christophe19 december 2005 – 17:23

Misschien een beetje onverwacht kwam er zondag toch een akkoord uit de bus. Een minimaal akkoord wel te verstaan. Maar dat is toch meer dan na de vorige conferentie in het Mexicaanse Cancun die ook officieel een mislukking werd genoemd.

“Niet zo verrassend”, vindt Bart Bode van Broederlijk Delen. “Men wou sowieso resultaat boeken na de voorbije mislukte toppen. Zeker Pascal Lamy heeft hard gewerkt om toch een akkoord te hebben. Een nieuwe mislukking zou fataal geweest zijn voor de WTO.”

“Europese Commissaris voor Handel Mandelson zegt dat de top vooral geen mislukking is,” schrijft Marc Maes van 11.11.11. “Dat klopt misschien in die zin dat de WTO er in geslaagd is om een slotverklaring aan te nemen en niet zoals twee jaar geleden in Cancun op een sisser is uitgelopen. Maar of het Zuiden er veel aan over houdt, is een andere zaak.”

“Het akkoord op zich is maar een rookgordijn om de diepe crisis van de WTO te verbergen,” zegt Wim De Ceukelaire van Intal. “Een paar jaar geleden ging het vooral over de tegenstellingen tussen Europa en de VS. Op dit moment is het de diepe kloof tussen Noord en Zuid die de oorzaak is van de crisis.”

Opvallendste punt van het akkoord is dat Europa en de VS tegen 2013 alle vormen van exportsubsidies voor landbouwproducten moeten afschaffen.

“Dat is één van de weinige goede dingen. Het is een goede zaak dat er nu een deadline is voor de afschaffing van de exportsubsidies”, aldus Bart Bode van Broederlijk Delen.

“Het viel mij op dat het de aanwezige boeren uiteindelijk weinig kon schelen wat er precies bedisseld werd in het congrescentrum. Hun slogan was 'Jam WTO' of 'Down down WTO'. Zij geloven niet in dat systeem. Bovendien waren de exportsubsidies toch ten dode opgeschreven. In de plaats komen er inkomenssubsidies die hetzelfde effect hebben: dumping van goedkope landbouwproducten op de markten van de derde wereld,” zegt Wim De Ceukelaire van Intal.

“De exportsubsideies zijn eigenlijk niet zo belangrijk meer. Dankzij de invoering van directe inkomenssteun aan de boeren kan de EU exporteren aan een prijs die zo laag is dat er geen exportsubsidies meer voor nodig zijn. Gesubsidieerde exporten blijven dus bestaan, alleen zijn het ander subsidies,” schrijft Marc Maes van 11.11.11.

In de andere dossiers werd weinig tot geen vooruitgang geboekt.

“Ontwikkelingslanden mogen zelf bepalen welke producten ze willen beschermen. Dat is zeer belangrijk. Wat de markttoegang voor de minst ontwikkelde landen betreft: er lag oorspronkelijk een bijzonder zwakke tekst op tafel, maar de uiteindelijke versie is iets beter. Dat zijn de positieve zaken. Voor de rest is het een mager beestje. De tekst beantwoordt helemaal niet aan onze verwachtingen. In het dossier van de diensten en de industriële producten is er geen enkel resultaat geboekt en blijft heel wat open,” aldus Bart Bode van Broederlijk Delen.

“Het beste wat ontwikkelingslanden uit Hong Kong meenemen is de vastlegging van de mogelijk om een aantal van hun landbouwproducten, die belangrik zijn voor hun voedselzekerheid en plattelandsontwikkeling, te beschermen. Maar zelfs hier is het nog niet zeker over hoeveel producten het dan wel zou gaan. Onze conclusie: de ontwikkelingslanden hebben het verlies beperkt, niet veel gewonnen en nog veel zorgen,” schrijft Marc Maes van 11.11.11.

Het meest in het oog springende feit was het ontstaan van de nieuwe coalitie G110. De landen van de Derde Wereld onderhandelden als één blok en gingen de confrontatie aan met de rijke landen uit het Noorden.

“Die samenwerking is bijzonder belangrijk voor de toekomst. Vraag is of ze overeind blijft. Je zit daar met landen met vaak totaal verschillende belangen. Brazilië heeft hard gewerkt om een gezamenlijk standpunt in te nemen. Dat was vooral belangrijk voor het katoendossier. Op een conferentie is zo'n samenwerking gemakkelijker dan in Genève waar iedereen op zijn eigen missie zit,” aldus Bart Bode van Broederlijk Delen.

“De ontwikkelingslanden hebben zich hard geweerd in Hong Kong. Ze hebben de handen in elkaar geslagen en zich niet laten verdelen. De samenwerking tussen de verschillende groepen, G20, G33, G90 onder het label G110 was een van de meest hoopgevende gebeurtenissen hier in Hong Kong,” schrijft Marc Maes van 11.11.11.

“110 landen uit het Zuiden tegenover de resterende 39 Westerse landen. Zo'n kloof is er in het verleden nooit geweest,” zegt Wim De Ceukelaire van Intal.

WTO-top en betogers, sinds de top in Seattle is dat een onafscheidelijk paar. Ook deze keer trokken NGO-mensen en activisten van alle uithoeken van de wereld naar Hongkong. Ze hielden er een NGO-forum en zowat iedere dag werd er betoogd en actie gevoerd.

“Onder de NGO's was er een heel goede samenwerking. Er werd veel informatie uitgewisseld. De mensen die deel uitmaakten van de officiële delegaties kwamen regelmatig briefen. In het NGO-forum waren er zoveel activiteiten dat je bijna niet kon kiezen. Er zijn ook heel veel kleurrijke betogingen en acties vredevol verlopen. Die komen natuurlijk niet zo makkelijk in de media als de manifestaties die uit de hand lopen,” zegt Bart Bode van Broederlijk Delen.

“De tegentop was een zeer inspirerend gebeuren. Ik was onder de indruk van de lokale coalitie van vakbonden en migrantenorganisaties die alle activiteiten heeft georganiseerd. Veel activiteiten keken over de grenzen van de WTO en stelden het hele kapitalistisch systeem in vraag. Het is niet alleen de internationale handel die is fout gelopen. Het is een heel systeem dat vierkant draait. Ten slotte was er ook de opvallende steun van de plaatselijke bevolking. Zij brachten spontaan voedsel naar de activisten. Een paar lokale jongeren begonnen zelfs een hongerstaking. Er zijn enkele gewelddadige confrontaties geweest met boeren die het congrescentrum probeerden binnen te geraken. Maar van rellen is nooit sprake geweest. Geen enkele winkelruit of auto heeft een schrammetje opgelopen,” aldus Wim De Ceukelaire van Intal.

Wim De Ceukelaire en Bart Bode gaven hun commentaar telefonisch door. De reactie van Marc Maes plukten we uit de analyse die hij schreef voor www.11.be.