15 December Beweging - Mouvement du 15 Décembre30 juli 2008 – 14:19

Commentaar van de redactie van De Morgen: "Jullie bijdrage is vandaag verschenen op de pagina's van de Gedachte, zij het slechts in een deel van onze oplage. Het is mogelijk dat u die eerste druk niet heeft ontvangen. In editie is jullie stuk vervangen door de speech die Barack Obama gisterenavond in Berlijn uitsprak. Hieronder de tekst, zoals die is verspreid in de eerste editie."

Negen keer nee tegen de notionele intrest
Marc Van Hees, Rik Pinxten e.a. zetten de nadelen van het fiscaal gunstregime op een rij. Marc Van Hees is fiscalist, Rik Pinxten cultuurwetenschapper (UGent.) Zij zijn medeondertekenaars van deze tekst, die werd opgesteld door de vakbonds-beweging 15 December Beweging – Mouvement du 15 Décembre.

De notionele intresten zijn een buitensporig fiscaal cadeau voor de ondernemingen. Dankzij de maatregel gaan zij jaarlijks met zo’n 2,4 tot 3 miljard euro aan de haal. Op die manier sponsort elk gezin van dit land de bedrijfswereld jaarlijks met gemiddeld 600 euro. Het aandeel van de lonen in het bbp blijft maar dalen, sinds 1981. De bedrijfswinsten swingen echter de pan uit. Van 8 miljard euro in 1981 stegen zij tot 61,5 miljard in 2006. Het aandeel van de winsten in het bbp steeg in diezelfde periode dan ook van 9 tot 19 procent.

Moeten we de rechtse fiscale politiek die de liberalen sedert 1999 voeren klakkeloos aannemen? Deze logica werd door de socialistische partijen aanvaard in de paarse coalities (sp.a en PS stemden de wet over de notionele intresten) en staat vandaag ingebed in de oriëntaties van de regering-Leterme. Is dit nog langer aanvaardbaar? Wij zijn er des te minder van overtuigd, omdat die belastingverlagingen geen enkel ander ‘voordeel’ hebben dan dat ze de bedrijfswinsten aanzwengelen, terwijl ze ondertussen een hele reeks perverse effecten veroorzaken.

1. In tegenstelling tot wat minister Reynders beweert, zijn de notionele intresten niet gekoppeld aan investeringen en nog veel minder aan het creëren van banen. Er werden geen voorwaarden gesteld om te kunnen genieten van de notionele intrestaftrek en dat in tegenstelling tot de aftrek voor investeringen, die... afgeschaft werd om de notionele intresten te financieren.

2. De notionele intresten werden bedacht om de gigantische fiscale voordelen te bestendigen die de multinationale ondernemingen via de coördinatiecentra binnen konden rijven. De EU bestempelde die coördinatiecentra als discriminerend en de regering vond er niets beters op dan de voordelen die eraan verbonden waren voortaan alle ondernemingen te gunnen onder de vorm van notionele intresten.

3. De notionele intresten kosten vier- tot vijfmaal meer dan de oorspronkelijk begrote som van 500 miljoen euro. Een bedrijfsleider die een dergelijke fout maakt, zou ter plekke ontslagen worden. De minister van Financiën werd daarover niet eens aan de tand gevoeld.

4. De notionele intresten zijn slechts een van de vele cadeaus aan de bedrijven. Zo zijn er ook nog de vermindering van de patronale bijdragen (in 2007 goed voor 5,07 miljard euro), de vermindering van de bedrijfsvoorheffing (0,7 miljard euro in 2007), de gewestelijke subsidies, de vrijstelling van de winst op aandelen...

5. De notionele intresten hebben geen enkel effect op de bedrijfsinvesteringen. Die zijn in 2006 (het eerste jaar van de notionele intresten) zelfs minder snel gestegen dan de twee jaren voordien. Volgens een studie van de FOD Financiën blijkt dat er “geen toename is van directe buitenlandse investeringen en dat buitenlandse bedrijven zich evenmin in België komen vestigen op basis van de belastingschalen. Met andere woorden, de notionele intresten zouden haast geen enkel effect hebben op de reële economische situatie van het land.”

