Marieke Vantieghem21 oktober 2007 – 17:19

Op 20 oktober getuigen in de Lakenhalle te Ieper tal van sterke vrouwen over hun werk, leven en toekomstplannen om vrouwen een echte stem te geven en gehoord te worden in hun strijd voor de vrede.

Karima Sadat en Azia Akrami zijn 2 Afghaanse vrouwen die werken bij het Vrouwencentrum te Istalif, een initiatief van Mothers for Peace. Opgesloten in hun huis, verstoken van gezondheidszorg, voedsel en zekerheid over hun leven, hebben beide vrouwen zich toch staande weten te houden. Het Vrouwenhuis gaf hen een kans om dagelijks 344 meisjes, vrouwen en mannen te bereiken. Onderwijs, landbouw, economische activiteiten en medische verzorging horen tot het actieveld van het Vrouwenhuis. Aziza voelde zo de kans te werken aan een betere situatie voor iedereen. De verbetering van levensomstandigheden van Afghaanse vrouwen is immers in de eerste plaats, volgens Aziza, de verantwoordelijkheid van de Aghanen zelf.

Resolutie 1325: de vrouw als vredesactor
Senator Sabine de Bethune vertelt over haar eerste kennismaking met oorlog door de verhalen van grootouders tijdens de eerste wereldoorlog. “Oorlog is dichter bij ons dan we denken”,vertelt Sabine. Een tweede ervaring die haar overtuigde van het belang van de druk van buitenlands beleid, brengt ons na Congo-Brazzaville. Na de burgeroorlog werd een openlijk debat gevoerd rond de rol van de vrouw tijdens de wederopbouw, dankzij die druk. “Vrouwen zijn onze dank en onze erkenning waardig”, verklaart ze. België is ondanks een door het parlement aanvaardde resolutie nog niet toegekomen aan een Belgisch actieplan om de resolutie 1325 in praktijk te brengen.

Deze resolutie erkent het recht van vrouwen op gelijke deelname aan alle processen van vredesonderhandelingen, vredesopbouw en postconflict reconstructie van de staat en van de samenleving en verschaft hiervoor het beleidskader. Ze pleit voor de bescherming van mensenrechten en vrijheden voor vrouwen, de verschillen tussen mannen en vrouwen tijdens oorlog en vredesopbouw en bant alle vormen van discriminatie.

Een (t)huis als gevangenis
Dr. Soraya Rahim Sobhrang vecht voor de rechten van vrouwen en werkte na de taliban als eerste afgevaardigde van minister van Vrouwenzaken, Habiba Sarabi, in Afghanistan. “Tijdens de taliban was het leven voor vrouwen als een gevangenis”, vertelt Soraya. “Meisjes mochten niet naar school, vrouwen mochten hun kinderen niet naar de dokter brengen. Ook voor mannen was het leven een gevangenschap.”, legt Soraya uit. Na de Taliban is de situatie snel veranderd. Na 1 jaar droeg “slechts” een vierde van de vrouwen nog een boerka. Een huwelijk moet voortaan geregistreerd worden zodat wanpraktijken als kindhuwelijken of polygamie heel wat moeilijker te plegen zijn. Sinds 2003 loopt het veranderingsproces veel trager. Soraya waarschuwt dat de Taliban nog steeds aanwezig is. “Ze zijn ondergedoken tussen het gewone volk of in het buitenland. De dreiging is er nog steeds. Daarom moet de internationale gemeenschap blijven druk uitoefenen”, zegt ze.

Maggy Barankitsé zet zich in voor de kindsoldaten en wezen van de burgeroorlog in Burundi. Ze haalt de kinderen uit het leger en heeft hen de mogelijkheid een beroep aan te leren. Ze start met de krachtige zin: “Quand la femme se lève, le monde bouge”. “Ik beschouw mijn land Burundi als mijn moeder. Als mijn moeder ziek is, verlaat ik haar niet, maar draag zorg voor haar”, vertelt Maggy. Ze vertelt het gruwelijke verhaal waarbij 72 mensen voor haar ogen vermoord werden en haar vlucht met de nog 25 overlevende kinderen. Ze startte het opvanghuis ‘Maison Shalom”, daarna “Oasis de la paix”. Ze richtte bioscopen en restaurants op om niet langer afhankelijk te zijn en het gezichtsveld te verbreden. “We moeten de pagina omdraaien. Ik wil geen slachtoffer zijn, maar wel hoop hebben en geven. We zijn immers gecreëerd om anderen gelukkig te maken”, besluit deze moedige vrouw.

Vrouwen moeten hun mond houden tijdens de “echte oorlog”
“Wij oberveren”, zo begint de Israëlische Aliya Strauss. “Met zo’n 200 à 300 vrouwen gaan we tweedagelijks naar de checkpoints. We schrijven hierover een rapport en publiceren het op de website”, vertelt Aliya. “Het is niet ongewoon dat zwangere vrouwen bevallen aan een checkpoint omdat ze geen toegang wordt verleend. Het observeren is een eerste belangrijke stap. De toestand verbetert, maar het uiteindelijke doel blijft deze checkpoints af te schaffen. Door de problemen van het land worden de rechten van vrouwen maar al te veel vergeten. Waarom moeten we als vrouwen smeken opdat er naar ons zou geluisterd worden?”, vraagt ze.

Houzan Mahmoud, internationale vertegenwoordigster van de Organization of Women’s Freedom in Iraq (OWFI) blijft in hetzelfde discours. “Ze vertellen ons: “Zwijg over deze “oorlog”, er is een andere oorlog!”, vertelt Houzan. Ze gaat verder: ”1.325 vrouwen zijn opgesloten in een vrouwengevangenis. Deze geheim gehouden gevangenis is een hel. De gevangenen krijgen geen juridische bijstand, worden voortdurend verkracht en zijn afgesneden van de buitenwereld. Een 17-jarig meisje wordt gestenigd door 1.000 mannen. Welke bevrijding is dit?”, roept Houzan uit. “Vrouwen zijn nergens veilig omdat er overal een man is: op elk moment kan hij je leven afnemen”, zegt ze. “Het blijft voor vrouwen hetzelfde door wie zij worden bevrijd, zolang ze als vrouw geen rechten hebben en volledig afhankelijk zijn van de goodwill van hun echtgenoot, vader, schoonvader… is er geen bevrijding.”, verklaart ze. Ze roept op tot internationale solidariteit en tot het erkennen van vrouwenrechten die ook mensenrechten zijn.

Hoewel de Nobelprijs voor de vrede al 105 jaar bestaat, hebben slechts 11 vrouwen deze gewonnen o.a. Jody Williams, Wangari Maathai en Aung San Suu Kyi,. Bij de huidige VN-vredesoperaties staan slechts 2 vrouwen aan het hoofd. In Belgische vredesmissies is er gemiddeld 2,3% vouwen. Onder Belgische diplomaten bevinden zich 14% vrouwen. Hoelang nog zullen vrouwen, die minstens de helft van een samenleving uitmaken, genegeerd worden tijdens cruciale vredesmomenten of de heropbouw van het land? De getuigenissen van vandaag bewijzen alleszins de kracht, de moed en de inspirerende levensvisie die deze vrouwen hebben in soms levensbedreigende situaties. Het is dus hoog tijd dat ook België zijn verantwoordelijkheid opneemt en werk maakt om deze resolutie daadwerkelijk in daden om te zetten.

www.vrouwenkracht.net
www.un.org/womenwatch