Verzet tegen meer reclame op RTBF: “Wij willen een debat met het publiek”

Marc-Antoon05 juli 2007 – 18:18

BRUSSEL – Woensdag gaf het parlement van de Franse gemeenschap groen licht aan twee decreten die meer reclame mogelijk maken op de franstalige publieke omroep RTBF. Dat is niet naar de zin van de verenigingen Respire, Consoloisirs en Equipes Populaires (de franstalige KWB). Zij klagen het gebrek aan publiek debat en wetenschappelijk onderzoek over de kwestie aan.

Wat verandert er? Tot nu toe mocht de RTBF hoogstens 25% van haar inkomsten halen uit reclame. Het eerste decreet blaast dat plafond op. Het tweede decreet zet de deur open voor nieuwe publicitaire praktijken zoals product placement en virtuele publiciteit, die de grens tussen 'inhoud' en 'reclame' doen vervagen.

Niet zomaar een debat
De decreten werden gisteren goedgekeurd meerderheid (PS-CdH) tegen oppositie (Ecolo-MR). Het feit dat dat rap-rap gebeurde, vlak voor de vakantie, zet veel kwaad bloed bij de verenigingen die zich tegen deze uitbreidingen verzetten. Zij waren al lang vragende partij voor een groot publiek debat over de kwestie.

“Niet zomaar een debat in het parlementair halfrond, maar een debat mét het publiek,” preciseert Bernard Hennebert van het internetplatform Consoloisirs, dat opkomt voor de rechten van gebruikers van culturele goederen. “Net zoals bij maatschappelijke kwesties zoals euthanasie of de legalisering van softdrugs. Alvorens het parlement daarover oordeelt, is er eerst een periode van debatten op televisie, om de samenleving en de verenigingen toe te laten om grondig over de zaak te discussiëren,” aldus Hennebert, van wie vorig jaar het boek La RTBF est aussi la nôtre verscheen.

Nieuwe kalender
Het parlement van de Franse gemeenschap besliste gisteren dat er in september alsnog een debat zal komen. Een debat 'achteraf' dus, nu de beslissing al gevallen is - wat de mensen van Consoloisir, Respire en Equipes Populaires de wenkbrauwen doet fronsen.

“Dit spel willen we niet meespelen,” zegt Monique Van Dieren van de Equipes Populaires. “Wij vragen een verandering van de kalender. Er moet eerst een grondige wetenschappelijke studie komen over hoe een reclameloze RTBF er zou uitzien en over de mogelijkheden tot alternatieve financiering. Anders blijven we steken in slogans,” aldus Van Dieren. Nu krijgen tegenstanders alleen het refeintje te horen dat minder reclame 'de dood van de RTBF' zou betekenen, merkt ze op.

“Die studie kan klaar zijn in december 2007. Dan pas mag dat debat er komen, dat trouwens ook in de media gevoerd moet worden, inclusief op de RTBF,” zegt Van Dieren. “En het moet duidelijk afgebakend zijn, om de vis niet te verdrinken in het water,” vult ze aan. Het debat dat op voorstel van de CdH gepland is, gaat volgens haar te ruim. Behalve over de invloed van de reclame zou het ook gaan over geweld op TV en over sexistische stereotypes.

Voorstellen
Kán de RTBF dan overleven als er een rem gezet wordt haar reclameinkomsten? Volgens Respire, een beweging die de publieke ruimte van reclame wil bevrijd zien, wel. “Tot 1984 was de RTBF reclamevrij. Waarom zou dat nu niet meer kunnen? Het bruto nationaal product is sindsdien alleen maar gestegen. Het is een kwestie van budgettaire wil,” zegt Jean Baptiste Godinot van de vzw Respire.

Hij heeft een aantal voorstellen klaar. “Versterk ten eerste de samenwerking tussen de verschillende Europese publieke omroepen, zowel op het vlak van productie als van aankopen. Dat kan een enorme besparing opleveren. Herwaardeer ook eindelijk het archief van de RTBF, een ware goudmijn. Verder kan er ook gerust gesnoeid worden in de toplonen van de directie en in hun dure gouden parachutes...,” aldus Jean Baptiste Godinot.

“En tot slot moeten we ons ook de vraag durven stellen of de RTBF momenteel niet teveel zenders heeft...,” voegt hij er aan toe. Behalve twee TV-stations heeft de RTBF ook vijf radiozenders, waarvan Godinot opmerkt dat ze zijn opgericht om beter te kunnen focussen op verschillende doelgroepen, in functie van de reclame...

De vervuiler betaalt?
Monique Van Dieren van de Equipes Populaires voegt er nog een idee aan toe. Ze stelt voor om op reclame een vervuilerstaks te heffen. “Tax klinkt misschien negatief, maar laten we toch minstens de fiscale aftrekbaarheid van reclameuitgaven afschaffen. Die bedraagt nu 100%. Dat geld kunnen we dan investeren in een reclamevrije RTBF, of in kritische media-educatie,” zegt ze.

Van de Equipes Populaires loopt momenteel de petitiecampagne 'Notre Cerveau n'est pas à vendre', die aan de ondertekenaars vraagt om hun mening over te maken aan de bevoegde minister, Fadila Lanaan.

Links: www.respire-asbl.be, www.consoloisirs.be, www.cerveaupasavendre.be

Arme staatszenders.

ww, 09/07/2007 – 13:22

Op de openbare televisiezenders klaagt men zo graag dat men toch maar een arme staatszender is.
Omdat zij staatszenders zijn hebben zij de verantwoordelijkheid om niet enkel populistische maar ook informatieve actualiteitenprogramma’s zoals bvb panorama met William van Laken aan te bieden.
Die taak willen zij heel graag vervullen zo klinkt het dan obligaat maar dergelijke producties kosten handenvol geld.
Er is nochtans een voor de hand liggende oplossing waardoor men de kosten voor de producties van deze programma’s al direct met 50% kan terugschroeven.
In België hebben we twee staatszenders die met net diezelfde problemen worstelen.
Bij de RTBF net zoals bij de VRT zijn er bekwame programmamakers aan de slag (zoals bvb Jean-Claude Defossé van Actuel).
Een uitwisseling van reportages zou niet enkel de kosten reduceren maar de onderlinge kruisbestuiving zou de burgers van het land ook terug dichter bij elkaar brengen.
Vrijdenkers kunnen bij dit alles toch niet anders dan zich af te vragen waarom deze vanzelfsprekendheid tot op de dag van vandaag nog geen realiteit is.
Als men weet dat de minister van media in Vlaanderen niemand minder is dan Geert Bourgeois is het niet moeilijk om in te schatten wie er op de rem staat.
Nationalisten van de harde lijn zoals Bourgeois willen helemaal geen “kruisbestuiving” tussen Nederlandstalige en Franstalige Belgen.
Siegfried Bracke de hartstochtelijke verdediger van de Dietslandse gedachte en dus een nationalistische spitsbroeder bij uitstek heeft zich in het verleden al verzet door op dictatoriale wijze zijn njet uit te spreken over de vertoning van de reportage “la fache cachée du Vlaams Blok” op de Vlaamse televisie(en gevraagd door heel wat Vlaamse verenigingen en organisaties).Bij dergelijke censuur vraag je je af wat er niet gezien mocht worden.
De partijdigheid lag er nochtans in dikke lagen op want toentertijd had de heer Bracke het zeer druk met het modereren van VB debatten in Knokke en omstreken.