Marc-Antoon23 augustus 2007 – 17:24

Op de achtergrond van de affaire speelt de discussie over de inperking van het stakingsrecht mee.

Aanleiding voor O'Leary's dreigement is dit maal immers een staking, twee maand geleden, van het veiligheidpersoneel. “De luchthaven van Charleroi was toen drie dagen gesloten,” zegt Tony Demonte, CNE-hoofdsecretaris voor Henegouwen. “Maar het is een leugen van Ryanair dat er toen drie dagen gestaakt is: er is maar één dag gestaakt, de andere dagen waren een door Ryanair zelf gekozen lock-out. O'Leary vraagt nu een miljoen euro schadevergoeding en de garantie dat er niet meer zal gestaakt worden. Wat denkt hij wel? Staken is om te beginnen een onvervreemdbaar recht. Maar tegenover het personeel van de luchthaven van Charleroi is O'Leary's dreigement al helemaal onrechtvaardig. Afgezien van de acties tegen het generatiepact, waaraan àlle bedrijven van het land deelnamen, is hier vóór juni al meer dan vier jaar geen staking meer geweest! Men moet mij eens uitleggen wat dat betekent, 'het stakingsrecht misbruiken'...”

Nemen jullie O'Leary's dreigement serieus?
Demonte: “Absoluut niet. O'Leary heeft niet de gewoonte om de tak af te zagen waarop hij zit. Charleroi is buitengewoon goed gelegen. Ryanair plant niet voor niets een heleboel nieuwe vluchten. Áls hij vertrekt staan er trouwens andere luchtvaartmaatschappijen te drummen om zijn plaats in te nemen. We moeten dus zeker niet zwichten voor zijn chantage. Dreigen met sluiting maakt gewoon deel uit van zijn methode. Die man is echt tot alles bereid om het onderste uit de kan te halen. Nu wil hij een schadevergoeding van een miljoen euro. Te gek als je bedenkt met welk een rode loper hij hier ontvangen is: Ryanair heeft van de Waalse regering al ettelijke miljarden opgestreken.”

Vertel eens iets over de loons- en arbeidsvoorwaarden bij Ryanair.
Demonte: “Ryanair heeft in Charleroi zo'n 90 mensen in dienst. De rest van het personeel is in dienst van de luchthaven – gelukkig voor hen, die respecteert ten minste de Belgische arbeidswet. Ryanair niet. In 2003 is Ryanair door de rechtbank veroordeeld: het moest het Belgisch sociaal recht respecteren, ook voor buitenlandse werknemers. Dat deden ze niet, en ze doen het nog steeds niet: ze zijn tegen het vonnis in beroep gegaan - de uitspraak is voor september. De huidige arbeidsvoorwaarden zijn trouwens nóg slechter dan die waarvoor we naar de rechtbank zijn gestapt. De mensen moeten 70 à 75 uur per week werken voor een loon van 900 à 1200 euro per maand. Alle West-Europese werknemers vertrekken, er werken voor Ryanair in Charleroi bijna alleen nog Polen. Om te besparen en geld te verdienen zou Ryanair echt alles doen: als ze konden zetten ze Filippijnse kindjes in op hun vliegtuigen.”

“Die Poolse werknemers wonen in Charleroi met 6 à 7 in één appartement – ik vind niks uit, de RTBF heeft er een reportage over gemaakt. Ze werken 75 uur per week voor 900 à 1200 euro, zonder enige ziekteverzekering, zonder betaling van overuren,... Ziehier het soort arbeidsvoorwaarden van Ryanair. Dat die president van een bananenrepubliek van een O'Leary nu ook nog het stakingsrecht in vraag wil stellen – het slaat echt alles.”

Er gaan steeds meer stemmen op voor het invoeren van een minimum-dienstverlening bij stakingen, ook op luchthavens. Wat denkt u daarvan?
Demonte: “Die discussie is een beetje vals. Om te beginnen: de minimum-dienstverlening bestaat al, bijvoorbeeld in de gezondheidszorg – volkomen terecht. Maar moet ze ook elders worden ingevoerd? In multinationals die tonnen overheidsgeld krijgen en toch gewoon doen wat ze willen? Eerst en vooral is staken voor de vakbond altijd een ultiem wapen – we gebruiken het pas als de weg van het overleg mislukt is. Dat wordt onvoldoende gezegd: helaas zie je de vakbonden alleen op televisie als het slecht gaat, maar heeft men het nooit over die 99 procent bedrijven waar het overleg goed werkt...”

“Neem nu het voorbeeld van de luchthaven van Charleroi zelf: waarop slaat het om een minimum-dienstverlening in te voeren, zogezegd om de klanten te beschermen, in een bedrijf waar zelden of nooit gestaakt wordt? Telkens weer verwijst men naar enkele voorvallen, zogenaamde misbruiken, zonder het ruimere plaatje te zien, om te pleiten voor de noodzaak van minimun-dienstverlening. Het is duidelijk een eerste stap richting afschaffing van het stakingsrecht.”