ACW02 maart 2006 – 19:23

De huidige situatie toont een heel andere evolutie: gereguleerde overheidsmonopolies worden vervangen door een marktoligopolie in naam van deregulering en internationalisering.

Nood aan Europese regelgeving die echte competitiviteit mogelijk maakt
Europa plant in de nabije toekomst een onderzoek naar inbreuken tegen vrije concurrentie en interne markt regels. En het plant ook belangrijke beleidsmaatregelen in de energiesector; sleutelelementen zijn: competitiviteit bevorderen en bevoorradingszekerheid garanderen.

ACW benadrukt dat Europa via deze regelgeving een halt moet toeroepen aan het machtsvoordeel dat grote lidstaten o.a. in de energiesector hebben. Daarnaast moet de EU ook werk maken van strengere openbare dienstverplichtingen.

En ACW herhaalt dat liberalisering geen deregulering betekent. Integendeel: liberaliseren kan alleen als door regulering correcte spelregels opgesteld worden die naast eerlijke markttoegang ook sociaal corrigerend zijn. Daarom is in de huidige context een sterke Europese regulator noodzakelijk om sociaal rechtvaardige energieprijzen te bekomen voor de huishoudens zonder dat de elektriciteitsprijzen voor de industrie de pan uitswingen.

Pleidooi voor Belgische en Vlaamse investeringen in energie voor de toekomst
De lakse houding van de nationale overheid bij de overname van Electrabel door Suez (sept. ’05) maakt van België nu een toeschouwer: ze is geen noemenswaardige actor meer in haar eigen energiebeleid. Dit maakt dat onzekerheid ontstaat rond planning van nieuwe investeringen, evolutie van energieprijzen, energiebevoorrading, garanties op de sanering van nucleaire passiva, beschikbaarheid van de fondsen voor berging van het nucleair afval, nucleaire veiligheid,…

Daarom heeft ACW reeds verscheidene malen gezegd dat de nationale overheid sturingsinstrumenten moet hanteren die marktwerking (sociaal) corrigeren.
En daarom moet de Belgische overheid nu trachten te redden wat er te redden valt:
- ze moet eisen dat Suez/Gaz de France/Electrabel geen blokkeringsaandeel meer heeft in de netwerken van elektriciteit en gas (Elia, Fluxys en de distributienetten) zodat een verticale concentratie wordt tegengegaan;
- daarnaast moet Gaz de France zich terugtrekken uit SPE/Luminus om een algehele overheersing van Gaz de France op de Belgische energiemarkt te vermijden;
- de nucleaire provisies voor ontmanteling van de kerncentrales en het beheer ervan mogen niet in Franse privéhanden komen maar moeten in Belgische overheidshanden blijven.

ACW benadrukt dat dit maatregelen zijn die de schade enkel wat kunnen inperken: de onafhankelijkheid van ons land in energiebeleid wordt steeds meer een illusie. Onze energiebevoorrading ligt in handen van enkele grote buitenlandse marktspelers.
Als de Belgische en de Vlaamse overheden opnieuw actoren in dit energiebeleid willen worden dan zullen zij zich moeten profileren met een pro-actieve energiepolitiek die ze zelf in handen nemen én houden.

Profileren betekent dan investeren in twee zaken:
- energiegebruik- en verbruik vermijden: België en Vlaanderen moeten beseffen dat de goedkoopste én milieuvriendelijkste energie deze energie is die niet geconsumeerd moet worden. Daarom pleit ACW voor een verregaande sensibilisering en investering in rationeel energiegebruik.

- investeren in energie die we zelf kunnen produceren én die klimaat- en milieuvriendelijk is, zoals windenergie en biomassa. En verder investeren in warmtekrachtkoppeling is een noodzakelijk alternatief. Op die manier wordt er proactief gewerkt: investeren in energie die, met het oog op een degelijk klimaatbeleid, noodzakelijkerwijze de energie van de toekomst wordt.