Carmel Vandersmissen - foto: Gilles Verschoore27 juli 2007 – 19:16

Liesbet is psychologe en sinds kort voorzitster van de Belgische afdeling van Mama Alice. Ze verbleef enkele maanden in Ayacucho om haar thesis te schrijven en werkte er nauw samen met Mama Alice. In december vertrekt ze opnieuw naar Peru, ditmaal voor 3 jaar. Liesbet vertelt over het leven van de straatkinderen in Peru, en over de trauma's die de burgeroorlog heeft nagelaten bij de Peruaanse bevolking.

Burgeroorlog laat sporen na
In de jaren '80 en '90 waren guerilla's actief in Ayacucho, Peru. Het conflict tussen de regering en de maoïstische beweging 'Lichtend Pad' teisterde Peru. Nu, jaren later, is de toestand relatief rustig. Toch heeft het geweld zijn sporen nagelaten. Zo leven er zeer weinig mannen in Peru, vertelt Liesbet. "Dat zie je duidelijk als je door de straten loopt. De mannen hebben vaak verschillende vrouwen en bij die vrouwen horen telkens een aantal kinderen. Economisch werkt zoiets niet. Ouders kunnen hun gezinnen financieel niet onderhouden en sturen hun kinderen al heel jong de straat op om te werken," legt ze uit. "Hoewel het grootste deel van de kinderen naar school gaat, is het schoolsysteem in Peru één grote chaos: onderbetaalde leerkrachten, 40 leerlingen per klas, gebrek aan motivatie van de lesgevers, ... Om al die redenen richtten we Mama Alice op."

Vertrouwen opbouwen
In mei 2005 ging het eerste project van de Nederlandse vzw Mama Alice van start in Peru, in de stad Ayacucho. Daar begeleidt de organisatie 800 straatkinderen. Ze kunnen er in lokalen in 3 verschillende wijken terecht voor begeleiding. Mama Alice helpt de kinderen met hun huiswerk, geeft ze uitleg over hygiëne en biedt computer- en taallessen aan. De vzw doet dit op zo'n manier dat de kinderen gestimuleerd worden om hun rol in de maatschappij op te nemen.

Daarnaast organiseert Mama Alice ook ontspannende activiteiten, zoals knutselen, sport en spel. "Kinderen die al vroeg moeten werken en daardoor een deel van hun kindertijd missen, hechten aan zulke activiteiten veel belang."

De vzw wil de situatie van de straatkinderen op lange termijn verbeteren. Hiervoor is een vertrouwensband met de kinderen die ze begeleidt erg belangrijk. Het de bedoeling om het project volledig in handen van de lokale bevolking te geven. "We staan er op om ter plaatse met zo weinig mogelijk Belgische vrijwilligers te werken en maximaal beroep te doen op lokale bewoners om de kinderen te begeleiden. Toch blijft hulp en steun van buitenaf broodnodig," vertelt Liesbet.

Ouders vragen om opvoedingstips
Ouders komen zelf naar Mama Alice voor tips over opvoeding. "Wanneer ze zo'n tip dan in praktijk brengen en dat levert resultaat op, zijn we vertrokken. Het is allemaal heel moeilijk werk, stapje voor stapje bouwen we vertrouwen op, zowel met de ouders als met de kinderen. Maar het loont de moeite," legt Liesbet uit.

"Veel mensen die de jaren '80 en '90 hebben meegemaakt, zijn getraumatiseerd door het conflict in Peru. Ze groeiden op met angst en geweld en kennen niets anders." Zo vertelt Liesbet het verhaal van enkele meiden die een hele nacht op stap waren geweest en om 7 uur 's morgens aanbelden bij Mama Alice. "De vader kwam nadien woedend naar ons toe. Die dacht dat de kinderen een hele nacht in onze lokalen hadden geslapen. We wisten dat die vader zijn kinderen zwaar mishandelde." Toch was de vader bezorgd, dat bleek uit het feit dat hij zijn dochters kwam zoeken. Hij was van plan zijn kinderen te straffen, maar was hiertoe fysiek niet in staat. De man wou naar de politie gaan om ze daar een rammeling te laten geven. "Mijn opdracht is dan te onderhandelen met de vader, alternatieve straffen te bedenken en tot een compromis te komen," licht Liesbet haar functie in Ayacucho toe.

Werken aan verandering
Liesbet is ervan overtuigd dat een goed gesprek wonderen kan doen. "Ik heb een jongen ontmoet die vol blauwe plekken stond omdat hij in elkaar was geslagen door zijn vader. De volgende dag kwam ik diezelfde jongen tegen terwijl hij zelf zijn jongere broer een pak slaag gaf. Die kinderen weten niet beter. Door veel met hen te praten voel en zie je wel dat er verandering komt. Ik ben zeker dat Mama Alice verschil uitmaakt," zegt Liesbet vol vertrouwen.