6. In tegenstelling tot wat Reynders beweert, hebben de notionele intresten geen enkel zichtbaar effect gehad op de tewerkstelling. Dat wordt niet alleen bevestigd door de Nationale Bank (DM 24/7) maar ook door een van zijn adviseurs, Roland Rosoux, die beweert dat het onmogelijk is het resultaat van de maatregel te meten.

7. De notionele intresten hebben de impliciete belastingheffing (de werkelijke belasting op de bedrijfswinsten) verminderd van 23,7 procent (2005) tot 16 procent (2006). De gemiddelde impliciete belastingheffing in het Europa van de 15 bedraagt 23,8 procent. De notionele intresten zijn dan ook een vorm van fiscale dumping, die de andere landen eveneens tot dergelijke maatregelen dwingt.

8. De notionele intresten bevoordelen de allerrijkste vennootschappen. Laten we eens vergelijken. Iemand die vandaag geld leent om een huis te bouwen, mag de intresten die hij daar effectief voor betaalt van zijn belastingen aftrekken. Stel dat we een vorm van notionele intresten zouden toepassen op wie al een huis bezit en die de aanschaf van zijn onroerend goed uit eigen portefeuille kon financieren (omdat hij een erfenis opstreek of over een aanzienlijk persoonlijk budget beschikte). Als wij hem de toelating zouden geven zijn fictieve intresten af te trekken, wie zou er dan nog durven te spreken van een maatregel om de woningbouw te stimuleren? Wie zou dan nog durven te beweren dat er hier geen sprake is van een schitterend cadeau voor de allerrijksten?

9. De notionele intresten werden door de grote bedrijven misbruikt om er fiscale constructies mee op te zetten. Via een dergelijke constructie kon Electrabel een dubbele aftrek van 67 miljoen euro realiseren. Daarnaast hebben enkele banken hun fiscale constructies vooraf voorgelegd aan de FOD Financiën, die er zijn toelating voor gaf, mét het akkoord van de minister. Dergelijke beslissingen zijn bindend voor de fiscus, die dat soort constructies dus niet meer in vraag mag stellen. Je kunt je dan ook afvragen of het in de toekomst nog mogelijk zal zijn misbruiken te verhinderen die vooraf al de fiscale zegen hebben gekregen.

Wij vinden dat de miljarden die worden uitgegeven aan de notionele intresten zouden moeten worden aangewend om de koopkracht te verhogen van wie werkt of van een uitkering moet leven (zoals de vermindering van de btw op energie, het optrekken van de sociale uitkeringen, het bouwen en isoleren van sociale woningen...). Als men de koopkracht zou versterken, zou men niet alleen tegemoetkomen aan dringende sociale noden maar bovendien echte tewerkstelling bevorderen via hogere consumptie en dus meer productie. De noden van de bevolking zijn niet notioneel, maar reëel. De afschaffing van de notionele intresten is een sociale noodzaak.

Tekst opgesteld door de 15 December Beweging – Mouvement du 15 Décembre, met de steun van de volgende ondertekenaars: Marco Van Hees, Paul Lootens, Bruno Baudson, Kristien Merckx, Ludwig Vandermeiren, Thierry Tonon, Arnaud Lévêque, Bart Meuleman, Hendrik Vermeersch, Henri-Jean Ruttiens, Bruno Verlaeckt, Marc Goblet, Jean-Marie Piersotte, Mateo Alaluf, Nico Hirtt, Corinne Gobin, Pierre Galand, Didier Brissa, François Houtart, Jean-Marie Léonard, Marianne Gestels, Lode Hancké, Rik Pinxten, Luc Desmedt, Guy Fays, Carlo Briscolini, Pippo Bordenga, Julien Dohet, Francis Debry, José Fernandez, Jean-François Ramquet, Bruno Bachely.

Download:

DOCdm.PDF