Ferre Wyckmans04 februari 2008 – 19:14

Los van het feit dat opdracht, rol, aanpak, visie en strategie van de vakbonden toebehoort aan diegenen die deel uitmaken van de organisatie en dus niet aan de werkgevers, noch aan de politiek, is die temperende opdracht uitgerekend niet de kerntaak van vakbonden. Het revendicatieve karakter van vakbondsoptreden zint werkgevers nooit. Niet als het slecht gaat, niet als het goed gaat. Het blijft voor LBC-NVK wel een essentieel deel van wat vakbonden als doel hebben. Herverdeling van de sociaal-economische machtsverhoudingen, herverdeling van primair en secundair inkomen is niet iets wat zonder vakbondsweerwerk automatisch tot stand zou komen.

De recente acties, ontstaan in een reeks toeleveringsbedrijven van de automobielsector, zijn het gevolg van looneisen en de vaststelling dat precarisering van de arbeidsovereenkomsten niet langer houdbaar zijn. Uitbesteding van werk aan lagere loon- en arbeidsvoorwaarden, tijdelijke contracten en interim-contracten gekoppeld aan toenemende werkdruk: het zijn de ingrediënten van een perfect voorspelbare uitbarsting van ongenoegen. Dit heeft niets met onwettelijkheid te maken, zoals Agoria beweert. Dit is de basislogica van het systeem van vraag en aanbod, het fundament waar ons economisch systeem op draait. Niets menselijks is de werknemers vreemd. Wanneer ze vaststellen dat collega’s in gelijkaardige omstandigheden beter af zijn beoordelen ze dit als onrechtvaardig, want discriminerend. Die boodschap hebben de vakbonden in het verleden, bij elke nieuwe outsourcing uitvoerig beargumenteerd en toegelicht. Geen werkgever die dus de vermoorde onschuld of de onwetende ondernemer kan spelen.

LBC-NVK voorspelt dat dit cruciale gelijkheidselement een motor zal zijn en blijven in de syndicale aanpak. Als Carrefour een aantal winkels verzelfstandigt met de loutere bedoeling om het personeel dat er werkt lagere loonsvoorwaarden toe te kennen, dan zal dit leiden tot blijvende onvrede totdat de niveaus opnieuw gelijk zijn. Dat overigens alleen de werknemers de prijs betalen is duidelijk, er is immers geen consument die er op prijsniveau beter van wordt. Als de banken met zelfstandige kantoornetten werken, waarvan het personeel tot een vierde minder verdient dan collega’s die exact hetzelfde werk verrichten, dan ligt er een tijdbom onder de geldende loonsvoorwaarden.

De voorlopige oplossingen die gevonden worden via bonussen en niet-recurrente resultaatsgebonden voordelen lijken het gevaar te bezweren. En ook hier waarschuwt LBC-NVK nu reeds. Die weinig structurele lapmiddelen zullen binnenkort, bijvoorbeeld bij de volgende CAO-onderhandelingen opnieuw blijken truken van de foor te zijn die werknemers niet bieden waarop ze recht hebben: loon voor de geleverde prestaties. Loon dat recht geeft op sociale zekerheidsuitkeringen, loon waarop werknemers belastingen betalen en dat hen het recht geeft om te stellen “we hebben reeds gegeven”. De oplossing van de niet-recurrente loonvoordelen is de kortzichtige vlucht vooruit waarmee werkgevers wel-recurrente problemen pogen op te lossen. Wie een beetje thuis is in de mechanismen van het sociaal overleg weet dat het zo niet werkt. Hardleersheid blijft een patronale kwaal. Ondertussen zullen we onze rol blijven spelen op de plaats die we hebben: voor, achter en aan de zijde van de werknemers. Geen Minister of werkgeversvertegenwoordiger die ons daarbij de les moet spellen.

Ferre Wyckmans is Algemeen Secretaris van de christelijke bediendencentrale LBC-NVK