[Foto's] Ziek tussen lichaam en geest: tentoonstelling in museum Dr Guislain

Leo20 januari 2008 – 14:12

Met de verenigingen archeduc en similes bezochten een aantal familieleden en patiënten Gent. In het najaar 2007 en voorjaar 2008 vindt in Gent een grote tentoonstelling, gekoppeld aan een kunstenprogramma, plaats rond de thematiek van lichaam en geest. Doelstelling is de zoektocht naar de interactie tussen lichaam en geest te tonen, vanuit een tentoonstelling en vanuit andere artistieke disciplines. Het complexe thema 'Lichaam en Geest' wordt op deze manier letterlijk vanuit verschillende invalshoeken bekeken.

Het project is een samenwerking tussen 3 culturele spelers in de stad Gent: STAM - Gent Cultuurstad, het Museum Dr. Guislain en VZW Stedelijke Concertzaal De Bijloke Gent. Samen beslisten ze, een tentoonstelling en een uitgebreid erfgoed- en kunstenprogramma over de thematiek ‘Ziek. Tussen Lichaam en Geest’ in te richten. Het project zal de afronding van 700 jaar ziekenzorg in de Bijloke markeren, het 150-jarig bestaan van het gebouw van het Guislaininstituut en het kadert in het 200-jarig bestaan van de Broeders van Liefde.

Naast het thema ‘Ziek. Tussen Lichaam en Geest’ is het thema ziekenzorg eveneens een gemeenschappelijk thema, waarbij relevant is dat zowel de Broeders van Liefde als ook Dr. Guislain op beide sites werkten en de twee plaatsen architecturale realisaties van de architect Pauli bevatten. Naast deze belangrijke historische data, was er bij alle instituties ook veel enthousiasme om een gemeenschappelijke tentoonstelling met een uitgebreid kunstenprogramma in te richten. De eenheid van het project wordt gevormd door de overkoepelende thematiek ‘Ziek. Tussen Lichaam en Geest’, maar er vindt een ontdubbeling plaats op 2 locaties in de stad Gent: in het Museum Dr. Guislain enerzijds en op de Bijlokesite, een plek waar diverse kunsten en disciplines samenkomen.

De tentoonstelling en het erfgoed- en kunstenproject willen de interactie tussen lichaam en geest, en de grenzen ervan, aftasten. Naast wetenschappers hebben kunstenaars op een bijzondere wijze ziekte en gezondheid, leven en dood, lichaam en geest behandeld. Het thema Lichaam en Geest diende en dient als inspiratiebron voor allerlei kunst-en wetenschappelijke disciplines. Het is een van de ambities van het project om de verdiensten van wetenschappelijke ontwikkelingen in verband te brengen met verschillen creatieve en artistieke uitingen. Het werk van kunstenaars kan een bepaalde praktijk illustreren, maar ook een nieuwe houding inspireren en initiëren. Centraal staat dat de diagnose cultureel bepaald is en wordt.

een kunstwerk van Dirk Martens bestaande uit frituurvorkjes om de pijn van het autisme weer te geven.

autisme is een ziektebeeld waarbij je heel erg in je zelf gekeerd bent en je moeilijk in iemand anders kan verplaatsen(geen empathie dus)

Het oudste psychiatrisch ziekenhuis van België(opgericht in 1852)
de oude gebouwen zijn nog intakt(hier op de achtergrond)

In Gent ligt ten noorden van de wijk 'Brugse Poort' het Museum Dr. Guislain.
Het museum is gehuisvest in voormalige gebouwen van het 'Hospice Guislain'.
Het gebouw ademt de sfeer uit van de negentiende eeuw en van een medische praktijk die dan haar
ontstaan en eerste ontwikkeling kent: de psychiatrie.
Het imposante gebouw is voor de bezoekers een ware confrontatie: wat was psychiatrie toen?
Wie was die 'eerste Belgische psychiater' dokter Joseph Guislain? Wat dreef die man?
Hoe was hij als medicus, als wetenschapper, als bouwer, als organisator?

