Indymedia.be is niet meer.

De ploeg van Indymedia.be is verhuisd naar DeWereldMorgen.be waar we samen met anderen aan een nieuwswebsite werken. De komende weken en maanden bouwen we Indymedia.be om tot een archief van 10 jaar werk van honderden vrijwilligers.

Brandpunt 23 viert 10 jaar sociale fotografie

Brandpunt 23 viert 10 jaar sociale fotografie

ANTWERPEN -- Door middel van sociale fotografie kansarmen een gezicht geven en tegelijkertijd de doelgroep zelf betrekken in haar werking. Dat doet de sociaal-maatschappelijke fotogroep Brandpunt 23 al 10 jaar lang. Naar aanleiding van haar tienjarig bestaan organiseert ze een overzichtstentoonstelling met beelden uit haar archief en een colloquium over armoede en toegang tot cultuur. Op de persconferentie deed Brandpunt 23 haar ontstaan, werking en evolutie uit de doeken.

foto2.jpg

De symbolische naam Brandpunt 23 verwijst naar artikel 23 van de Belgische grondwet waarin staat dat alle individuen recht hebben op culturele en maatschappelijke ontplooiing.

Armoede in beeld brengen als protest
Armoede in beeld brengen als vorm van protest, dat was het initiële uitgangspunt van Brandpunt 23 toen het project in 1998 van start ging. Een achttal mensen zetten hun schouders onder het project.

De groep bestond uit twee categorieën: mensen die zelf in armoede zaten en mensen die ermee geconfronteerd werden in hun werk. Er ontstond vrij snel een samenwerking met het Protestants Centrum dat aan voedselbedeling deed. Weinigen binnen het beleid waren er zich van bewust dat er nog steeds mensen in de rij moesten staan voor een pakje bloem. Een werkgroep 'verzet je' binnen het Protestants Centrum wou het medium fotografie gebruiken om de situatie aan te kaarten. Later kwam er er ook een samenwerking met het Oud Badhuis, dat de vaste ontmoetingsplaats werd van de Brandpunters. Ze richtten er ook een eigen donkere kamer in om hun foto's te ontwikkelen. In de loop van de jaren hebben ze ook een plek gekregen in het cultureel centrum Sint Andries.

Kansarmen betrekken en in beeld brengen was en is nog steeds het uitgangspunt van Brandpunt 23. In de loop der jaren is het actieterrein verruimd van kansarmoede naar andere sociale thema's zoals
migratie, vluchtelingen, jeugdcultuur, onderwijs,... De verbreding kwam er onder impuls van de samenwerking met een 40-tal sociale organisaties die beroep doen op het archief van Brandpunt 23 voor hun brochures of op fotografen van Brandpunt 23 om hun activiteiten in beeld te brengen.

"De Brandpunt 23 fotografen willen niet in het vaarwater treden van de professionele fotografen," benadrukt oprichter Raymond Clement. "Onze leden zitten met beide voeten in die sociale situatie en wij leren hen om die constante situatie niet eenmalig in beeld te brengen maar als een constante op te volgen."

Het proces staat centraal
In de werking van Brandpunt 23 is het proces belangrijker dan het resultaat. De werking omvat drie luiken.

In het eerste, sociale luik probeert Brandpunt zo laagdrempelig mogelijk te zijn. Aansluiting is gratis en ook mensen zonder camera zijn welkom. Een deel van deze groep is vooral betrokken bij activiteiten zoals tentoonstellingsbezoeken, etentjes etc... Vooral het sociaal contact staat hier centraal. Men leert ook omgaan met het medium fotografie. Geen technische opleiding maar gewoon “op welke knop moet ik hier drukken om een foto te trekken”.

Het tweede luik richt zich op beginnende fotografen die zich willen verbeteren. Daarvoor organiseert Brandpunt cursussen sociale fotografie en worden methodieken besproken. Het derde luik tenslotte omvat het geëngageerd aspect: de thema-archieven en de tentoonstellingen die men organiseert.

Momenteel zijn er 30 leden waarvan ongeveer de helft ook actief is als fotograaf. De leden komen wekelijks samen om de gemaakte foto's te
bespreken en in te delen in archiefthema's. Fotografie is binnen Brandpunt vaak ook een middel om met haar leden een debat te voeren rond bepaalde thema's. De kansarmen leren zo ook bepaalde sociale vaardigheden zoals iets afwerken, omgaan met kritiek, je standpunt verdedigen etc...

Impact van de beelden
Brandpunt wil via sociale fotografie bepaalde toestanden aanklagen. In welke mate hebben die beelden echt impact? "Brandpunt heeft nu toch wel de naam om beelden te kunnen leveren van armoede. Heel veel organisaties in het welzijnswerk gebruiken onze foto's om bepaalde toestanden aan te klagen bij het beleid. Ook het tijdschrift van de Senaat gebruikt onze foto's om discussie te voeren rond bepaalde thema's als armoede. We hopen dat onze fotografie of beelden na verloop van tijd toch een impact hebben op de situaties die we proberen aan te klagen," aldus Raymond Clement.

Toekomst van Brandpunt
"We hopen uit te groeien tot een instituut waar organisaties beroep op kunnen doen als ze foto's nodig hebben die bepaalde maatschappelijke situaties in beeld brengen. Hiervoor vragen we een kleine vergoeding met als doel om op termijn zelfbedruipend te worden," aldus de voorzitter Juul Sels. Om zo ook een grotere onafhankelijkheid te kunnen bewaren. "Het geld dient voor de werking van Brandpunt en om de toegang voor de leden zo laagdrempelig mogelijk te houden, door bijvoorbeeld materiaal te voorzien.”

“Daarnaast zien we dat we soort voorbeeldfunctie vervullen voor andere groepen die ook met sociale fotografie willen bezig zijn,” vervolgt Sels. “We hebben al een aantal aanvragen gekregen, onder andere uit het Waasland en uit Brussel, van groepen die met een gelijkaardige werking willen starten. Hopelijk ontstaat er zo een Brandpunt 23-netwerk in verschillende steden.”

“Tenslotte willen we niet enkel registeren maar ook actief betrokken worden in het debat. Een eerste aanzet is het colloquium dat we organiseren op 9 mei over kansarmoede en de toegang tot cultuur," aldus Sels.

Feest
Van 8 mei tot 25 mei kan je in het cultureel centrum van Sint Andries (CoStA) terecht voor een overzichtstentoonstelling van 10 jaar sociale
fotografie van Brandpunt 23. De tentoonstelling is ingedeeld in verschillende sociale thema's, zoals armoede, huisvesting, jeugdcultuur, hulpverlening, onderwijs,...

Naast de fototentoonstelling organiseert Brandpunt 23 op 9 mei ook een colloquium met als centrale vraag "In welke mate hebben (kans)armen toegang tot cultuur?" Verschillende sprekers - zowel professionals uit de politieke, sociaal en culturele sector als ervaringsdeskundigen - geven hun visie op het thema.

Meer info: http://www.brandpunt23.com/tienjaar_socialefotografie