Raf Custers13 januari 2006 – 15:08

De Wereldbank, die zo graag over armoede-bestrijding praat, schortte vorige week op Driekoningen (6 januari) alle leningen aan Tsjaad op, in totaal voor 123 miljoen dollar.

De Bank vindt dat Tsjaad een contract uit 1999 heeft gebroken. Toen stemde de Wereldbank toe in de financiering van een olie-pijpleiding van Tsjaad naar de Atlantische Oceaan in Cameroun. Dat project kostte 4,2 miljard dollar. Het stelde een consortium van de petroleumfirma’s Exxon-Mobil, ChevronTexaco en Petronas (Maleisië) in staat olie uit Tsjaad te exporteren.

In ruil voor de financiering maakte de Wereldbank met Tsjaad de afspraak dat 10% van de olie-inkomsten in een Fonds voor de Toekomst zou worden gestort en dat de rest van de inkomsten gereserveerd moest worden voor ‘poverty reduction’ (gezondheid, onderwijs...). Over 13,5% van de olie-inkomsten mocht Tsjaad wèl nog vrij beschikken.

Maar maanden geleden al gaf het land te kennen dat het meer over zijn eigen olie-inkomsten wilde beschikken. Tsjaad kamp met serieuze begrotingsmoeilijkheden en met mogelijk door buurland Soedan gesteunde rebellen.

Contacten met de Wereldbank leverden niets op. Eind december besliste het parlement van Tsjaad met een ruime meerderheid om de wet uit 1999 aan te passen. De nieuwe wet verhoogt het autonoom te besteden aandeel van 13,5 naar 30%; ze haalt geld uit eerder opzijgezette fondsen en ze rekent nu ook justitie en veiligheid bij de prioritaire uitgaven.

De beslissing van de Wereldbank om de leningen aan Tsjaad te staken, heeft automatisch geleid tot de blokkering van de rekening bij de Citibank in Londen waarop de olie-inkomsten van Tsjaad worden gestort. Als reactie heeft president Idris Deby van Tsjaad woensdag de door het parlement gestemde wet ondertekend en afgekondigd.
De minister van Financiën van Tsjaad, Abbas Mahamat Tolli, noemt de blokkering van de Citibank-rekening onaanvaardbaar. "Na de terugbetaling van de kredieten”, aldus de minister, “zijn de olie-opbrengsten, ook die in het Fonds van de Toekomst zijn gestort, eigendom van Tsjaad en niet van de Wereldbank. Het is ontoelaatbaar dat een land geen toegang heeft tot opbrengsten die zijn opgewekt met zijn eigen natuurlijke rijkdommen” (AFP).