Bart13 februari 2008 – 18:07

Waterboarding is een ondervragingstechniek, die onder de Amerikaanse eufemistische noemer “hard verhoor” valt. Bij waterboarding wordt de mond van een vastgebonden gevangene afgedekt met een doek waar vervolgens water over wordt gegoten om zo het gevoel van verdrinking te simuleren.

De techniek is echter geen Amerikaanse uitvinding. Het was al een van de meest gebruikte foltermethodes tijdens de Spaanse Inquistie. De Spaanse Inquisitie noemde waterboarding onomwonden folteren. President Bush daarentegen noemde de ondervragingstechniek “veilig, wettelijk en noodzakelijk”.

Legaal
Vorige week op woensdag 6 februari werd waterboarding en andere 'verhoortechnieken' door het Witte Huis goedgekeurd. Bush gebruikte daarvoor zijn vetorecht om een wet, die in december 2007 goedgekeurd was door het Huis van Afgevaardigden, te corrigeren. De Verenigde Staten mogen in de toekomst waterboarding gebruiken bij het verhoor van terreurverdachten. De regering-Bush weigert zo de praktijk als foltering te erkennen.

Het al dan niet gebruiken van waterboarding "hangt af van de omstandigheden", meende woordvoerder Tony Fratto. Volgens Fratto gaat president Bush te rade bij de deskundigen van de inlichtingendiensten en van het Ministerie van Justitie om de "wettelijke implicaties van het gebruik van deze techniek" te bespreken.

Doeltreffend
CIA-agent John Kiriakou noemt de foltering van terreurverdachten “zeer doeltreffend”. Volgens John Kiriakou is de omstreden techniek toegepast op het vermeende Al-Qaedalid Abu Zubaydah en praatte die binnen de 35 seconden. Kiriakou zei dat iedere keer dat de CIA harde verhoormethodes wilde toepassen er toestemming gevraagd moest worden aan hoge regeringsfunctionarissen. “Dit is beleid gemaakt in het Witte Huis, met instemming van de Nationale Veiligheidsraad en het Ministerie van Justitie”, aldus Kiriakou.

Amnesty International
“Waterboarding is marteling,” zegt Rob Freer, VS-onderzoeker bij Amnesty International. “Dat is een internationaal misdrijf.” In mei van vorig jaar al publiceerde Amnesty International een rapport om die mishandelingen aan te klagen. Volgens de mensenrechtenorganisatie heeft de Amerikaanse regering verzuimd om maatregelen te nemen tegen martelingen en diegenen die zich eraan schuldig maken te straffen. Amnesty heeft het rapport naar de VN-commissie tegen martelen gestuurd. Amnesty verwijst in het verslag naar beschuldigingen van mishandelingen in Amerikaanse gevangenissen in onder meer Irak, Afghanistan en Cuba.

Amnesty riep dan op 6 februari ook op voor een volledig en onafhankelijk strafrechtrelijk onderzoek. “Niemand is verantwoordelijk gehouden voor het goedkeuren en gebruiken van waterboarding,” verklaart Rob Freer.“Het is duidelijk dat de VS de voorbije jaren de de nationale en internationale wetgeving op zulke wijze heeft geïnterpreteerd om straffeloos te blijven voor hun mensenrechtenschendingen. Deze poging om de praktijken van waterboarding te rechtvaardigen druist rechtstreeks in tegen de verplichtingen van de VS aan de verdragen van de VN-commissie tegen martelen.”

Amnesty International vraagt dat de VS hen garandeert acties te ondernemen zodat geen informatie die verkregen is door foltering of andere mishandelingen, zoals waterboarding, is toegelaten in processen. Amnesty uitte ook bezorgdheid over de militaire processes in Guantánamo . De regels van deze militaire commisies laten het gebruik van informatie toe verkregen onder dwang, dit is een van de procedures die de internationale wetgeving afwijst.

Op 5 februari gaf generaal Hayden toe aan de VS Senaatscommissie voor Inlichtingen dat waterboarding gebruikt is geweest tegen drie gedetineerden. Khalid Sheikh Mohammed, Abu Zubaydah en Abd al-Rahim al-Nashiri, die opgepakt zijn door de VS in 2002 en 2003. De drie werden vatsgehouden op geheime locaties gedurende meer dan drie jaar voor ze overgeplaatst werden naar Guantánamo Bay in september 2006, waar zij voor onbepaalde duur in militaire detentie verblijven zonder aanklacht of proces.

“Deze drie en nog verscheidene andere gedetineerden hebben allemaal aantijgingen gemaakt van foltering en andere mishandelingen. Onafhankelijke onderzoeken moeten deze aantijgingen onderzoeken. Waterboarding is niet het volledige verhaal,” zegt Rob Freer.