nog een werk over de pijn van het autisme(zelfde kunstenaar)

De tentoonstelling ‘Ziek. Tussen lichaam en geest’ benadrukt de diverse houdingen ten aanzien van bepaalde ziektebeelden en de lichaam – geest problematiek. Hierbij staat centraal dat de diagnosevorming cultureel bepaald is. Soms wordt de geest aanzien als oorzaak van een ziekte, soms lijkt het lichaam de oorzaak. Oorzaken van ziektes ontdekken en het vinden van geneeswijzen, blijkt een lange zoektocht, waar toch menigeen heeft gedacht de waarheid in pacht te hebben.

Doorheen het parcours van de tentoonstelling kan de bezoeker diverse ziektes met een andere bril ervaren. Maar ook geneeswijzen zijn afhankelijk van de benadering van ziekte, lichaam en geest: culturen, tijdsgeest, evolutie of specialisatie van kennis spelen hierbij een belangrijke rol. Hoe kijken andere culturen naar lichaam en naar geest? Welke rol speelt de staat of religie in de geneeswijze?

De tentoonstelling ‘Ziek. Tussen lichaam en geest’ brengt ziekte en gezondheid, lichaam en geest aan de hand van oude en hedendaagse kunstwerken, maar ook voorwerpen en documenten in beeld. Uit meer dan vijftig collecties uit binnen- en buitenland tonen merkwaardige stukken de zoektocht naar het fenomeen ‘tussen lichaam en geest’.

Kunsten- en erfgoedprogramma ‘Ziek. Tussen lichaam en geest’
8 november 2007 – 27 april 2008r Locatie: Site Bijloke en Bijloke Concertzaal

Tijdens de duurtijd van de tentoonstelling kan de bezoeker wekelijks een of meerdere activiteiten bijwonen op de Bijlokesite. Dit bestaat uit muziek, gidsbeurten op de oude Bijlokesite, theater, lezingen, debatten, film etc. Elke donderdagavond wordt alvast gereserveerd voor het artistieke deel uit het programma ‘Ziek. Tussen lichaam en geest’.

info ook op de site van het Guislain: http://www.museumdrguislain.be

een Chinees beeldje dat aanbeden wordt om sommige ziekten te bezweren

ook allerlei tubes met remedies tegen allerlei ziektes

in Taïwan verkoopt men deze nepspullen om mee te begraven met de doden
je ziet hier namaak GSM, namaak horloges, namaakkostuums, enz...

nog een icoon van dodenverering is het graf van Jim Morrison op het "père la chaise kerkhof" in Parijs

de pijn van het anders-zijn(transsexueel)

alle mogelijke vormen van hoofdpijn(schele-, stekende-, bonzende-, snijdende hoofdpijn) hier weergegeven op een affiche(van Achilles Mauron)uit het interbellum, de afgebeelde lijkt heel sterk op Stan Laurel(de dunne)

in het midden is een diagnosepopje(dat tweeslachtig is) dokters uit China gebruiken dit popje!

links zie je een masker van een blazende druppel(dit om de goden gunstig te stemmen) gebruik van de Inuïts in Zuid Alaska

accunpunctuurset, dit is wel vrij duidelijk zeker

een heel oude affiche die aantoont wat je allemaal verliest als je al-coholicus bent verlies van de vrije wil, verlies van de waardigheid, verlies van de rede...wie Spaans kent zal de rest ook wel verstaan.

na het museum werden we dan ook nog door Gent gegidst vooral de buurt van het Paterhol: oude volkswijk een beetje vergelijkbaar met de parochie van miserie in Antwerpen(St Andries)

Een van de straten van het Patershol heet De Plotersgracht, ploten is ontharen bij bijvoorbeeld varkens nu weet ik waar het Antwerpse woord "nen blotte" vandaan komt(het betekent onthaarde schedel)