Pieter-Jan Otten26 juni 2006 – 12:55

De top van General Motors heeft de aankondiging van de sluiting van de vestiging in Azambuja met 5 weken uitgesteld. Dat uitstel kwam er nadat Manuel Pinho, de Portugese minister van Economische Zaken, had gesteld dat General Motors de investeringen die de Portugese overheid had gedaan zou moeten terugbetalen. Het is de eerste keer dat een overheid op die manier een multinational onder druk zet.

Pinho heeft zich wel bereid getoond om gunstige voorwaarden te scheppen voor GM maar waarschuwde wel dat de Portugese regering, hun investeringen voor GM zouden terugvorderen indien de autofabrikant weg zou trekken uit Azambuja. Er bestaat daarover een contract waarin GM overeenkomt om tot 2009 de activiteit in de vestiging van Azambuja te verzekeren.

Ook op het Europese niveau komt er reactie op de aankondiging van GM. Omdat deze sluiting een begin zou zijn van de verschuiving van de productie van Europa naar het oosten vroeg de Europese Socialistische Fractie om een onderzoek naar de Europese steun aan General Motors. Ook daar zou men overwegen om de voordelen en steun aan de Amerikaanse autobouwer te recupereren indien GM van plan is alle vestigingen in Europa weg te halen.

General Motors wil de vestigingen in West-Europa afbouwen om ze later te sluiten. Dat combineert GM met het opzetten van vestigingen in Rusland en Azië. Alle Europese vestigingen tonen zich solidair met Azambuja en hebben een complete overurenstop ingezet. “Dat zal hard aankomen, want General Motors kan absoluut niet zonder overuren”, zegt Rudi Kennes van de ABVV. Er werd daarnaast beslist om enkele shiften twee uur later aan het werk te laten gaan. Dat is op dit moment het geval in Antwerpen, Duitsland en Spanje.

GM wil de productie van de Opel Combo, die nu in Portugal gebeurt, verschuiven naar het Spaanse Zaragossa. Volgens General Motors is de productie per wagen €500 duurder in Azambuja dan elders. Nonsens, vinden de vakbonden. In samenwerking met de werknemers hebben zij al voorstellen gedaan om de productieprijs te doen zakken door bijvoorbeeld een plaatslagerij in de fabriek van Azambuja te integreren. Op die manier zou men veel kunnen besparen, want het invoeren van die stukken kost handenvol geld. De Portugese regering heeft ook de deur opengezet voor onderhandelingen die de kosten naar beneden zouden halen voor GM.

“Het is de eerste keer dat alle Europese vestigingen zich verenigen in een actie tegen een multinational”, zegt Jos De Roover van de LBC-NVK (Landelijke Bediendencentrale – Nationaal Verbond voor Kaderleden). “Zolang er niets beslist wordt blijft de actie aanhouden”.

Joel Hasse Ferreira, Europees parlementslid voor de Partido Socialista en lid van de Commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid, bemiddelt nu tussen de Portugese overheid, de Top van GM, de vakbonden en werknemers en de Burgemeester van Azambuja. “In de Europese Commissie en later plenair zal de materie besproken worden”, zegt Ferreira. “Naar alle waarschijnlijkheid zal dan ook in navolging van Portugal beslist worden de subsidies terug te trekken, als GM zijn lange termijnplannen voor een trek naar het oosten doorvoert”, vindt de Portugees.