Vlaams ACV09 maart 2006 – 23:40

Het is al een tijd duidelijk dat een deel van de werkgevers absoluut niet geïnteresseerd is in het oplossen van de acute knelpunten op de Vlaamse arbeidsmarkt. I.p.v. te helpen om de knelpunten te neutraliseren, geven ze de voorkeur aan dramatiseren. Ofwel om de werklozen te schofferen. Ofwel om nieuwe arbeidskrachten te laten immigreren. Zo herinneren we ons vanuit onder andere de bouwsector in 2005 de Hollandse rekenkunde om aan te tonen dat er - na aftrek van de +40-jarigen, de langdurig werklozen (+ jaar) en de werklozen zonder beroepservaring – nog nauwelijks enige arbeidsreserve voor de bouwsector overblijft. En hoe van werkgeverszijde bij de uitvoering van het Vlaamse werkgelegenheidsakkoord nauwelijks aandacht was voor bijkomende opleidingen om de arbeidsreserve voor knelpuntvacatures aan te vullen, maar de voorkeur wordt gegeven aan screening van werklozen om de reserves ‘uit te zuiveren’.

Die strekking lijkt nu globaal de bovenhand te halen binnen de brede werkgeversgroep en ook de VLD (zie De Standaard, 9.3.2006). Het debat in de VDAB over een actief, geïntegreerd knelpuntenbeleid, gericht op de meest acute knelpunten, is nog maar net opgestart. De werkgevers zijn er nu al in geslaagd dit grondig te verzieken:
door eerste verkennende, technische vingeroefeningen - die nog binnen de VDAB (door de werkgevers mee beheerd) en met de sectoren (ook de bouwsector) moeten worden overlegd - al onmiddellijk op het publieke forum te gooien;
door kennelijk verkeerde informatie aan pers en politici door te spelen: vandaag ligt een eerste oefening voor die de lijst van 238 beroepen beperkt tot nog steeds 204 beroepen (en dus niet van 242 naar 103);
door onmiddellijk de link te maken met het aangekondigde debat over de lijst van knelpuntberoepen voor het vrij verkeer van werknemers binnen Europa (cf. beslissing federale regering van 24.2.2006): de lijst van knelpunten die vandaag in bespreking is in de VDAB heeft daar nochtans niets mee te maken;
door kennelijk al onmiddellijk afstand te nemen van de afspraken in het pas ondertekende meerbanenplan van VESOC om naar een striktere definitie te gaan van knelpuntenberoepen.

Gegeven de huidige capaciteit van de VDAB en het beperkte budget (2,2 miljoen euro) voor bijkomende acties naar de knelpuntberoepen, zullen we in de lange lijst van knelpuntberoepen van vandaag (nu 238 beroepen) sowieso een selectie moeten maken van de meest acute knelpunten. Enerzijds op basis van de rekruteringsproblemen van werkgevers. Anderzijds op basis van de groeiende wachtlijsten voor de opleidingen naar knelpuntberoepen. Om op die basis gerichte acties te ondernemen van toeleiding, opleiding en begeleiding naar die prioritaire beroepen, in samenwerking met de sectorale sociale partners. En waarbij we ook van de werkgevers extra inspanningen vragen: voor opleiding en loopbaanontwikkeling van hun werknemers, voor aanpassing van hun (discriminerende) rekruteringsgedrag, voor investeringen in werkbaar werk, voor het respecteren van loon- en arbeidsvoorwaarden ook.

Kennelijk willen de werkgevers die stap overslaan en speculeren ze voluit op een zware versoepeling van het immigratiebeleid. Het ACV heeft eerder reeds gesteld dat het open staat voor een spoedige versoepeling van het vrij verkeer binnen Europa als aan een aantal voorwaarden is voldaan: versteviging controle, aansprakelijkheid hoofdaannemers, bestrijding schijnzelfstandigen, versterkt integratiebeleid … Maar niet zonder dat eerst en vooral wordt bekeken hoe de acute rekruteringsproblemen voor een aantal jobs kunnen voorkomen en opgevangen worden met mensen van hier, autochtonen en allochtonen.