitgaven die geïllustreerd werden door Picasso, Matisse, Dufy, Bonnard. Die uitzonderlijke bibliotheek legeerden ze aan de Koninklijke Bibliotheek van België. Hun kunstcollectie ging naar het Museum van Doornik waar ze een nauwe band mee hadden.
Daarnaast bestemden ze een geldsom die Belgische kunstwerken – met uitzondering van hedendaagse – moest beschermen. En zo komt het dat voor het eerst de enige ring van Henry van de Velde tentoon gesteld wordt en ook binnenkort in depot gegeven wordt aan de afdeling art nouveau en art deco van de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis aan het Jubelpark. Henry van de Velde ontwierp deze ‘Marquise’ ring in 1899 uit geel en rood goud, platina, parels en diamanten…in opdracht van zijn vriend Raphaël Petrucci, filosoof en socioloog. Het was een geschenk voor zijn zwangere vrouw die het kleinood bijzonder waardeerde, zo blijkt uit haar dagboek. Meer nog dan een uniek hebbeding toont het het artistiek parcours van Van de Velde.
En zo werd ook een uitzonderlijke sierkam van Philippe Wolfers aangekocht. Maar ook een ‘duivelse’ aquarel van Rops, een ‘kruisweg’ uit 1525 van de Naamse kunstenaar Henri Blès, vijf ‘peintures partagées’ die Hugo Claus en Serge vandercam gezamenlijk – dus vier handen op één doek – maakten.
Behalve aankoop van kunstwerken wordt ook geld gepompt in de restauratie van kunstwerken. Het is fascinerend om te kunnen zien hoe onder oude, vergeelde vernislagen een fris konterfeitsel kan opduiken en dat Theodoor van Loon – kent iemand hem ?- zijn tijdgenoot Rubens alle concurrentie aandoet.
Ook wetenschappelijk onderzoek krijgt de nodige steun. Zo werd er een boek gepubliceerd over de hoogtechnologische studies naar de allereerste beschilderingen op houten kistjes en meteen is duidelijk waar de Vlaamse Primitieven hun mosterd haalden.
En dan is er een verrassing: met het geld van het Courtin-Bouché Fonds werden ook oude pelicules uit het Brusselse filmarchief gerestaureerd en die zijn op de tentoonstelling te zien. Bijzonder fascinerend zijn de (avant garde) beelden van Henri Storck. De zee, de duinen, de vervuiling van het water, het schuim om de golven,… ‘Images d’Ostende’ zijn onvermoed krachtige indrukken uit 1929.

Be.Arts of hoe geld goed besteed kan worden.

De tentoonstelling over de verwezenlijkingen van het Courtin-Bouché Fonds is tot 20 september te zien in het BelVue Museum, naast het Koninklijk paleis, op het Paleizenplein in 1000 Brussel. De toegang is gratis. Meer inlichting bij de Koning Boudewijnstichting www.roerend-erfgoed.be