Nadia Fadil17 september 2009 – 11:00

Maar veel tijd voor jeugdsentiment had ik niet de laatste dagen, en nog minder voor de sluiting van Opel Belgium. M’n hoofd zat immers vol van de mediatieke rollercoaster die zich ontketende naar aanleiding van de recente beslissing van het Gemeenschapsonderwijs om een striktere dresscode in al haar scholen in te voeren. Hallucinante plotwendingen, thema’s en personages volgden elkaar razendsnel op en overschaduwden de gesluierde meisjes die tot figuranten van hun eigen film werden herleid. Volgt u even mee?

Een belangrijke drijfveer in de snelle beslissing van het Gemeenschapsonderwijs was uit solidariteit met de directies van het KA Antwerpen en Hoboken die veel kritiek over zich kregen omwille van hun striktere dresscode. De indruk dat deze scholen er alleen voor stonden werd bovendien versterkt door alarmerende reportages over vandalisme, inbraken, dreigbrieven en de ‘onhoudbare’ situatie van de leerkrachten in Hoboken. Er moest snel worden ingegrepen om de leerkrachten en directies een hart onder de riem te steken en de hangende beslissing van de Raad van State te anticiperen. Exit de gesluierde meisjes.

De ‘solidariteitsactie’ van het Gemeenschapsonderwijs was nog geen paar uren oud, of het maatschappelijk ‘debat’ kreeg een nieuwe plotwending: moslimscholen. In een mum van tijd werden politici en personen uit het middenveld opgevoerd om zich voor of tegen – en liefst tegen – moslimscholen uit te spreken. Ruimte voor discussie of nuance over de waarde van zulke scholen was er amper. Hierdoor dreigden al snel waardevolle initiatieven zoals de Turkse Lucerna scholen of Islamitische scholen in Nederland overschaduwd te worden, evenals de problemen van inclusie in het reguliere onderwijs. Voor of tegen moslimscholen betekende ineens een standpunt voor of tegen integratie, wat ineens toeliet ‘goede’ van ‘slechte’ moslims te onderscheiden.

En een ‘slechte’ moslim werd er gevonden deze week in Vlaanderen. Het heeft een tijdje geduurd, maar sinds Dyab Abou Jahjah lijkt Vlaanderen een nieuwe ‘Filip De Winter van de Marokkaanse gemeenschap’ te hebben gevonden: Nordin Taouil. Ook wel gekend als de imam die door de VRT en andere journalisten, politici en consoorten te pas en te onpas werd opgevoerd om zich uit te spreken tegen ‘rellen’. Het is diezelfde Nordin Taouil die door KA Antwerpen directrice Heremans werd uitgenodigd om hetzelfde nummertje op te voeren eind Juni. Dit was echter buiten de imam zelf gerekend, die zich plots tégen het nieuwe reglement keerde, daarbij een aantal ongelukkige uitspraken maakte, en het idee van moslimscholen verdedigde. Redenen genoeg dus om Staatsveiligheid aan het woord te laten die bevestigde dat er onder het schapenvacht van dialoog een gevaarlijke salafitische extremist schuilging.

Voor zij die vrezen dat dit land op het punt staat uiteen te vallen omdat Vlamingen en Franstaligen niets meer met elkaar delen heb ik goed nieuws: de maatschappelijke hysterie die zich ontketent wanneer het over moslims gaat doet het even goed aan beide kanten van de taalgrens, getuige het recente ‘non-debat’ over de burqa’s in Franstalig Belgie (als het regent in Parijs...). Het gaat dan steevast vooral om angstbeelden die een groot deel van Vlamingen en Belgen hebben ten aanzien van ‘de Islam’, en slechts zelden over feitelijkheden. De gevolgen van zulke debatten zijn echter niet min. Collectieve angstbeelden over ‘de Islam’ krijgen een nieuwe injectie, en moslims worden opnieuw bevestigd in hun rol van ‘radicale ander’. En voor de gesluierde meisjes – waar het eigenlijk om gaat – of de schooluitval en grijze toekomstperspectieven van een jonge generatie is er geen tijd, en zijn er geen woorden. Net zoals ik geen tijd had voor de sluiting van Opel Belgium. Jeugdsentiment allemaal.

Nadia Fadil is sociologe en doctoreerde met een proefschrift over de religiebeleving van tweede-generatie maghrebijnen in België. Deze column verscheen in Le Soir op 17.09